Αχαϊα

Πάτρα: Στα Παλαιά Σφαγεία το σπίτι του Καρνάβαλου και του Καραγκιόζη

Ακούστε το άρθρο

Ένα από τα πιο εμβληματικά κτίρια της Πάτρας, αλλά κι ένα από αυτά που έχουν κατά καιρούς μπει σε… περιπέτειες, καθώς δεν ευδοκίμησαν οι προσπάθειες αναγέννησής τους από ιδιώτες, τα Παλαιά Δημοτικά Σφαγεία, βρίσκονται στο επίκεντρο ενός νέου σχεδίου ανάπλασης από τον τοπικό δήμο.

Όπως ανακοινώθηκε, ο δήμος Πατρέων προχωρά σε εργασίες διαμόρφωσης των Παλαιών Σφαγείων με στόχο τη μετατροπή τους έως τον προσεχή Απρίλιο σε κόμβο δημιουργίας, με επίκεντρο (τι άλλο;) τη μεγαλύτερη αποκριάτικη εκδήλωση στη χώρα με τα 18ο χρόνια ιστορίας, το Πατρινό Καρναβάλι, αλλά και τον (έλληνα) Καραγκιόζη, που όπως υποστηρίζουν οι ντόπιοι γεννήθηκε στην Πάτρα.

Με βάση το σχέδιο θα δημιουργηθούν:

-Χώρος προβολής του πατρινού καρναβαλιού,

-Χώρος προβολής της ιστορίας του καραγκιόζη και παρουσίαση του τρόπου εργασίας δημιουργού φιγούρων του Καραγκιόζη.

-Χώρος παρουσίασης καρναβαλικών δημιουργιών, στολών, καπέλου, μάσκας και άλλων κατασκευών, με παρουσίαση της δουλειάς των δημιουργών σε πραγματικό χρόνο.

-Χώρος δημιουργικής απασχόλησης παιδιών με έμφαση στο καρναβάλι και τον καραγκιόζη.

-Χώρος παρουσίασης της διαδικασίας κατασκευής και αναπαραγωγής προϊόντων των δημιουργών σε τρισδιάστατη απεικόνιση.

-Πολυχώρος εκδηλώσεων και χώρος περιοδικών εκθέσεων συνυφασμένων με τις δράσεις του έργου.

Την πρωτοβουλία για την ανακατασκευή του έργου είχε αναλάβει το Επιμελητήριο Αχαΐας, ενώ μέρος των εργασιών χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό έργο SPARC (δημιουργικοί κόμβοι με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της αξιοποίησης πόρων της πολιτιστικής κληρονομιάς).

Σύμφωνα με τον δήμο, όταν ολοκληρωθούν τα έργα στα παλαιά σφαγεία η πόλη θα αποκτήσει έναν μόνιμο σύγχρονο χώρο που όλο το χρόνο θα λειτουργεί ως κυψέλη δημιουργίας και προβολής του πατρινού καρναβαλιού.

Όπως δήλωσε  στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος έργων υποδομής, Χρήστος Κορδάς, τα κτίρια των παλαιών σφαγείων είναι μοναδικά στην Ελλάδα από αρχιτεκτονικής άποψης, προσθέτοντας ότι είναι λειτουργικά και με ανοικτούς χώρους.

Τα Σφαγεία κατασκευάστηκαν στις αρχές του 1900 και λειτούργησαν για πολλές δεκαετίες. Η πρώτη ανάπλαση ολοκληρώθηκε το 1999 και τη λειτουργία ανέλαβε ως το 2014 ο ιδιωτικός τομέας. Τα κτίρια είχαν μετατραπεί σε πολυχώρο με θέατρο, χώρους αναψυχής και εστίασης, αλλά το 2014 σταμάτησε η λειτουργία του.

Εργα και στο Εργοστάσιο Τέχνης και στην πρώην χαρτοποιία Λαδόπουλου

Σύμφωνα με όσα συμπλήρωσε ο κ. Κορδάς, με τις εργασίες στα Παλαιά Σφαγεία θα αναβαθμιστεί ακόμα ένα τμήμα της παραλιακής ζώνης που βρίσκεται στις νότιες συνοικίες της Πάτρας, ενώ παράλληλα επεσήμανε ότι προγραμματίζονται και άλλα έργα.

Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο εγκρίθηκε η χρηματοδότηση για τις εργασίες αποκατάστασης του Εργοστασίου Τέχνης και την επαναλειτουργία του ως θεάτρου, χωρητικότητας περίπου 800 ατόμων.

Επίσης, κατά τον κ. Κορδά, στα έργα που προγραμματίζονται είναι η μετατροπή, σε συνεργασία με την περιφέρεια, της πρώην χαρτοποιίας Λαδόπουλου σε διοικητήριο, ενώ ο σχεδιασμός προβλέπει ακόμη τη δημιουργία ενός πολυδύναμου πολιτιστικού και κοινωνικού κέντρου.

