Αρθρογραφία

Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση;

Ακούστε το άρθρο

Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση; Ο καθηγητής Αντώνης Mανιτάκης στο τελευταίο του βιβλίο «“Το Σύνταγμα” της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (εκδόσεις Παπαζήση), υποστηρίζει ότι η Ε.Ε. είναι προϊόν του «διεθνούς δημοσίου δικαίου», στηρίζεται σε διακρατικές συμφωνίες και συνθήκες,με τις οποίες εκχωρείται μέρος της εθνικής κυριαρχίας των κρατών – μελών, χωρίς η ίδια να είναι κυρίαρχη, να ασκεί δηλαδή νομιμοποιημένη κυριαρχία σε ορισμένη επικράτεια. Παραμένει δέσμια «της πολιτικής» βούλησης των κρατών – μελών που την συναποτελούν. Συνεπώς αποτελεί ένωση κρατών και κυβερνήσεων παρά ένωση λαών. Με αυτά τα χαρακτηριστικά η Ε.Ε. αποτελεί πρωτότυπο, χωρίς ιστορικό προηγούμενο «μόρφωμα» (πώς αλλιώς να την ονομάσουμε, αφού κράτος δεν είναι).

Από μια άλλη άποψη η Ε.Ε. είναι μια μορφή καπιταλιστικής ολοκλήρωσης και άρα μια νέα σχέση μεταξύ ισχυρών και αδυνάτων, μεταξύ φτωχών και πλουσίων, μεταξύ ανάπτυξης και υπανάπτυξης. Είναι η άποψη απ’ όπου πηγάζουν και οι βάσιμες ανησυχίες ότι σε μια αγοραία σχέση μεταξύ δυνατών και αδυνάτων, μεταξύ φτωχών και πλουσίων κερδισμένοι πάντοτε είναι οι δυνατοί και οι πλούσιοι, τόσο στο επίπεδο των κρατών, όσο και των ατόμων. Τα ισχυρά βιομηχανικά κράτη είναι η «μητρόπολη» της Ε.Ε., ο σκληρός πυρήνας της, ενώ τα υπόλοιπα κλιμακώνουν την περιφέρεια.

Οι απαντήσεις είναι διαφορετικές και αντιφατικές. Θα μπορούσαμε απλά να πούμε ότι σήμερα καλούμαστε να συμμετάσχουμε σε μια διαδικασία χωρίς να ξέρουμε ακριβώς τι είναι η Ένωση και πώς αναπτύσσεται. Το βέβαιο είναι ότι καθημερινά διαμορφώνονται μορφές κοινής ζωής σε σκληρό γήπεδο αγώνων και ανταγωνισμών, που μάλλον δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγουμε. Και αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη μάχη καλύτερα είναι να πολεμήσουμε.

Όλη η επικαιρότητα