Το στοιχειωμένο πηγάδι της Αράπισσας στην Τρίπολη και το ανάθεμα του Βενιζέλου

Τα

παλιά χρόνια που οι άνθρωποι δεν είχαν την πολυτέλεια του τρεχούμενου νερού στο σπίτι τους για τις καθημερινές τους ανάγκες, έπαιρναν τις στάμνες τους και πήγαιναν να πάρουν νερό από τα πηγάδια. Το ίδιο ασφαλώς συνέβαινε και στην Τρίπολη.

Με αφορμή την ανάρτηση μιας φωτογραφίας που βρίσκεται στο Λαογραφικό Μουσείο του Τάσου Μπιρμπίλη, την οποία δημοσίευσε ο Τάκης Κορδάρης στη σελίδα Παλιές Φωτογραφίες και Γραφικοί Τύποι της Παλιάς Τριπολιτσάς στο Facebook, ας θυμηθούμε έναν θρύλο γύρω από το πηγάδι της Αράπισσας στην Τρίπολη, ένα από τα μεγαλύτερα πηγάδια της πόλης μας το οποίο, όπως θα δείτε στη φωτογραφία, στέκεται σε ένα τρίστρατο. Και τα τρίστρατα πάντοτε διεγείρουν το μυαλό για να πλάσει θρύλους στην ελληνική παράδοση, όπως και το νερό το ίδιο.

Το πηγάδι της Αράπισσας βρίσκεται στην οδό Καλαβρύτων λίγο πριν από το Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο, στο δεξί μας χέρι. Όπως γράφει ο Χρήστος Μήτσιας στο υπό έκδοση βιβλίο του για την παλιά Τρίπολη, το πηγάδι είχε πολύ νερό. Επίσης, επί Τουρκοκρατίας, βρισκόταν στο τέλος της πόλης: «Το πηγάδι αυτό είχε πολύ νερό, όλοι σταματούσαν και προμηθεύονταν νερό για τα σπίτια, τους κήπους και τα ζώα τους. Η συχνότητα των επισκέψεων ώθησε στη δημιουργία ενός μικρού καφενείου, το οποίο παρέμεινε σε λειτουργία, μετά την άλωση της Τριπολιτσάς, έως την αρχή του 20ού αιώνα. Το πηγάδι πήρε το όνομά του από ένα φάντασμα γυναίκας που έβλεπαν οι κάτοικοι κάθε βράδυ να βγαίνει από το πηγάδι, να κάθεται σταυροπόδι και να καπνίζει. Ο θρύλος λέει ότι ένας Τούρκος σκότωσε τη νέα και όμορφη γυναίκα του μεθυσμένος, λόγω της ζήλιας που της είχε και το φάντασμα αυτής ακριβώς της γυναίκας ”στοίχειωσε” το πηγάδι.

»Στο συγκεκριμένο πηγάδι έγινε και το ”Ανάθεμα του Βενιζέλου”. Ο κόσμος, υποκινούμενος από τις Αρχές, παίρνοντας από μία πέτρα ο καθένας, την πετούσε σε ορισμένα σημεία που είχαν υποδείξει για να αναθεματίσουν τον Βενιζέλο επειδή είχε διώξει τον βασιλιά. Σήμερα, το πηγάδι είναι σκεπασμένο από τσιμέντο και εγκαταλειμμένο».

ΤΟ ΑΝΑΘΕΜΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Ο κ. Ι. Μ. Κονιδάρης, ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έγραψε στις 11 Δεκεμβρίου του 2016 στο «Βήμα»: «Στις 12 Δεκεμβρίου 1916, με το τότε ισχύον Ιουλιανό ημερολόγιο, στην κορύφωση του Εθνικού Διχασμού, η Ι. Σύνοδος της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος με επικεφαλής τον τότε Μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητο [Μινόπουλο] ρίχνει στο Πεδίο του Αρεως τον λίθο του «αναθέματος», απαγγέλλοντας τη φράση «Ελευθερίω Βενιζέλω επιβουλευθέντι την Βασιλεία και την Πατρίδα και καταδιώξαντι και φυλακίσαντι Αρχιερείς ανάθεμα έστω»!

»Η απόφαση αυτή ελήφθη υπό την εκβιαστική πίεση του παραστρατιωτικού προφασιστικού κινήματος των «Επιστράτων» και εγκρίθηκε, ατύπως και μετά παλινωδίες, από την κυβέρνηση του Σπυρίδωνος Λάμπρου, που διατηρούσε και το υπουργείο Εκκλησιαστικών.

»Ολέθριες υπήρξαν οι συνέπειες της πράξεως αυτής για την Εκκλησία. Λίγους μήνες αργότερα, μετά τον σχηματισμό κυβερνήσεως Βενιζέλου στην Αθήνα, τον Ιούλιο 1917, με ευθεία πολιτειακή παρέμβαση, διαλύθηκε η Σύνοδος που είχε λάβει μέρος στο ανάθεμα και ορίστηκε «Αριστίνδην Σύνοδος» από βενιζελικούς Αρχιερείς, η οποία εξέλεξε νέο Μητροπολίτη Αθηνών τον Μελέτιο [Μεταξάκη]. Στο μεταξύ, «Ανώτατο Εκκλησιαστικό Δικαστήριο», υπό τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιο, είχε καθαιρέσει τους πρωταιτίους και κηρύξει εκπτώτους τους λοιπούς Συνοδικούς Ιεράρχες που είχαν μετάσχει στο «Ανάθεμα».

»Αμέσως, όμως, μετά από τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 και την αποτυχία του Βενιζέλου, στον Θρόνο των Αθηνών επανήλθε όλως αντικανονικώς ο καθηρημένος Θεόκλητος, ενώ με απλό βασιλικό διάταγμα κηρύσσονταν άκυρες όλες οι αποφάσεις του «Ανώτατου Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου» του 1917!

»Νέα ανατροπή των εκκλησιαστικών πραγμάτων επέφερε η επικράτηση της Επαναστάσεως Πλαστήρα, μετά από την οποία απομακρύνθηκε και πάλι από τον Θρόνο του ο Θεόκλητος [Μινόπουλος]. Μία Μείζων Σύνοδος 18 Αρχιερέων αποκατέστησε όλους τους Αρχιερείς στις θέσεις τους και εξέλεξε, τον Μάρτιο 1923, ως νέο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών τον Χρυσόστομο [Παπαδόπουλο] προκειμένου να ειρηνεύσει η Εκκλησία».

Πηγή: arcadiaportal.gr