Νίκος Καλάκος: «Δεν έχουν τελειώσει οι περικοπές στις συντάξεις»

Ο Νίκος Καλάκος, επί σειρά ετών κορυφαίο υπηρεσιακό στέλεχος του υπουργείου Εργασίας, είναι από τους λίγους ανθρώπους που έχουν τεκμηριωμένη άποψη για το παρόν και το μέλλον του ασφαλιστικού μας συστήματος. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην εφ. «Πατρίς» χαρακτηρίζει τραγική και χαώδη την σημερινή κατάσταση, εκφράζοντας σοβαρές επιφυλάξεις του για τη βιωσιμότητα των δύο νέων ασφαλιστικών ταμείων.

Ο κ. Καλάκος επισημαίνει ότι από το 2019 έρχονται νέες μειώσεις στις συντάξεις, ενώ υποστηρίζει ότι οι χειρότερες ρυθμίσεις που έγιναν αφορούν στις αναπηρικές και στις συντάξεις χηρείας. Τέλος εκφράζει την ανησυχία του για νέες περικοπές στις ασφαλιστικές παροχές αν δεν υπάρξει άμεσα ανάκαμψη της οικονομίας και νέες θέσεις εργασίας.

Κύριε Καλάκο υπηρετείτε 33 και πλέον χρόνια  την Κοινωνική Ασφάλιση, έχετε ανέλθει όλα τα σκαλιά της διοικητικής ιεραρχίας της Κοινωνικής Ασφάλισης.  Τα τελευταία χρόνια είστε Γενικός Διευθυντής των εφάπαξ παροχών και πρόσφατα και της επικουρικής ασφάλισης. Γνωρίζετε πολύ καλά την Κοινωνική Ασφάλιση, έπρεπε να γίνουν αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας ή όλα έβαιναν καλώς;

Στο παρελθόν έγιναν πολλές προσπάθειες ώστε να μπει μια τάξη σε ένα κατακερματισμένο, αδιαφανές με ανισότητες, άδικο και μη βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα.

Δυστυχώς, διαχρονικά, τόσο το πολιτικό όσο και το συνδικαλιστικό σύστημα της χώρας μας επέδειξαν αλαζονεία και αδράνεια, οδηγούμενα σε εγκληματικά λάθη και λαϊκισμό, χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα μέχρι το 2010.

Τι έγινε το 2010 ;

Το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και το αποτέλεσμα αυτής, ήτοι οι μνημονιακοί νόμοι, επέβαλλαν την ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Οι συνταξιοδοτικοί νόμοι 3863/2010 και 3865/2010, που συνοδεύονταν από αναλογιστική μελέτη κατάφεραν να βάλουν μία τάξη αλλά έχουν ως έναρξη ισχύος εφαρμογής την 1/1/2015. Εν τω μεταξύ, στο τέλος του 2014 ζητείται από τους δανειστές νέα παρέμβαση ύψους 310εκατ. ευρώ ( e- mailΧαρδούβελη) και συνεπώς προκηρύσσονται εκλογές με αποτέλεσμα τη νέα Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Οι νόμοι 3863/2010 και 3865/2010, δεν εφαρμόζονται, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός του πρώτου 6μήνου του 2015 οδηγεί στο τρίτο μνημόνιο και στον νέο ασφαλιστικό νόμο (Ν. 4387/2016) «Κατρούγκαλου».

Και ποια είναι η σημερινή κατάσταση στην Κοινωνική Ασφάλιση μετά την εφαρμογή του Ν. 4387/2016, «ασφαλιστική μεταρρύθμιση Κατρούγκαλου»;

Η κατάσταση είναι δύσκολη, για να μη τη χαρακτηρίσω τραγική. Κατ΄ ουσίαν, πρόκειται για ένα εγχείρημα χωρίς μεταβατικό στάδιο που οδήγησε τα δύο νέα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΦΚΑ & ΕΤΕΑΕΠ) σε μία χαώδη κατάσταση η οποία συντίθεται από συνεχείς τροπολογίες και οργανωτική ανεπάρκεια.

