Φωτιές, η επόμενη μέρα: Οι ελλείψεις, οι πλημμέλειες και οι ευθύνες

Βλάβες, απαρχαιωμένος στόλος, αν και συντηρημένος, ελλείψεις προσωπικού και δυνατός άνεμος μετά τον καύσωνα. Επιγραμματικά, έτσι αναλύεται η νέα πύρινη καταστροφή. Οι εικόνες από την Ηλεία, τη Ζάκυνθο και την Αττική δεν είναι πρωτόγνωρες δυστυχώς.

Έχουν υπάρξει ξανά και ξανά στις προηγούμενες φωτιές όλες τις περασμένες δεκαετίες και πάντα έρχεται το ίδιο ερώτημα: Οι δυνάμεις πυρόσβεσης αντιμετωπίζουν σημαντικές ελλείψεις, τόσο σε προσωπικό όσο και σε υλικοτεχνική υποδομή; Έγιναν λάθη στο συντονισμό κατά τη διάρκεια της πυρόσβεσης;

Στις μεγάλες φωτιές σε Αττική (Κάλαμο), Ηλεία και Ζάκυνθο επιχειρούσαν μόλις έξι πυροσβεστικά αεροπλάνα, τύπου Καναντέρ, όταν η Ελλάδα διαθέτει συνολικά 11, δύο διαφορετικών τύπων. Έξι, για να αντιμετωπίσουν τεράστια μέτωπα φωτιάς μήκους χιλιομέτρων. Είναι ενδεικτικό πως την ώρα που μαίνονταν η φωτιά στην Ηλεία ήταν καθηλωμένα στη βάση της Ανδραβίδας και τα τρία Καναντέρ. Στην πραγματικότητα, επιχειρούσε μόνο ένα ελικόπτερο Έρικσον. Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Ηλείας ο λόγος ήταν βλάβες.

Αναλυτικά οι δυνάμεις πυρόσβεσης στα μέτωπα ήταν:

Ζάκυνθος: Δύο ελικόπτερα, 134 πυροσβέστες με 37 οχήματα και 30 άτομα πεζοπόρο τμήμα

Κρυονέρι Ηλείας: Ένα αεροπλάνο κι ένα ελικόπτερο, 68 πυροσβέστες με 24 οχήματα, 22 άτομα πεζοπόρο τμήμα, τέσσερις υδροφόρες και επτά άλλα μηχανήματα.

Αττική: Πέντε αεροσκάφη και έξι ελικόπτερα, 210 πυροσβέστες με 80 οχήματα, 88 άτομα πεζοπόρο τμήμα, 20 εθελοντικά οχήματα, 40 υδροφόρες δήμων, περιφέρειας, κλπ, 11 άλλα μηχανήματα και 100 άνδρες με τέσσερα μηχανήματα του στρατού.

“Είναι σύνηθες φαινόμενο τα καθηλωμένα αεροσκάφη, πρόκειται για απαρχαιωμένο στόλο, οφείλουμε σεβασμό στους πιλότους γι’ αυτό”, ανέφερε χαρακτηριστικά.

Αλλά και το ελικόπτερο Έρικσον δεν πετούσε από την αρχή, κάτι που γεννά ερωτηματικά ως προς τη δυνατότητα πτήσης ενώ πνέει ισχυρός άνεμος.

Η κατάσταση των εναερίων μέσων

Στις αρχές Ιουλίου του τρέχοντος έτους, η κατάσταση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, περιγράφονταν ως εξής:

– 4 από τα συνολικά 8 πυροσβεστικά αεροσκάφη Καναντέρ CL-415 θα είναι στην καλύτερη περίπτωση ετοιμοπόλεμα μέχρι τα μέσα Ιουλίου. Έχουν δυνατότητα ρίψης 6 τόνων νερού.
– 4 Καναντέρ CL-415 έχουν συντριβεί τα τελευταία χρόνια.
– 9 από τα συνολικά 13 αεροσκάφη Καναντέρ CL-215 θα είναι διαθέσιμα στην καλύτερη περίπτωση φέτος. Δυνατότητα ρίψης νερού 5,5 τόνων νερού.
– 40 χρόνια επιχειρήσεων συμπληρώνουν τα Καναντέρ CL-215, τα οποία θεωρούνται εντελώς γερασμένα με αποτέλεσμα τις συνεχείς βλάβες και τη μειωμένη επιχειρησιακή δυνατότητα.
– 19 αεροσκάφη Pezetel βρίσκονται σήμερα σε πτητική διαθεσιμότητα από τα συνολικά 21. Δυνατότητα ρίψης νερού 1,5-2 τόνους. Το μειονέκτημά τους είναι ότι μπορούν να ανεφοδιαστούν μόνο από σταθερές εγκαταστάσεις (αεροδρόμια).
– 3 Σινούκ του Στρατού είναι ετοιμοπόλεμα
– 2 ιδιόκτητα Super Puma με δυνατότητα χρήσης πυροσβεστικού κάδου. Τον Ιούλιο θα μπουν στο συνεργείο για βαριές συντηρήσεις.
– 3 ελικόπτερα Ericson
– 7 μεσαίου τύπου ελικόπτερα θα διατεθούν μέχρι το τέλος του Ιουλίου
– 3 ελικόπτερα B/K 117 (πρόκειται για ελικόπτερα μεταφοράς προσωπικού και συντονισμού)

