Εκπαίδευση

Έρχεται το νέο Λύκειο, όλες οι αλλαγές που προωθούνται

Ακούστε το άρθρο

Ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής βρίσκεται πλέον το πόρισμα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) που περιλαμβάνει τον βασικό πυρήνα των αλλαγών στο Λύκειο, κυρίως όμως στη Β’ και Γ’ τάξη.

«Δεν υπάρχουν ιδανικά εκπαιδευτικά συστήματα, αλλά συστήματα που ταιριάζουν στις κοινωνίες στις οποίες λειτουργούν. Δεν υπάρχει κάποια ‘μεταφυσική ιερότητα’. Για αυτό αν αντιγράφαμε το σύστημα της Φινλανδίας ή φέρναμε το Χάρβαρντ εδώ απλά θα ‘ανατινάζονταν’ μέσα στην ελληνική πραγματικότητα» σημείωσε ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου.

Όπως αναφέρουν «ΤA NEA» της Πέμπτης, στόχος είναι οι σχετικές αποφάσεις να ληφθούν μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού με όσο το δυνατόν ευρύτερη συναίνεση ώστε οι μαθητές που θα πάνε τον Σεπτέμβριο στην Α’ Λυκείου να γνωρίζουν τι θα τους περιμένει το 2020.

Το πόρισμα θα αναπτύξει στους βουλευτές την ερχόμενη Τρίτη ο πρόεδρος του ΙΕΠ Γεράσιμος Κουζέλης, ενώ σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί συναίνεση θα κληθούν στην Επιτροπή όσο το δυνατόν περισσότεροι φορείς και εκπαιδευτικοί όχι μόνο συνδικαλιστές αλλά και από τη βάση, καθώς και μαθητές.

Θα κληθούν ακόμα και παλαιότεροι εμπειρογνώμονες όπως ο πρώην υπουργός Γεώργιος Μπαμπινιώτης και ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας επί κυβερνήσεων ΝΔ Θανάσης Κυριαζής και πολλοί άλλοι, ενώ θα ληφθεί υπόψη και η πρόταση του Αντώνη Λιάκου, που διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής διαλόγου για την παιδεία.

Τι αναφέρεται στην πρόταση:

Στην Α’ Λυκείου η επιλογή της εκπαιδευτικής πορείας

Το Πρόγραμμα Σπουδών της Α’ τάξης του Λυκείου αντανακλά τα βασικά χαρακτηριστικά τόσο της αντίστοιχης τάξης του Γενικού Λυκείου όσο και αυτής του Τεχνικού-Επαγγελματικού.

Οι μαθητές θα μπορούν να εξοικειωθούν με τα γνωστικά αντικείμενα και των δύο υφιστάμενων σήμερα τύπων εκπαίδευσης και να επιλέξουν την εκπαιδευτική πορεία που ταιριάζει καλύτερα σε αυτούς. Η αλλαγή αυτή θα αφορά, αρχικά τουλάχιστον, την Α’ τάξη, διερευνώνται όμως οι δυνατότητες μεταφοράς της λογικής αυτής και στις υπόλοιπες δύο τάξεις του Λυκείου.

Μια τέτοια επιλογή συνδέεται άμεσα με την αναβάθμιση της Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και την ανάδειξή της ως ισότιμου πυλώνα. Το Λύκειο μπορεί έτσι να συνεισφέρει στην επί ίσοις όροις προώθηση ποικίλων μορφών γνώσης, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, στην προσφορά ποικίλων δυνατοτήτων για τους μαθητές (τόσο γνωστικά όσο και εργασιακά-επαγγελματικά), στην καλλιέργεια πολλαπλών εκδοχών μάθησης και γνωστικών ενδιαφερόντων.

Κλειδί για την επιτυχία ο ανασχεδιασμός της Β’ και Γ’ Λυκείου

Στον ανασχεδιασμό των δύο αυτών τάξεων βρίσκεται η αιχμή της πρότασης. Εδώ κρίνεται η δυνατότητα του σχολείου να «ανακτήσει» το Λύκειο την εκπαιδευτική και παιδαγωγική αποστολή του, να απαλλάξει τις μαθήτριες και τους μαθητές από τυφλά άγχη και τις οικογένειές τους από τα βάρη των φροντιστηρίων.

Η κεντρική λογική της πρότασης είναι:

Να διατηρηθεί, επί το δυνατόν, ο «πολυδιάστατος» χαρακτήρας της γνώσης που αναπτύχθηκε στην Α’ Λυκείου με την προσφορά επιλογών μαθημάτων ή ενοτήτων μαθημάτων όλων των γνωστικών, επιστημονικών και τεχνολογικών πεδίων, ώστε οι μαθητές να μπορούν να δοκιμάσουν τις κλίσεις τους και να επενδύσουν τα ενδιαφέροντά τους.

