“Ένας φίλος του Κάφκα” του Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ

“Στο δρόμο της επιστροφής, περάσαμε έξω από μια παλιά συναγωγή και ο Κάφκα άρχισε να μιλάει για το γκόλεμ. Ο Κάφκα πίστευε στο γκόλεμ, μέχρι και ότι στο μέλλον μπορεί να υπάρξει άλλο ένα. Δεν μπορεί παρά να υπάρχουν μαγικά λόγια που ‘χουνε τη δύναμη να μετατρέψουν ένα κομμάτι πηλό σε πλάσμα ζωντανό. Ο Θεός δεν είναι που -κατά την Καμπάλα- δημιούργησε τον κόσμο εκφέροντας ιερές λέξεις; Εν αρχή ην ο Λόγος”.

Συμπλέκοντας την κωμωδία με το δράμα, ο Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ ενώνει στην πέμπτη συλλογή διηγημάτων του γοητευτικές ιστορίες της παιδικής του ηλικίας από τα γκέτο της προπολεμικής Πολωνίας με γλυκόπικρες αφηγήσεις για τους μετανάστες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με ολοζώντανους χαρακτήρες, κρυστάλλινη γλώσσα, ευφρόσυνο ή πικρό χιούμορ, τρυφερή ειρωνεία, ευρήματα και ανατροπές, ο μεγάλος νομπελίστας συγγραφέας παραδίδει είκοσι ένα πραγματικά παραμύθια για ενάρετους και δαίμονες, στοιχειά και φαντάσματα, αλλά και για ανθρώπους στοιχειωμένους από τα βάρη της μνήμης και της ζωής. Η δύναμη της μοίρας και του απρόβλεπτου, ο πόλεμος μεταξύ θρησκευτικής πίστης και λαγνείας, ευσέβειας και βλασφημίας, μα και η διαρκής αναζήτηση του ανθρώπου για το ανέφικτο περιγράφονται από τον Σίνγκερ -έναν από τους μεγαλύτερους διηγηματογράφους του 20ού αιώνα- με τη δύναμη μιας ξεχασμένης πια απλότητας.