Το Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ πέρασε στην ψηφιακή εποχή

Το υλικό, το οποίο παρουσιάστηκε χτες, είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό, καθώς εμφανίστηκαν έγγραφα όπως η αλληλογραφία του Οθωνα για την ίδρυση του Πανεπιστημίου, η αλληλογραφία της επιτροπής για την ανέγερση του κεντρικού κτιρίου του, μέλος της οποίας ήταν και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, αλληλογραφία με μεγάλους ευεργέτες του Πανεπιστημίου και σημαντικά πνευματικά πρόσωπα όπως ο Κωστής Παλαμάς.

Επίσης, υπάρχει έγγραφο στο οποίο φαίνεται ότι τον Δεκέμβριο του 1940 υπάλληλοι του ιδρύματος έδιναν τον μισθό τους για κοινωνικές ανάγκες «έως της λήξεως» -όπως αναφέρεται- του ελληνοϊταλικού πολέμου. Ακόμη ξεχωρίζουν ο φάκελος του Μακάριου, οι εγγραφές του Χαρίλαου Τρικούπη και του Ελευθέριου Βενιζέλου, η αποβολή του Νίκου Μπελογιάννη από το ίδρυμα, η διατριβή του Νίκου Καζαντζάκη κ.ά.

Το Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών αποτελεί τον σημαντικότερο αρχειακό φορέα για την ιστορία της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, συνιστά μια μοναδική πηγή για την ιστορία του ελληνικού κράτους και τις διαδρομές της ελληνικής κοινωνίας συνολικά, καθώς το Πανεπιστήμιο αποτέλεσε, διαχρονικά, τη ραχοκοκαλιά της πνευματικής και επιστημονικής ζωής της χώρας και το Ιδρυμα που κατεξοχήν στελέχωσε τη δημόσια ζωή και τον ιδιωτικό τομέα. Αλλωστε, είναι το πρώτο, το μοναδικό έως το 1926, και το μεγαλύτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας.

«Οι διαδρομές της ελληνικής κοινωνίας διασταυρώθηκαν με εκείνες του Πανεπιστημίου, όπως και το αντίθετο. Εάν μια κοινωνία έχει ανάγκη να γνωρίζει το παρελθόν της ως στοιχείο της ταυτότητάς της, ως στοιχείο μιας διαδρομής που εκτυλίχθηκε μέσα στον χρόνο και συνεχίζεται, τότε το αρχείο για το οποίο συζητάμε προσφέρει μοναδικές ψηφίδες στη συγκρότηση αυτής της γνώσης» τόνισε χθες κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του έργου της ψηφιοποίησης ο πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου του ΕΚΠΑ, Βαγγέλης Καραμανωλάκης.

Οπως σημείωσε, «οι σελίδες που ψηφιοποιήθηκαν και τεκμηριώθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος συγκροτούν διακριτές σειρές οι οποίες μπορούν να φωτίσουν πλευρές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας μας. Και παράλληλα μια ιστορία γνωστών προσώπων (από τον Χαρίλαο Τρικούπη και τον Ελευθέριο Βενιζέλο ως τον Γεώργιο Παπανικολάου και τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή), αλλά και πολλών χιλιάδων φοιτητών και φοιτητριών που πέρασαν από τα πανεπιστημιακά έδρανα. Τα ίχνη τους είναι παντού: στις αιτήσεις για τα μαθήματα, στις εκκλήσεις για οικονομική βοήθεια, στους καταλόγους των νεκρών των δύο Παγκοσμίων Πολέμων και στις επιστολές προς τις οικογένειές τους, στις πειθαρχικές διώξεις για πολιτική δράση. Στις ψηφιοποιημένες σελίδες αποτυπώνεται ο συνεχής διάλογος του Πανεπιστημίου με την πολιτική και κοινωνική συγκυρία».

Στην περίπτωση του Ιστορικού Αρχείου του ΕΚΠΑ, η JTI ανέλαβε την κάλυψη του κόστους που απαιτείται για την ψηφιοποίηση 240.000 σελίδων και τη λημματογράφηση 300.000 σελίδων από το πολύτιμο αρχειακό υλικό. Η χορηγός εταιρεία κάλυψε πλήρως τις δαπάνες για την αγορά του απαραίτητου τεχνικού εξοπλισμού και τις αμοιβές του προσωπικού που απασχολήθηκε για ολόκληρο το έργο.

Πρώτη δημοσίευση άρθρου, στην εφημερίδα Έθνος