Γούμερο, Ωλένη και Λάνθι Ηλείας: Θρησκευτικά μνημεία τραβούν την προσοχή των ταξιδιωτών

Στους δυτικούς πρόποδες του όρους Φολόη στην Ηλεία βρίσκεται το εξαιρετικό φαράγγι του Γούμερου, που έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως μνημείο φυσικής ομορφιάς. Το Γούμερο, αγροτικό χωριό, χτισμένο σε περιοχή με φαράγγι και εντυπωσιακό φυσικό ανάγλυφο.  Θρησκευτικά μνημεία τραβούν την προσοχή των ταξιδιωτών στην ευρύτερη περιοχή του.

Μέσα στο καταπράσινο φαράγγι, σε απόσταση 4 περίπου χιλιομέτρων νοτιοδυτικά από το χωριό, ανάμεσα σε δύο βράχους βρίσκεται «σφηνωμένη» η σπηλαιώδης Μονή του «Ασκητή», που είναι αφιερωμένη στην Κατάθεση της Τίμιας Ζώνης της Θεοτόκου. Η μονή πήρε το όνομά της από έναν ασκητή, που λέγεται ότι ζούσε στο φαράγγι του Γούμερου. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, κάποιοι κάτοικοι που κυνηγούσαν στην περιοχή, τον πέρασαν για αγριογούρουνο και τον τραυμάτισαν θανάσιμα. Καταλήγοντας στον σημερινό χώρο της μονής βρήκαν μία εικόνα της Παναγίας να κρατά ένα βρέφος. Έτσι οι κάτοικοι έχτισαν τη μονή στο φυσικό κοίλωμα δυο σπηλαίων, που σμίγουν δυο βουνά. Συγγραφικές πηγές αναφέρουν επίσης ότι όταν απεβίωσε ο Ασκητής ενταφιάστηκε μέσα στον χώρο της Μονής.

Η σπηλιά είναι χωρισμένη σε δύο μέρη. Στο πρώτο υπάρχει το ιερό της Μονής, ένα είδος διαδρόμου-εξώστη και ένα πηγάδι. Λέγεται ότι στο σημείο, όπου έπεσε το άψυχο σώμα του ασκητή, ανάβλυζε νερό για αυτό και έφτιαξαν το πηγάδι. Στο δεύτερο μέρος συναντά κανείς τα ερείπια της βυζαντινής μονής, που χρονολογείται γύρω στο 1200 μ.Χ., σε ένα κοίλωμα 300 τ.μ., ύψους 50 μ. να ατενίζει τον ουρανό. Ιστορικές καταγραφές αναφέρουν ότι στον χώρο της μονής υπήρχε το Μαντείο των Αθλητών και ότι η διαδρομή προς τη μονή, ήταν το αρχαίο καλντερίμι, τμήμα της ιερής οδού Ήλιδας – Ολυμπίας, από όπου περνούσαν οι αθλητές για την αρχαία Ολυμπία. Σήμερα ο επισκέπτης που θα ακολουθήσει την διαδρομή μέσα στο φαράγγι, θα συναντήσει τις αρχαιότερες ελιές της Ελλάδας, με κλαδιά από τις οποίες στεφάνωναν τους Ολυμπιονίκες….

Σε σχεδόν ίδια απόσταση από το Γούμερο, αυτήν τη φορά με κατεύθυνση προς δυσμάς, οι ταξιδιώτες έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, γνωστή ως μονή Νίκαβας, που λέγεται και τ’ ΑγιαννιούΡιγανά, από τις πολλές ρίγανες που υπάρχουν στην περιοχή.

Το λιθόκτιστο μοναστήρι, συγκρότημα απαράμιλλης τέχνης και πολυμορφισμού είναι του 9ου αιώνα. Ο Ανδρόνικος – Παλαιολόγος μνημονεύεται στην αναμνηστική του επιγραφή. Ήταν βυζαντινός ναός σταυροειδής με τρούλο. Άνηκε στους λεγόμενους σταυροειδείς – σπηλαιοειδείς αγιορείτικους ρυθμούς του Αγίου Όρους.

Ώλενα

Νοτιοδυτικά του Γούμερου, στην περιοχή του χωριού που φέρει την ονομασία Ώλενα, έχουν εντοπιστεί ερείπια της ομώνυμης αρχαίας πόλης, που κατοικήθηκε από τους Mυκηναϊκούς Χρόνους.

Σε λόφο πάνω από το χωριό (φθάνετε ακολουθώντας μονοπάτι που ξεκινά από το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου) διακρίνονται τα λείψανα του κάστρου της Ωλένης, που οικοδομήθηκε κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους και αποτέλεσε έδρα ορθόδοξου αλλά και λατίνου επισκόπου (επί Φραγκοκρατίας)

Λάνθι

Εξάλλου, στη διαδρομή από τον Πύργο προς την Ωλένη, κοντά στο χωριό Λάνθι, δεσπόζει ένα σημαντικό προσκύνημα της Ηλείας, η γυναικεία μονή της Παναγίας της Κρεμαστής, που δίνει την εντύπωση ότι κρέμεται από έναν επιβλητικό βράχο.

Η Ιερά Μονή Παναγίας Κρεμαστής στέκεται επιβλητική και εντυπωσιάζει με τον όγκο της σαν να είναι κρεμασμένη στο βράχο. Περί το 1200 μ.Χ. κάτοικοι της περιοχής έβλεπαν τα βράδια σε μια τρύπα του βράχου ένα φως. Κρέμασαν με σχοινί κάποιον, ο οποίος βρήκε την εικόνα της Παναγίας αιωρούμενη.

Η μονή εορτάζει κατά την 23η Αυγούστου. Χιλιάδες προσκυνητές την παραμονή κατά τον Εσπερινό και κατά την ημέρα της εορτής, συρρέουν για να προσκυνήσουν. Η μονή δέχεται χιλιάδες προσκυνητές και κατά την διάρκεια όλου του χρόνου. Από τον εξώστη της εκκλησίας ο επισκέπτης μπορεί να δει όλη την ομορφιά της γης της Ηλείας μέχρι το δάσος της Φολόης και την μεγαλοπρέπεια του Ερυμάνθου.