Δεν παρελήφθησαν στην ώρα τους εναέρια μέσα πυρόσβεσης;

Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της εφημερίδας “Ελεύθερος Τύπος“, πηγές από την Πυροσβεστική Υπηρεσία ανέφεραν ότι τα επτά μισθωμένα ελικόπτερα Καμόφ δεν παρελήφθησαν στην ώρα τους, ενώ οι ίδιες πηγές έλεγαν στην εφημερίδα ότι τα συγκεκριμένα έχουν πιο περιορισμένες δυνατότητες σε σχέση με τα μισθωμένα άλλων ετών. Επίσης, υποστήριξαν αξιωματούχοι του Σώματος ότι δεν ανανεώθηκε ο στόλος.

Αδυναμίες όμως φαίνεται να έχουν παρατηρηθεί και στα χερσαία μέσα και μάλιστα μεγάλες. Πάνω από το 20% των υδροφόρων οχημάτων και το 30% των βοηθητικών βρίσκονται εκτός λειτουργίας, με το κύριο πρόβλημα να είναι τα ανταλλακτικά. Έτσι παραμένουν παροπλισμένα.

Άραγε, ισχύει η πληροφορία ότι αρκετοί προμηθευτές έχουν σταματήσει τις πιστώψεις καθώς έχουν συσωρευθεί πλήθος ανείσπρακτα χρηματικά εντάλματα;

Και κάποιοι αριθμοί προς προβληματισμό:

– 292 οχήματα (9 % του στόλου) έχουν ηλικία πάνω από τριάντα έτη
– 667 οχήματα (20,7 % του στόλου) έχουν ηλικία μεταξύ είκοσι και τριάντα ετών
– 1193 οχήματα (37 % του στόλου) έχουν ηλικία μεταξύ δέκα και είκοσι ετών

– Μόλις 949 οχήματα (29,4 % του στόλου) έχουν ηλικία μικρότερη των δέκα ετών

Οι καταγγελίες για κακό συντονισμό

Τόσο στην περίπτωση των Κυθήρων όσο και σε εκείνη της φωτιάς που έπληξε την Ανατολική Αττική, ύπήρξαν καταγγελίες για κακό συντονισμό αλλά και σημαντικές καθυστερήσεις, τόσο από στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης όσο και από κατοίκους.

Η “κενή” επένδυση στην πρόληψη

Η πρόληψη, ως γνωστόν, είναι το Α και το Ω. Έγινε επένδυση στην πρόληψη και τινί τρόπω; Έγινε κάποια επιχείρηση καθαρισμού των δασών; Ελήφθησαν μέτρα πυροπροστασίας; Αυτά και με ευθύνη των τωπικών παραγόντων και κοινωνιών.

Τι έγινε με την αντικατάσταση των απαρχαιωμένων πυροσβεστικών αεροσκαφών;

Ήταν το 2016 όταν ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, προχωρούσε σε συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ – ΜΠΕ, με αφορμή την πτώση ενός Καναντέρ. Ο κ. Τόσκας είχε υπενθυμίσει ότι ένα μεγάλο μέρος των εναέριων πυροσβεστικών μέσων είναι ηλικίας 45 χρόνων και είχε επισημάνει ότι από τη στιγμή που η αντικατάσταση του στόλου με αγορά νέων αεροσκαφών δεν είμαι εφικτή, λόγω οικονομικής συγκυρίας, θα αναζητηθούν άλλες λύσεις.

“Υπάρχουν πολλές δυνατότητες, που χρησιμοποιούν διάφορες χώρες, όπως δανεισμός, leasing, ενοικίαση σε συνεργασία με άλλες χώρες, θα δούμε. Είναι κάτι το οποίο το ψάχνουμε από τώρα για του χρόνου το καλοκαίρι, γιατί κακά τα ψέματα αυτό το πολύ παλιό υλικό δεν θα μας βγάλει πολλά χρόνια”. Είχε μάλιστα προσθέσει ότι κανονικά η αντικατάσταση των αεροσκαφών θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια. Το 2016 αυτά.

