Οικονομία

Προτάσεις για αποτελεσματικές ρυθμίσεις οφειλών στον ΟΑΕΕ από το ΕΒΕ Ηλείας

oaee_1.jpg
Ακούστε το άρθρο

Πλαίσιο προτάσεων με το οποίο θα μπορούσαν να γίνουν αποτελεσματικές και εφαρμόσιμες οι ρυθμίσεις του ΟΑΕΕ προς «ανακούφιση» και πραγματική διευκόλυνση επαγγελματιών και επιχειρήσεων κατέθεσε προς τον υπουργό Εργασίας κ. Ιω. Βρούτση και τη διοικήτρια του Οργανισμού κα Γεωργία Κωτίδου, το Επιμελητήριο Ηλείας.

Όπως είχε τονίσει ο πρόεδρος του ΕΒΕ κ. Κώστας Νικολούτσος στην τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ. το θέμα των ρυθμίσεων του ΟΑΕΕ είναι μείζον και με τα σημερινά δεδομένα δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τις Επιχειρήσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι τελικά εκτός αυτών των ρυθμίσεων.

Έτσι το Επιμελητήριο, όπως είχε δεσμευτεί ο κ. Νικολούτσος, και μετά από μια ενδελεχή και προσεχτική επεξεργασία του θέματος, και με την συνεργασία αρκετών συμβούλων του, προχώρησε στη διαμόρφωση ενός πλαισίου συγκεκριμένων θέσεων και απόψεων πάνω στο οποίο ζητείται να γίνει η ρύθμιση των οφειλών, ενώ παράλληλα, διατυπώνονται και προτάσεις που αφορούν στην Κοινοτική Ασφάλιση Εμπόρων και Επαγγελματιών.

Μεταξύ άλλων, το υπόμνημα του κ. Νικολούτσου που κοινοποιήθηκε στους βουλευτές και σε όλα τα Επιμελητήρια της χώρας έχει ως εξής:

«Κατά τα τελευταία 4 χρόνια, η παρατεταμένη και διαρκώς διευρυνόμενη ύφεση στην οποία έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία, έχει διαμορφώσει ένα ασφυκτικό πλαίσιο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.  Η δραματική μείωση στους τζίρους και η σημαντική αύξηση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων –ιδιαίτερα των ληξιπρόθεσμων – έχουν οδηγήσει σε «λουκέτα» και σε απώλειες θέσεων εργασίας και πολύτιμων πόρων για την οικονομία μας.

Ως απότοκο αυτής της εξέλιξης, ο ΟΑΕΕ έχει παρουσιάσει σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, οδηγώντας σε αδιέξοδο το ασφαλιστικό σύστημα κάλυψης των εμπόρων, με αποτέλεσμα να βρίσκεται συνέχεια στο προσκήνιο διαρκής συζήτηση για την σωτηρία του Οργανισμού.  Συνεχώς ακούμε μέτρα επώδυνα όπως η μείωση των συντάξεων, που εκτός από τον οριζόντιο χαρακτήρα τους, περιέχουν απόλυτες αδικίες αφού οι συνταξιούχοι έχουν ήδη καταβάλλει στην διάρκεια του επαγγελματικού τους βίου τις εισφορές που τους αναλογούσαν και έχουν αντίστοιχες ώριμες προσδοκίες για την σύνταξη που έχουν λαμβάνειν.  Παράλληλα, έρχονται συνεχώς στο προσκήνιο ειδήσεις για εντατικοποίηση των ελέγχων στους εμπόρους που οφείλουν τις εισφορές τους (οι οποίοι δεν το κάνουν επίτηδες αλλά έχουν αυταπόδεικτη αδυναμία) και για μαζικοποίηση των ποινικών διώξεών τους.

