Σαν Σήμερα

Σαν σήμερα: Ο μυστηριώδης θάνατος του Γιούρι Γκαγκάριν, του πρώτου κοσμοναύτη

Ακούστε το άρθρο

Ήταν ο άνθρωπος που έκοψε πρώτος το νήμα του τεράστιου ανταγωνισμού ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΣΣΔ για την κατάκτηση του διαστήματος. Ένας σύγχρονος Ίκαρος όπως τον αποκάλεσαν όλοι οι επόμενοι αστροναύτες και μη, ο Γιούρι Γκαγκάριν κατάφερε πρώτος, στις 12 Απριλίου 1961 να κάνει το πρώτο βήμα έξω από όλα τα γνωστά όρια στο Υπερπέραν με το  Βοστόκ 1.

Η πτήση του διήρκεσε 108 λεπτά και άλλαξε κυριολεκτικά την ιστορία του κόσμου. Ο Γκαγκάριν, ο πρώτος άνθρωπος που “πάτησε” στο διάστημα, έγινε ένα παράδειγμα για την ανθρωπότητα, ένας ήρωας που ενέπνευσε πολλούς που ακολούθησαν το παράδειγμά του στα επόμενα χρόνια. Ο Γκαγκάριν ήταν ο πρώτος μεταξύ των πρώτων που διεύρυναν τους ορίζοντες και άνοιξαν ένα δρόμο προς το όνειρο του ανθρώπου χιλιάδες χρόνια, να κατακτήσει το άγνωστο διάστημα, να κάνει ένα βήμα προς το άγνωστο σύμπαν.

Η ζωή του Γκαγκάριν ξεκινά στις 9 Μαρτίου 1934 στο Κλούσινο, ένα μικρό χωριό δυτικά της Μόσχας. Ήταν το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά μιας οικογένειας που δούλευε στην τοπική κολεκτίβα, παιδί ξυλουργού πατέρα και κτηνοτρόφου μητέρας.  Με την εισβολή των Ναζί το 1941 στη Σοβιετική Ένωση ο μικρός Γιούρι ξεριζώνεται με την οικογένεια του ενώ οι δύο αδερφές του αιχμαλωτίζονται και στέλνονται στην Πολωνία σε στρατόπεδα εργασίας.

Ο Γκαγκάριν ως έφηβος παρακολουθεί το νυχτερινό σχολείο, ενώ δουλεύει παράλληλα σε χυτήριο. Συνεχίζει τις τεχνικές σπουδές του στη σχολή Σαράτοφ και γίνεται μηχανικός. Στην σχολή Σαράτοφ αρχίζει να μαθαίνει να πετά κάνοντας τις πρώτες του πτήσεις με ελαφρά αεροπλάνα. Μαγεύεται από τον εναέριο κόσμο που ανοίγεται μπροστά του και αρπάζει κυριολεκτικά τη μοναδική ευκαιρία να ενταχθεί στις τάξεις της σοβιετικής Πολεμικής Αεροπορίας.Το 1955 γίνεται λοιπόν δεκτός στη Σχολή Πιλότων του Όρενμπουργκ, όπου εκπαιδεύεται στα πολεμικά MiG.Την ίδια εποχή παντρεύεται με την Βαλεντίνα Γκοριάτσεβα, με την οποία θα αποκτήσει αργότερα δύο παιδιά.

Η καριέρα του συνεχίζεται ως πιλότος μαχητικού αεροπλάνου στον Αρκτικό Κύκλο όπου επιχειρεί. Είναι ένας εξαιρετικός πιλότος ο οποίος μετά από δύσκολες αποστολές επιλέγεται να γίνει δοκιμαστής αεροσκαφών, πιλοτάροντας πειραματικά αεροσκάφη. Ήταν από τους πρώτους που μπήκε στα πρώιμα πυραυλικά προγράμματα της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία άρχιζε μόλις τότε την κούρσα της κατάκτησης του διαστήματος, μέσα στο περιβάλλον του Ψυχρού πολέμου. Όταν έφτασε η ώρα της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στο διάστημα ο Γκαγκάριν ήταν έτοιμος να προσφερθεί εθελοντικά και να γίνει κοσμοναύτης, πράγμα που έκανε.

