Σαν Σήμερα

Ο μαρτυρικός Αετός Μεσσηνίας και το Ολοκαύτωμα της 11ης Σεπτεμβρίου 1943

aetos.jpg
Ακούστε το άρθρο

Ο Αετός είναι το μοναδικό χωριό του Δήμου Τριφυλίας, που έχει χαρακτηριστεί Μαρτυρικό, λόγω της ολοσχερούς καταστροφής του από τους ναζί στις 11 Σεπτεμβρίου 1943. 

Όπως και κάθε χρόνο, έτσι και χτες, οι κάτοικοι του χωριού αλλά και οι τοπικές αρχές τίμησαν τη μνήμη αυτών που σφαγιάστηκαν άδικα από τους στρατιώτες του Χίτλερ, οι οποίοι προσπάθησαν έτσι να δείξουν στον ντόπιο πληθυσμό, ποιος κάνει κουμάντο.

Νωρίς το πρωί τελέστηκε Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου και μετά εψάλλη από το μητροπολίτη Τριφυλίας και Ολυμπίας, επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο για τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Στη συνέχεια απηύθυναν χαιρετισμούς οι επίσημοι και τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε o Βασίλειος Πετρόπουλος, πρώην σχολικός σύμβουλος – πρ. Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Ακολούθως, έγινε προσκλητήριο πεσόντων, κατάθεση στεφάνων, τήρηση σιγής ενός λεπτού και από τη Φιλαρμονική ακούστηκε ο εθνικός ύμνος.\

Η μαρτυρική ιστορία του ολοκαυτώματος

Σύμφωνα με αναλυτές της περιόδου, οι εμφανίσεις Γερμανών σε χωριά που μάθαιναν ότι τα είχαν επισκεφτεί Έλληνες αντάρτες, ήταν σκόπιμες, για να μην αφήσουν τον τοπικό πληθυσμό να αναθαρρήσει.

Μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, εγκαθίστανται οι Γερμανοί σε καίριες θέσεις που πριν κατείχαν οι Ιταλοί. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1943 γερμανικές διμοιρίες της 116 Επιλαρχίας Αναγνωρίσεως κινούνται, με αφετηρία το Δώριο, σε δύο κατευθύνσεις.

Η πρώτη προς τον Αετό και η δεύτερη προς Πιτσά (σήμερα Σιτοχώρι). Και οι δύο διμοιρίες έρχονται σε επαφή με ένοπλες αντάρτικες ομάδες και σε μάχες που ακολουθούν αποδεκατίζονται. Πρόκειται για τις πρώτες επιθέσεις εναντίον Γερμανών στη Μεσσηνία.

Ακολούθησαν τα γερμανικά αντίποινα το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 1943 με τέσσερις γερμανικές πυροβολαρχίες να βομβαρδίζουν το χωριό και ένα σύνταγμα με συνοδεία οκτώ τεθωρακισμένων και με χρήση εμπρηστικής σκόνης να πυρπολεί ό,τι είχε γλιτώσει από τα κανόνια.

Ακολούθως άρχισε το πλιάτσικο, η λεηλασία (γέμισαν εφτά φορτηγά με λάφυρα) και όσους αμάχους βρήκαν τους εκτέλεσαν. Καίνε σπίτια και καταστήματα, σχολεία. Εκτελέσεις, πλιάτσικο, κάψιμο.

Την 11η Σεπτεμβρίου σκοτώθηκαν οι κάτοικοι Αετού: 1) Θεόδωρος Καζάντζας του Κωνσταντίνου. 2) Μήτρος Ρέμπελος του Γρηγορίου. 3) Αλέξιος Γκότσης του Δημητρίου. Τον σκότωσαν μπρος στα μάτια της αδελφής του, που απ’ εκείνη τη στιγμή έχασε τη μνήμη της από το ισχυρό σοκ. Διάτρητος από σφαίρες βρέθηκε έξω από την ανατολική πόρτα του πατρικού του σπιτιού, που το έκαψαν. 4) Κωνσταντίνος Χαϊμανάς του Γεωργίου. Τον σκότωσαν κι αυτόν εν ψυχρώ.

Έκαψαν ζωντανούς τους:

1) Γεώργιο Γεωργιλά του Θεοδώρου, 2) τον τυφλό Κωνσταντίνο Γκότση του Πανάγου και 3) τον Γεώργιο Χαϊμανά του Ιωάννου. Σε γειτονικά χωριά εκτελέστηκαν οι:
Κατσιάρας Κωνσταντίνος, Πετρόπουλος Μήτσος, Δημητροπούλου Γιαννούλα και ο 20-χρονος Μανωλόπουλος Νικόλαος.

Το Σεπτέμβρη σε μια αγροτική περιοχή όπως ο Αετός, όλη η σοδειά του χρόνου και κάθε είδους, με εξαίρεση το λάδι, είχε μαζευτεί και αποθηκευτεί. Αυτή η αποθηκευμένη σοδειά είτε καταστράφηκε είτε λεηλατήθηκε. Οι κάτοικοι δοκιμάστηκαν σκληρά μετά από αυτή την καταστροφή. To ναζιστικό έγκλημα ακολούθησε η πενιχρή συνδρομή του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού με ένα σακί αλεύρι, δέκα οκάδες όσπρια και μια οκά ζάχαρη, ενώ ο Άγγλος Ρήντ αρχηγός της Διασυμμαχικής Αποστολής έδωσε διαταγή και δόθηκαν από μία λίρα και ένα αλεξίπτωτο για κάθε δύο οικογένειες. 

Το χωριό ανοικοδομήθηκε βέβαια στο μεγαλύτερο μέρος του, ένα τμήμα των κατοίκων του μετακινήθηκε στο γειτονικό Δώριο μα δεν συνήλθε ποτέ πλήρως μετά από αυτό το χτύπημα.

 
 
 

Όλη η επικαιρότητα