Θεωρώντας ότι το σκοτεινό αυτό περιβάλλον λειτουργεί σαν τους φαύλους κύκλους, είναι δηλαδή αυτοτροφοδοτούμενο, παίρνω το θάρρος με την εμπειρία που έχω από την λειτουργία της αγοράς στο Νομό μας και από την εκπροσώπηση των συναδέλφων μου στην οποία με έχουν τάξει, να σας προτείνω λύσεις που είναι ρεαλιστικές και θα ρυθμίσουν τα ασφαλιστικά θέματα των εμπόρων, με αμοιβαίο όφελος τόσο για το κράτος και τον Οργανισμό, όσο και για τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους.  Συγκεκριμένα, προτείνουμε τα εξής:

Ρύθμιση Οφειλών

Το πρώτο που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι το πρόβλημα χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρηματιών, οι οποίοι έχουν οφειλές προς τον ΟΑΕΕ, με αποτέλεσμα αφενός να μένουν ανασφάλιστοι, αφετέρου να καταλήγουν να «πνίγονται» τελικά από το χρέος και τις προσαυξήσεις.  Παράλληλα, οι επάλληλες ρυθμίσεις δεν βοηθούν και αποδεικνύονται αναποτελεσματικές, με αποτέλεσμα να καθίσταται -σχεδόν αμέσως μετά την εισαγωγή τους- άμεση η ανάγκη αντικατάστασής τους με νέα ρύθμιση. 

Μετά την διαπίστωση του προβλήματος αυτού, που θέτει τους ασφαλισμένους εκτός ασφαλιστικού συστήματος και αποτελεί βρόγχο για το Ταμείο μας, επιβάλλεται να σχεδιαστεί μόνιμη και σταθερή ρύθμιση των ίδιων ασφαλιστικών εισφορών των συναδέλφων μας προς τον ΟΑΕΕ.  Τα δεδομένα της πρότασης είναι τα εξής:

•   Υπάρχει μία πολυπληθής κατηγορία ασφαλισμένων οι οποίοι αφενός έχουν ώριμα χρέη, αφετέρου δεν μπορούν να καταβάλουν αυξημένες δόσεις (ποσά κάλυψης ρυθμίσεων και τρέχουσες εισφορές).  Μπορούν ωστόσο να καταβάλλουν τις τρέχουσες εισφορές τους.

•   Οι παρελθοντικές οφειλές που εκκρεμούν μέχρι την ημέρα υποβολής της αίτησης ρύθμισης κεφαλαιοποιούνται και παύουν να υπολογίζονται για την χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας και αποτελούν αντικείμενο ξεχωριστής διευθέτησης.

•   Να αφαιρεθούν από τις οφειλόμενες εισφορές τα ποσά που αναλογούν στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του χρονικού διαστήματος που δεν παρασχέθηκαν.

•   Καταβάλλονται κανονικά οι τρέχουσες δόσεις και διατηρείται η ασφάλιση και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του ασφαλισμένου.

•   Για το ενιαίο κεφάλαιο των οφειλόμενων εισφορών εισάγεται διαρκής και ανοιχτή ρύθμιση, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον ασφαλισμένο, με δική του πρωτοβουλία, οποτεδήποτε και για 3 φορές:

–   Την πρώτη φορά που κάνει χρήση, ο επιχειρηματίας, μαζί με τις τρέχουσες εισφορές, απλά καταβάλλει μέρος των οφειλόμενων δόσεων, επικαιροποιημένων και προσαρμοσμένων στο επίπεδο του χρόνου των καταβολών, χωρίς προσαυξήσεις.

–   Για τις δυο περιπτώσεις εάν ο οφειλέτης εκπέσει από την πρώτη και την δεύτερη ρύθμιση οι συνολικές προσαυξήσεις του χρέους  να μην υπερβαίνουν το 50%.

•   Για το χρονικό διάστημα της ρύθμισης να δοθεί η δυνατότητα να επιλεγεί κατώτερη κατηγορία έτσι ώστε να μπορεί ο ασφαλισμένος να καταβάλλει τις εισφορές του. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τα οικονομικά του οργανισμού και είναι προτιμότερο από την μη καταβολή και στην σημερινή εποχή όπου η σχέση εισφορών και παροχών δεν είναι η καλύτερη.