Ο Γκαγκάριν στην επιλογή του αυτή, έπρεπε να ξεπεράσει τον τεράστιο ανταγωνισμό και να ξεχωρίσει μέσα στις χιλιάδες που ήθελαν να γίνουν κοσμοναύτες. Το 1959 όταν έμειναν μόνο 20 από την τελευταία επιλογή, ο Γκαγκάριν θα ξεχώριζε, αφού πέρασε όλες τις εξαντλητικές φυσικές και ψυχολογικές δοκιμασίες της εκπαίδευσης. Η φυσική του κατάσταση και η σωματική του διάπλαση ήταν το διαβατήριό του τελικά. Ο μικρόσωμος πιλότος χωρούσε μέσα στην κάψουλα του Βοστόκ 1, βοηθώντας τον Γκαγκάριν να νικήσει κάθε ανταγωνισμό.

Κανένας δε γνώριζε στις 12 Απριλίου του 1961, στο Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, τι θα συνέβαινε με την εκτόξευση του Βοστόκ 1. Ο Γκαγκάριν ρίσκαρε τη ζωή του, η Σοβιετική Ένωση την φήμη της. Ο Γκαγκάριν κατάφερε και έφτασε εκεί που δεν είχε φτάσει προηγουμένως κανένας.

Τα λόγια του πριν «απογειωθεί» για το Διάστημα ήταν: «Συλλογίζομαι την τεράστια ευθύνη που με βαραίνει: να είμαι ο πρώτος που θα κάνει αυτό που γενιές και γενιές ανθρώπων είχαν ονειρευτεί. Να είμαι ο πρώτος που θα ανοίξει τον δρόμο για το Διάστημα για λογαριασμό της ανθρωπότητας».

Το Βοστόκ 1 εκτοξεύτηκε στις 9:07 π.μ. και λίγα λεπτά αργότερα ακούστηκε η φωνή του Γκαγκάριν: «Φύγαμε!». Το σύστημα πλοήγησης της κάψουλας ήταν ωστόσο αυτοματοποιημένο, με τον Γκαγκάριν να μην ελέγχει το σκάφος, καθώς οι σοβιετικοί επιστήμονες ανησυχούσαν για τις ψυχολογικές επιπτώσεις του να βρεθεί κάποιος μόνος στο Διάστημα! Αφού βγήκε από τη γήινη ατμόσφαιρα, ο Γκαγκάριν ολοκλήρωσε μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον πλανήτη μας, με τη μέγιστη ταχύτητα του Βοστόκ 1 να αγγίζει τα 27.396 χλμ/ώρα. Όταν ολοκλήρωσε την προκαθορισμένη τροχιά της, η κάψουλα επέστρεψε στην ατμόσφαιρα και όταν απείχε 7 χιλιόμετρα περίπου από το έδαφος ο κοσμοναύτης εκτοξεύτηκε (σύμφωνα με το σχέδιο) από το σκάφος και προσγειώθηκε με ασφάλεια στις 10:55 π.μ., με την αποστολή να ολοκληρώνεται σε 108 λεπτά.

Λίγο πριν αγγίξει το έδαφος κοντά στον Βόλγα ποταμό, μια αγρότισσα και η κόρη της εντόπισαν το αλεξίπτωτο του κοσμοναύτη και τον περίμεναν να προσγειωθεί, με την πορτοκαλί στολή του και το λευκό σκάφανδρο. Οι αγρότισσες δεν πίστευαν στα μάτια τους ότι ο άνθρωπος ήταν Σοβιετικός και μάλιστα ο πρώτος που είχε ολοκληρώσει τη βόλτα του στο …διάστημα. Ο Γκαγκάριν είχε γίνει μέσα σε 108 λεπτά σύμβολο και ο άνθρωπος της νέα εποχής.