Να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των μαθημάτων στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου (αυτό κρίθηκε απαραίτητο ως ένα πρώτο βήμα εξορθολογισμού του Προγράμματος Σπουδών, καθώς οι μαθητές βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με έναν πολύ μεγάλο αριθμό μαθημάτων -18 στη Β’ Λυκείου, 15 στη Γ’ Λυκείου-, γεγονός που οδηγεί σε έναν κατακερματισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την καθιστά λιγότερο αποτελεσματική).
Να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας των επιμέρους μαθημάτων, ώστε να είναι δυνατή η εμβάθυνση, η συστηματική και αποτελεσματική διδασκαλία και η στήριξη των μαθητριών και μαθητών ανάλογα με τις δυσκολίες τους.
Να προετοιμάζει το πρόγραμμα μαθημάτων των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου τους μαθητές για τις απαιτήσεις των σπουδών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει τόσο την παροχή των απαραίτητων γνώσεων όσο και την εξοικείωση με το επιστημονικό πνεύμα και τον χαρακτήρα της επιστημονικής γνώσης. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θεωρήθηκε σωστό στη Β’ Λυκείου να παραμείνει ένας ισχυρός κορμός υποχρεωτικών μαθημάτων που θα παρέχει ένα κρίσιμο φάσμα γνώσεων, πριν οι μαθητές προβούν στην καταλληλότερη για’ αυτούς επιλογή στη Γ’ Λυκείου πιο συγκεκριμένης επιστημονικής κατεύθυνσης.

Περιορισμένα υποχρεωτικά μαθήματα στην Γ’ Λυκείου

Ειδικότερα, στη Γ’ Λυκείου η κεντρική λογική είναι η ύπαρξη μιας ενότητας επιλογών που δίνει δυνατότητα προσανατολισμού, σε συνδυασμό με μια ελεύθερη επιλογή εκτός «ειδίκευσης». Επομένως τα υποχρεωτικά μαθήματα θα είναι εξαιρετικά περιορισμένα, θα παίζουν όλα ρόλο στην πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ώστε να μην υπάρχουν μαθήματα δύο ταχυτήτων, κάτι που σήμερα διαλύει τη σχολική καθημερινότητα), ενώ θα είναι έντονη η παρουσία των μαθημάτων συγκεκριμένης κατεύθυνσης.

Να διαμορφωθεί το Πρόγραμμα Σπουδών με τέτοιο τρόπο ώστε τα διδακτικά αντικείμενα να υπαχθούν στις ευρύτερες επιστημονικές τους περιοχές και να διδάσκονται εντός ενοποιημένων πεδίων (εντός των οποίων σχεδιάζονται και εκπονούνται και ερευνητικές εργασίες).

Οι αλλαγές αυτές να συμβαδίζουν με περαιτέρω αλλαγές στη διδακτική και μαθησιακή διαδικασία, ώστε να καλλιεργείται η κριτική σκέψη και να αναπτύσσουν οι μαθητές αναλυτικές και συνθετικές ικανότητες.

Να μεταβληθεί παράλληλα ο τρόπος αξιολόγησης – για παράδειγμα, υιοθέτηση πρακτικών της περιγραφικής αξιολόγησης, έλεγχος πολλαπλών και σύνθετων ικανοτήτων (αναλυτική, συνθετική, κριτική, δημιουργική σκέψη, πρωτοτυπία, φαντασία) – και όχι της επάρκειας στη στεγνή αναπαραγωγή της γνώσης.

Η νέα αυτή αντίληψη να ισχύσει άμεσα και για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, ώστε να καλλιεργηθεί σταδιακά μια αλλαγή στάσης εκπαιδευτικών και μαθητών/-τριών, αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας και προετοιμασίας των υποψηφίων.

Να μελετηθεί συστηματικά η δομή του ΕΠΑΛ, το οποίο οδηγεί με την ολοκλήρωση των σπουδών του σε ισότιμο τίτλο Λυκείου αλλά και σε επαγγελματικά δικαιώματα.

Το Εθνικό Απολυτήριο

«Η επιτυχής φοίτηση στο Λύκειο θα οδηγεί στην απόκτηση του Απολυτηρίου. Βασικός στόχος της πρότασης της Επιτροπής αποτελεί η αναβάθμιση του Απολυτηρίου. Είναι σημαντικό το Απολυτήριο να αποκτήσει αξία διότι αυτό θα ενισχύσει την ποιότητα της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης. Ένα Απολυτήριο με κύρος και νόημα θα καλλιεργήσει στην κοινωνία εκείνη την κουλτούρα που σε βάθος χρόνου θα επιτρέψει στο σχολείο να αποκτήσει σταδιακά ουσιαστική εκπαιδευτική και διδακτική ισχύ» αναφέρεται στην πρόταση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Να σημειωθεί εδώ ότι στην πρόταση δεν υπάρχει αναφορά στο αν η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα γίνεται με βάση το Απολυτήριο ή με εισαγωγικές εξετάσεις, ούτε εάν και σε ποιο βαθμό θα υπολογίζεται ο βαθμός του Απολυτηρίου, παρά το γεγονός ότι τέτοιες προτάσεις (π.χ. να μετρά κατά 80% το Απολυτήριο) είχαν διατυπωθεί στις αρχικές μορφές του κειμένου.

Όλη η επικαιρότητα