Τώρα, καλοκαίρι του 2017, πηγές από την Πυροσβεστική αναφέρουν πως δεν παρελήφθησαν εγκαίρως τα μισθωμένα μέσα…

Η προειδοποίηση των πυροσβεστών από τον Ιούλιο

Τον Ιούλιο του 2017 αξιωματικός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας έλεγε σε γνωστή εφημερίδα (Ελεύθερος Τύπος):

” Ας ελπίσουμε να μην κληθούμε να αντιμετωπίσουμε κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη στην Πορτογαλία” και συμπλήρωνε πως η Αττική, δέκα χρόνια μετά την καταστροφή της Πάρνηθας είναι πιο αποψιλωμένη σε πυροσβέστες από οποιαδήποτε άλλη χρονιά.

Την πρώτη Ιουλίου, η Ένωση Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος ανακοίνωνε ότι “πάνω από 400 πυροσβέστες μετακινήθηκαν από τις πυροσβεστικές υπηρεσίες της Αττικής, παραμονές της έναρξης της αντιπυρικής περιόδου”. Οι συγκεκριμένοι μετακινήθηκαν εκτός Αττικής για να επανδρώσουν τις νέες πυροσβεστικές υπηρεσίες στους εθνικούς δρόμους και στα αεροδρόμια δίχως όμως να αντικατασταθούν. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με την Ένωση ήταν πως είναι ορατό το ενδεχόμενο η Πυροσβεστική να μην μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς, σε περίπτωση που υπάρξουν ταυτόχρονα δύο μεγάλα πύρινα μέτωπα σε Αττική και κάποιο άλλο σημείο της Ελλάδας.

“Δυστυχώς μετά από τόσες μεγάλες καταστροφές που ζήσαμε από το 2007 και μετά, φαίνεται ότι η Πολιτεία δεν έχει πάρει ακόμα το μάθημά της, προκειμένου να ενισχύσει την Πυροσβεστική και το σύστημα πολιτικής προστασίας. Η πολιτική ηγεσία αντί να ενεργεί, επιλέγει την τακτική των ψυχολογικών επιχειρήσεων. Ενδιαφέρον μεν το αφήγημα αλλά το προπέτασμα καπνού δεν φτάνει για να σβήσει πυρκαγιές”, έλεγε ο πρόεδρος της Ένωσης, Γιάννης Σταμούλης.

Γιατί δεν εισακούστηκαν οι απόλυτα αρμόδιοι, δηλαδή οι πυροσβέστες;

Κάηκαν περίπου 18.500 στρέμματα στην Αττική και περίπου 20 κατοικίες.

Κατόπιν εορτής σκέφτονται την αγορά τεσσάρων καναντέρ

Πολύ καθυστερημένα το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σκέφτεται σοβαρά να συμμετάσχει σε διεθνή διαγωνισμό για την προμήθεια τεσσάρων «μεταχειρισμένων» καναντέρ CL 215  από τον Καναδά, τα οποία αν αποκτήσει θα χρησιμοποιηθούν τη… μεθεπόμενη αντιπυρική περίοδο.

Πρόκειται για παλιά αεροσκάφη, όμοια με τα έντεκα CL 215 που διαθέτει σήμερα η Πυροσβεστική, τα οποία είναι καταπονημένα από τα 40 χρόνια επιχειρήσεων που κουβαλούν στην «πλάτη». Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ελεύθερου Τύπου», η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δεν έχει προχωρήσει ακόμα σε επίσημη εισήγηση προς το υπουργείο για την αγορά τους αλλά αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι η κυβέρνηση σκέφτεται πολύ σοβαρά τη συμμετοχή της Ελλάδας στο διαγωνισμό. Οι Καναδοί θα τα βγάλουν προς πώληση και όποια χώρα πλειοδοτήσει θα τα αποκτήσει. Έτσι, το κόστος τους δεν μπορεί να το γνωρίζει κανείς με ακρίβεια, αν και η αξία τους υπολογίζεται περίπου στα 15.000.000 ευρώ.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα τέσσερα καναντέρ έχουν θεωρηθεί από την ελληνική πλευρά ως μία «καλή ευκαιρία» διότι έχουν «γράψει» τις μισές ώρες πτήσεις σε σχέση με τα ελληνικά CL 215, βρίσκονται σε καλή κατάσταση, είναι καλοσυντηρημένα και διαθέτουν ανταλλακτικά.

Σήμερα η Πυροσβεστική διαθέτει 18 καναντέρ (11 «γερασμένα» CL 215 και εφτά πιο καινούργια CL 415), εκ των οποίων τα τελευταία 24ωρα στα πύρινα μέτωπα ήταν ετοιμοπόλεμα τα έξι.

thetoc