Τα νέα για την επιτυχημένη ολοκλήρωση της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στο Διάστημα έκαναν τον γύρο του κόσμου, με τον ίδιο να έχει κάνει αυτό που κανείς δεν διανοήθηκε να κάνει ποτέ: ταξίδι στο Σύμπαν! Η φήμη ο σεβασμός και η δόξα που κέρδισε ξεπέρασαν τα στενά όρια της χώρας του, η ανθρωπότητα τον υποδεχόταν με τιμές παγκόσμιου ήρωα.

Ο Γκαγκάριν ήταν ο  πρώτος άνθρωπος στο Διάστημα και ο πρώτος που έκανε μια πλήρη περιστροφή της Γης. Ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο «διαφημίζοντας» τη διαστημική επιτυχία της Σοβιετικής Ένωσης, κερδίζοντας αναρίθμητες διακρίσεις για το κατόρθωμά του.Η συνεχής περιήγησή του ωστόσο στην οικουμένη και οι δύσκολες υποχρεώσεις ως πρεσβευτού της αήττητης και πρωτοπάορας σοβιετικής τεχνολογίας, τον έκαναν να δυσκολευτεί να διαχειριστεί τη διασημότητά του. Ο ίδιος άρχισε να πίνει και σύντομα θα σημειώνονταν προβλήματα στον γάμο του.Κατάφερε και ορθοπόδησε μέσα σε ένα φοβερά πιεσμένο πρόγραμμα, επέστρεψε στις διαστημικές του υποχρεώσεις. Πέρα από μέλος της σοβιετικού διαστημικού προγράμματος, λειτουργούσε πλέον και ως εκπαιδευτής, ενώ σύντομα θα επέκτεινε τις δραστηριότητές του και στην άλλη ξακουστή κούρσα Ένωσης-ΗΠΑ για την κατάκτηση της Σελήνης.

Παρόλο που οι Σοβιετικοί τον προστάτευαν ως εθνικό θησαυρό μη αφήνοντας τον σε πτήση στο διάστημα, ο Γκαγκάριν στις 27 Μαρτίου 1968, την ώρα που δοκίμαζε το μαχητικό αεροσκάφος MiG-15 στον αέρα, έχασε τη ζωή του ακαριαία όταν το αεροπλάνο συνετρίβη στο έδαφος. Για δεκαετίες οι άνθρωποι πιθανολογούσαν διάφορες θεωρίες για τον θάνατό του: πώς ήταν άλλωστε δυνατόν αυτός, ένας πεπειραμένος πιλότος που ταξίδεψε στο Διάστημα και επέστρεψε σώος  να σκοτωθεί σε πτήση ρουτίνας; Δεκάδες θεωρίες συνωμοσίας διατυπώθηκαν τις επόμενες δεκαετίες με ήρωα τον νεαρό Γκαγκάριν, ένα παγκόσμιο  σύμβολο.

Πολύ πρόσφατα, τον Ιούνιο του 2013, ο κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ αποκάλυψε ότι το δυστύχημα που στέρησε τη ζωή στον Γκαγκάριν οφειλόταν σε ένα μαχητικό Σουκόι που πετούσε πολύ χαμηλά και πέρασε ξυστά στο MiG του Γκαγκάριν, κάνοντας το να χάσει την πορεία του και να συντριβεί στο έδαφος.

Ο Γκαγκάριν σκοτώθηκε όταν ήταν μόλις 34 ετών. Ο πρώτος άνθρωπος που έκανε περίπατο στο διάστημα γνώρισε τον πιο άδοξο θάνατο. Η ανθρωπότητα έχασε νωρίς ένα σύμβολο που την ενέπνευσε και συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Πηγή: THETOC 

Όλη η επικαιρότητα