•   Στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιχειρηματίας δεν μπορέσει να κάνει χρήση του παραπάνω διακανονισμού του χρέους, τότε, εξακολουθώντας να καταβάλλει κανονικά τις τρέχουσες δόσεις του, παραμένει εντός ασφαλιστικού συστήματος και όταν συμπληρώσει την συντάξιμη ηλικία, αποτιμάται η αναλογικότητα των εισφορών που οφείλονται και αυτών που έχουν αποδοθεί και ακολούθως υπολογίζεται το τελικό ποσό της σύνταξης που θα καταβληθεί.  Περαιτέρω ρύθμιση για την βελτίωση της θέσης του συνταξιούχου πλέον, με κοινή συμφωνία, δεν αποκλείεται.

•   Οι ρυθμίσεις που προτείνουμε είναι μια λύση ανάγκης για να κρατηθεί το ταμείο και να μπορούν οι ασφαλισμένοι καταβάλλουν τις εισφορές τους. Ως εκ τούτου δεν θα πρέπει να τεθούν προϋποθέσεις που αποδυναμώνουν και καθιστούν ανεφάρμοστα τα μέτρα αυτά όπως φορολογική ενημερότητα μελέτες βιωσιμότητας κ.λ.π. Σε διαφορετική περίπτωση θα εμπλακούμε σε έναν κυκεώνα αλληλοσυγκρουόμενων διατάξεων και προτεραιοτήτων χωρίς αποτέλεσμα. 

•   Έχοντας κατά νου τα οικονομικά προβλήματα του ΟΑΕΕ και την άμεση ανάγκη ρευστότητας που έχει, προτείνω να εισαχθεί διάταξη, η οποία θα επιτρέπει σε όποιον οφειλέτη το επιθυμεί να καταβάλλει εφάπαξ, για μία φορά και μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2013 τα ποσά που χρωστάει, χωρίς προσαυξήσεις και με έκπτωση 20% επί του κεφαλαίου.  Είναι προφανές ότι στόχος της πρότασης αυτής δεν είναι η επιβράβευση των ασυνεπών ασφαλισμένων αλλά η αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων ρευστότητας και η επιβίωση του Ταμείου μας.

•   Σκόπιμο θα ήταν να εξεταστεί η δυνατότητα επέκτασης των προτάσεων αυτών και στις καθυστερούμενες και οφειλόμενες εισφορές των μικρομεσαίων εργοδοτών προς το ΙΚΑ.

•   Παράλληλα, ήρθε πλέον η ώρα να ανταμειφθεί ο συνεπής ασφαλισμένος, που καταβάλλει κανονικά και εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών τις ιδιαίτερα υψηλές εισφορές του προς τον Οργανισμό:  Η εμπρόθεσμη καταβολή του επιχειρηματία που δεν έχει οφειλές στον ΟΑΕΕ, να συνεπάγεται αμέσως και αυτόματα έκπτωση 5% επί του συνόλου των καταβληθέντων εισφορών στο τέλος του έτους.  Πέραν αυτών, πρέπει γενικά να εξεταστεί το θέμα του υψηλού μη μισθολογικού ασφαλιστικού κόστους για τον μικρομεσαίο εργοδότη, ανεξάρτητα από την συνέπειά του ή την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων καταβολής.  Είναι ώριμες οι συνθήκες για μία γενική μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, η οποία θα μειώσει το εργατικό κόστος και θα καταπολεμήσει την ανεργία αποτελεσματικά.  Η μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 10% μπορεί αντίστοιχα να μειώσει θεαματικά το γενικότερο μισθολογικό κόστος και να δώσει την αναγκαία ώθηση για μία ανάκαμψη της εργασίας γενικότερα.

Αναστολή Κατασταλτικών Μέτρων

Για τον ΟΑΕΕ ισχύει η παγκόσμια πρωτοτυπία, όταν ο οφειλέτης οφείλει προσωπικές εισφορές (και όχι εισφορές τρίτων), εκτός του ότι χάνει την ασφάλιση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, διώκεται και ποινικά και μπαίνει φυλακή.

Είναι πια ώριμος ο χρόνος για την αντικατάσταση αυτού του άδικου και αναχρονιστικού μέτρου από τα αστικά μέσα δικαστικής συνδρομής κατά του οφειλέτη. 