Τα αποτελέσματα δε τα εξής γνωστά επί το χείρον :

• 120 χιλιάδες κύριες συντάξεις σε αναμονή έως και 6,5 έτη (ΤΑΥΣΟ)
• 125 χιλιάδες επικουρικές συντάξεις σε αναμονή έως και 5 έτη (ΤΕΑΥΕΚ)
• 70 χιλιάδες εφάπαξ παροχές σε αναμονή έως και 4 έτη από την έκδοση της Συνταξιοδοτικής Πράξης της κύριας σύνταξης
• Μεγάλες και άδικες μειώσεις σε όλες τις ασφαλιστικές παροχές
• Μεγάλες και άδικες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές και δυστυχώς η αυλαία του δράματος δεν έχει πέσει ακόμα :

Ενώ μας διαβεβαίωναν ότι μέσα από όλα αυτά το πρόβλημα της Κοινωνικής Ασφάλισης θα είχε λυθεί για τα επόμενα σαράντα (40) χρόνια και από 1/1/2019 θα υπάρξουν και αυξήσεις στις συντάξεις, τουναντίον οι δανειστές κρίνουν μη βιώσιμο το σύστημα, η κυβέρνηση συμφωνεί και επιβάλλει νέες μειώσεις στις συντάξεις από 1/1/2019 1,8δις ευρώ, «προσωπική διαφορά το λέμε».

Όσον αφορά στο νέο τρόπο υπολογισμού των κύριων συντάξεων, τη δημιουργία και τελικά την περικοπή από 1/1/2019 της προσωπικής διαφοράς, τι έχετε να μας πείτε;

Το εφεύρημα της προσωπικής διαφοράς και η μεθοδευμένη κατάργηση της είναι η 15^η μείωση στις κύριες συντάξεις, είναι η μεγαλύτερη και ισοδυναμεί με δέκα (10) προηγούμενες μειώσεις. Οι μειώσεις από την προσωπική διαφορά θα αγγίξουν και το 45% … ενδεικτικά σας αναφέρω τα παρακάτω :

• Γιατροί ΕΣΥ, μηχανικοί Δημοσίου, πανεπιστημιακοί με 35 έτη ασφάλισης και άνω η μείωση από την περικοπή της προσωπικής διαφοράς φθάνει έως και 45%
• Δημόσιοι υπάλληλοι με 35 έτη ασφάλισης και άνω, η προσωπική διαφορά αγγίζει το 35%
• Ένστολοι 35% – 40%
• Συνταξιούχοι (τ. ΤΕΒΕ) έως και 40%

Εάν μπορούν κάποιοι να θεωρηθούν ωφελημένοι ; από το «ταξικό» όπως το αποκάλεσε ο κος Υπουργός ασφαλιστικό (Ν. 4387/2016) είναι αυτοί που έχουν 25 έτη ασφάλισης και κάτω και γενικά όσοι λαμβάνουν σύνταξη κάτω των 600,00 ευρώ.

Ξεκίνησε ο επανυπολογισμός των παλαιών συντάξεων ; μέχρι τέλος Οκτωβρίου 2017 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ;

Ο επανυπολογισμός των παλαιών συντάξεων είναι δύσκολο να γίνει με τον τρόπο που προβλέπει ο Ν. 4387/2016 και γι αυτό είμαι σίγουρος ότι θα προτιμηθεί κάποιος αλγόριθμος όπως έγινε στις επικουρικές. Και σε αυτό το σενάριο βέβαια θα έρθουμε αντιμέτωποι πάλι με πολλά λάθη και αδικίες.

Στις πρώτες περικοπές στις συντάξεις και γενικά στις παροχές Κοινωνικής Ασφάλισης υπήρχε «λίπος – κρέας» οι μειώσεις που γίνονται από το 2015 και μετά «έχουν φτάσει στο κόκκαλο».