Στο πλαίσιο της αναβάθμισης της παραλιακής ζώνης εντάσσεται και ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το παραλιακό μέτωπο που παραχωρήθηκε στο δήμο, ενώ ένα ακόμη έργο που προχωρά στις νότιες συνοικίες είναι η μετατροπή των εγκαταστάσεων των αποθηκών του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού σε πολυχώρο πολιτισμού και αθλητισμού.

Τα Παλαιά Σφαγεία και η ιστορία τους

Τα Δημοτικά Σφαγεία επί Δημάρχου Βότση κατασκευάστηκαν το 1903 στην ακτή Δυμαίων και είναι έργο του αρχιτέκτονα Γεωργίου Λυκούδη. Τις κατασκευές, όπως αναφέρει ο Νίκος Σαραφόπουλος στο Λεύκωμα Αχαϊκής Βιομηχανίας,  υλοποίησε ο Γεώργιος Μαυρούλιας για 193770,40 δραχμές.

Το κτιριακό συγρότημα, όπως επισημαίνει ο Τύπος της εποχής,  καταλαμβάνει έκταση 20 στρέμματα ενώ  δεσπόζει ένα μεγάλο κεντρικό κτίριο πλαισωμένο από  άλλα μικρότερα που στέγαζαν βοηθητικούς χώρους και γραφεία.

Τα κτίρια  έχουν  ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα επιρροών από την κετροευρωπαϊκή βιομηχανική αρχιτεκτονική. Είναι κατασκευασμένα από ανεπίχριστη πέτρα Αστακού, τα πλαίσια των ανοιγμάτων περιβάλλονται από λίθινες ταινίες, οι ακμές απολήγουν σε μεγάλους ακρογωνιαίους λίθους και οι στέγες δίρριχτες και  τετράρριχτες προεξέχουν περιμεικά και στηρίζονται σε ξύλινα φουρούσια.

Όπως γράφει ο «Νεολόγος» τον Ιούνιο του 1903,  σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από την πόλη των Πατρών ο Δήμος αγόρασε έναντι αξίας 24,000 δραχμών τα κτήματα Ν.Βενετσιανόπουλου και Κ. Λάππα εκτάσεως 20 περίπου στρεμμάτων όπου επρόκειτο να αναγερθούν στα σφαγεία, δηλαδή η  μελετώμενη ζωαγορά.

Θα εξετάζονται από κτηνιάτρο όλα τα εισερχόμενα ζώα. «Όσα κρίνονται υγιή θα πηγαίνουν στους Σταύλους, όσα δε ακατάλληλα, θα αποτέμνονται» γράφει η εφημερίδα και συνεχίζει την περιγραφή:

«Ιδιαίτερα διαμερίσματα υπάρχουσι και δια την κατεργασίαν του αίματος, δια την θεραπείαν των ασθενών ζώων δια την αποτέμνωσι της κόπρου, δια τους αποπάτους και δια την υδαταποθήκην ής η χωριτικότης έσται 35.000 οκάδες ύυδατος ανυψουμενου εις ταύτην, είτε δι΄αρτεσιανών φρεάτων, είτε δια γκαζομηχανών. Δια της ανεγέρσεως των δημοτικών μας Σφαγείων είναι βέβαιον ότι και η κόπρος θέλει καταλλήλως χρησιμοποιηθεί και τα κέρατα και το αίμα θα κατεργάζονται και χρησιμοποιούνται βιομηχανικώς ως τούτο γίνεται παντού όπου υπάρχουσιν εν τη Ευρώπη Σφαγεία».

Το πιο σημαντικό είναι ότι λόγω των σφαγείων η παραλιακή οδός διαπλατύνεται «εις πλάτος 20 μέτρων, εξ ων εν μέτρον δια τους τραχιόδρομους, επτά μέτρα δια πεζοδρόμια με διπλήν δεντροστοιχίαν προς το μέρος των Σφαγείων και 12 δι΄οδών, αμάξων, κάρων κτλ. Ανακτώμεν δηλονότι και ζηλευτήν λεωφόρον ήτις θα ενθυμίζει εις τους περηπατητάς οίτινες εταξίδευσαν το ωραίον και μαγευτικόν Πράντο της Μασσαλίας.»

Ενδεικτικές φωτογραφίες των Παλαιών Σφαγείων, που δείχνουν την εξωτερική άποψη, την κεντρική αίθουσα, και τους βοηθητικούς χώρους:

Με πληροφορίες από το ΑΠΕ – ΜΠΕ και το «The Best».

Όλη η επικαιρότητα