Εναλλακτικά και για την διαφύλαξη σχετικά καλού κλίματος στην αγορά, προτείνουμε να ανασταλεί κάθε ποινική δίωξη από τα αρμόδια τμήματα του ΟΑΕΕ, τουλάχιστον έως 31-12-2014.

Θέματα Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών

Ειδικότερα για την συνολική επίλυση των λειτουργικών προβλημάτων του ΟΑΕΕ, οι προτάσεις μας συνίστανται στα εξής:

•   Πρέπει να σχεδιαστεί εξ’ αρχής η διατήρηση και βιωσιμότητα του δημόσιου και αναδιανεμητικού χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης.  Η πορεία αυτή προϋποθέτει προ πάντων την διαρκή, επαρκή και συνεπή χρηματοδότηση του ΟΑΕΕ από τον προϋπολογισμό και απόδοση των οφειλομένων προς αυτόν, ωστόσο αυτό δεν αρκεί: Είναι πλέον αναγκαίο να εξεταστούν και εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης του Οργανισμού.

•   Η Πολιτεία οφείλει να διαφυλάξει την έξωθεν καλή μαρτυρία της σε σχέση με την διαχείριση του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας υπέρ των αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολουμένων (παρ. 2 άρθρου 44 ν. 3986/2011).  Υφίσταται ανησυχία στον εμπορικό κόσμο για το που πραγματικά κατευθύνονται τα χρήματα που οι ελεύθεροι επαγγελματίες πληρώνουμε πλέον από το υστέρημά μας για την ενίσχυση των ατυχησάντων συναδέλφων που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους.  Είναι αναγκαίο για την διατήρηση της ασφαλιστικής συνείδησης να διασφαλιστεί ότι τα κεφάλαια του ειδικού λογαριασμού πράγματι θα καταβάλλονται σε αυτούς που διέκοψαν την δραστηριότητά τους και δεν θα ξοδεύονται για άλλους σκοπούς. 

•   Η παραμονή μικρών επιχειρήσεων στις περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων, μπορεί να συνεπάγεται απώλεια εσόδων για τον Οργανισμό, είναι όμως απαραίτητη για την παραμονή των επιχειρήσεων στους τόπους τους, την τόνωση της μικρής τοπικής οικονομίας και την διατήρηση του κοινωνικού ιστού στις απομονωμένες ορεινές και νησιωτικές περιοχές.  Κατά συνέπεια, οι εξαιρετικές αυτές ρυθμίσεις αποτελούν κοινωνική προτεραιότητα και πρέπει πάση θυσία να διατηρηθούν.

•   Ο ΟΑΕΕ πρέπει να εκσυγχρονιστεί, να αναδιαρθρωθεί και να εξορθολογιστεί διοικητικά και λειτουργικά.  Να δημιουργηθεί επιτέλους ένα on line μηχανογραφικό σύστημα με πλήρη διασύνδεση των περιφερειακών υπηρεσιών και προφανή σκοπό την άρση της ελλειμματικής ενημέρωσης, της γραφειοκρατίας, των καθυστερήσεων και την ταχύτερη απονομή σύνταξης.  Τα έξοδα για την εγκατάσταση του συστήματος θα αποσβεστούν σχεδόν άμεσα από τα πολλαπλά οφέλη που θα συνεπάγεται η λειτουργία του.

•   Να αναβαθμιστούν και να ισχυροποιηθούν οι Τοπικές Διοικητικές Επιτροπές του Οργανισμού.  Έχουν αποδείξει τόσο την λειτουργικότητα όσο και την αποτελεσματικότητά τους, αποτελώντας εναλλακτικές και φθηνές λύσεις για τον ασφαλισμένο, ενώ έχουν μειώσει σημαντικά τον όγκο των διοικητικών προσφυγών που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός.

•   Να αξιοποιηθεί επιτέλους η ακίνητη περιουσία του Οργανισμού με κάθε μέσο και να απλοποιηθεί η διαδικασία αυτής της αξιοποίησης».

Όλη η επικαιρότητα