Ποιες είναι οι χειρότερες και άδικες ρυθμίσεις που έγιναν με το Ν. 4387/2016 ;

Το μεγαλύτερο μέρος των ασφαλιστικού Νόμου 4387/2016 είναι άδικο. Οι μεγαλύτερες αδικίες κατά την άποψή μου  είναι οι ρυθμίσεις που αφορούν τις αναπηρικές συντάξεις και τις συντάξεις χηρείας.

Συνοπτικά αναφέρω τα κάτωθι :

• Η εθνική σύνταξη είναι ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας :

Σε αυτή την εθνική σύνταξη θα προστεθεί και ένα μικρό κομμάτι ανταποδοτικής σύνταξης ανάλογα με τα έτη εργασίας, διώκονται οι ανάπηροι με το νέο συνταξιοδοτικό Νόμο.

• Άλλη μία μεγάλη αδικία είναι η ρύθμιση για τις συντάξεις χηρείας :

Εάν ο επιζών σύζυγος συμπληρώνει το 55^ο κατά τη διάρκεια λήψης της σύνταξης η καταβολή διακόπτεται με τη συμπλήρωση της τριετίας και άρχετε εκ νέου με τησυμπλήρωση του 67^ου έτους της ηλικίας.

Εάν ο επιζών σύζυγος είναι μικρότερος των 52 ετών (δεν έχει συμπληρώσει το 52^ο έτος της ηλικίας του) καταβάλλεται για τρία (3) έτη και διακόπτεται οριστικά. Μια τέτοια ρύθμιση μόνο ένα αποτέλεσμα μπορεί να έχει : να οδηγούνται άνθρωποι στην απόλυτη φτώχεια και εξαθλίωση! Εδώ να σημειώσουμε ότι χήρα /ος μετά τα 55 έτη χωρίς καμία συνταξιοδοτική παροχή είναι «Ελληνική πατέντα», καθώς δεν προβλέπεται σε κανένα ασφαλιστικό σύστημα της Ευρώπης.

Aπό αυτά που μου είπατε, έχω την άποψη ότι δεν τελειώσαμε με τις μειώσεις στις ασφαλιστικές παροχές, τι πρέπει να γίνει για να παραμείνουν οι ασφαλιστικές παροχές στα σημερινά επίπεδα ;

Δυστυχώς η εντύπωση που σας έχει δημιουργηθεί είναι ακριβής.

• Πρέπει να αντιμετωπιστεί η εισφοροδιαφυγή με την καταπολέμηση της αδήλωτης ανασφάλιστης εργασίας. Αυτό προϋποθέτει οργανωμένο και αποτελεσματικό Κράτος, το σημερινό αδυνατεί να το κάνει.
• Είναι αναγκαία η επιβολή ασφαλιστικών εισφορών σε πρόσθετα εισοδήματα από εργασία που δεν γίνονται ασφαλιστικές εισφορές.
• Αλλαγή των συντελεστών αναπλήρωσης, ώστε το σύστημα να μην λειτουργεί ως προνοιακό σύστημα (ταξικό), αλλά δίκαιο και ανταποδοτικό και να δημιουργεί κίνητρα παραμονής στην εργασία.
• Αξιοποίηση των αποθεματικών των ταμείων με μεθόδους που εφαρμόζουν τα ασφαλιστικά ταμεία της Ευρώπης και όχι χρησιμοποιώντας τα στο Κοινό Κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος ως μαξιλάρι προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για κάλυψη άστοχων Κυβερνητικών επιλογών.
• Κλείνοντας και συμπεραίνοντας, ότι οι ασφαλιστικές παροχές πέραν των ασφαλιστικών κριτηρίων είναι άμεσα συνδεδεμένες και με την κατάσταση της οικονομίας της χώρας (επενδύσεων, θέσεων εργασίας κλπ.), η Κυβέρνηση εκείνη που θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει υγιείς κανόνες ανάπτυξης και κατά συνέπεια θέσεις εργασίας θα έχει σοβαρές πιθανότητες να επιτύχει τη διατήρηση των ασφαλιστικών παροχών στα σημερινά επίπεδα.