Ψυχαγωγία

“Το 13 Reasons Why αυξάνει τις αυτοκτονίες εφήβων”

Ακούστε το άρθρο

Οι τηλεοπτικές σειρές στην εποχή της καθολικής κυριαρχίας της στην συνείδηση των περισσοτέρων αποτελούν ένα κατεξοχήν μέσο επιρροής ή και διαμόρφωσης, όταν απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους. Ο τρόπος που παρουσιάζεται η αυτοκτονία, οι ψυχικές ασθένειες, η κατάθλιψη μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά το εφηβικό κοινό. Από την μία πλευρά βοηθούν καθώς αφυπνίζουν γονείς και παιδιά σε ζητήματα όπως ο σχολικός εκφοβισμός, ο ρατσισμός, ο αποκλεισμός και πώς αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε ακραίες τάσεις. Από την άλλη όμως έχει παρατηρηθεί πολλές φορές μία ταύτιση των ανήλικων θεατών προς τους τηλεοπτικούς συνομηλίκους τους που αυτοκτονούν, με αποτέλεσμα να διαπράττουν και εκείνοι το ίδιο. Απόδειξη αυτού η πρόσφατη έρευνα του American Academy of Child and Adolescent Psychiatry σύμφωνα με την οποία η παρουσίαση της αυτοκτονίας μέσα από τα media επιδρά καθοριστικά στην ψυχολογία παιδιών και εφήβων.

Ένα πρόσφατο παράδειγμα που συζητήθηκε ιδιαιτέρως ήταν το «13 Reasons Why», μια από τις πιο ενδιαφέρουσες νεανικές τηλεοπτικές σειρές του Netflixτουλάχιστον όσον αφορά την πρώτη σεζόν, που κατηγορήθηκε ωστόσο για τον ρομαντικό τρόπο παρουσίασης της αυτοκτονίας της πρωταγωνίστριας που αφήνει δεκατρείς κασέτες επιρρίπτοντας ευθύνες σε ανθρώπους. Μάλιστα σύμφωνα με την έρευνα τα ποσοστά αυτοκτονίας στα αγόρια ηλικίας 10-17 χρονών στην Αμερική μετά τον Μάρτιο του 2017 που ανέβηκε η πρώτη σεζόν στο Netflix αυξήθηκαν κατά 30%. Τυχαίο ή μη παραμένει μια πραγματικότητα. Τα ποσοστά μάλιστα του Απριλίου 2017, ένα μήνα  μετά την προβολή της σειράς, είναι τα μεγαλύτερα μηνιαία ποσοστά από οποιονδήποτε άλλο μήνα τα τελευταία πέντε χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο μεγάλη αύξηση σημειώθηκε μόνο στα αγόρια αυτής της ηλικίας και όχι στα κορίτσια όπου η αύξηση είναι πολύ μικρότερη. Σίγουρα η σειρά δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση λόγο αυτοκτονίας, ούτε καν ώθηση καθώς οι λόγοι είναι άλλοι και συνήθως χρόνιοι. Ωστόσο παρατηρείται αυτή η σύνδεση. Η τηλεόραση ή ο κινηματογράφος δεν δημιουργούν τα προβλήματα αλλά λόγω της επίδρασης που έχουν μπορούν να τα φέρουν πιο έντονα στο προσκήνιο. Γνωστό παράδειγμα οι ταινίες του Κουέντιν Ταραντίνο και η μόνιμη ερώτηση των δημοσιογράφων στον σκηνοθέτη αν η βία στις ταινίες του υποκινεί πραγματική βία.

Τα ΜΜΕ έχουν χρέος να αφυπνίσουν τον κόσμο και να τον ενημερώσουν για όλα αυτά τα ζητήματα, αντί να σιωπούν ή να τα λένε ψιθυριστά σαν κάτι απαγορευμένο. Ωστόσο, πρέπει να το κάνουν υπεύθυνα χωρίς εξιδανικεύσεις και ωραιοποιήσεις, σαν ένα απομεινάρι του Ρομαντισμού του 19ου αιώνα και της «επιδημίας» νέων που αυτοκτονούσαν δυσφορώντας για τον κόσμο των γονιών τους. Πρέπει και γονείς και παιδιά να ενημερώνονται για την παιδική ψυχολογία και οι μεν γονείς να ενημερώνουν ίσως κάποιο ειδικό αν αντιληφθούν κάποια δραστική αλλαγή, τα δε παιδιά να μιλάνε στους γονείς τους ή κατευθείαν σε κάποιον αρμόδιο. Άλλωστε, στις πιο πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα υπάρχουν αρμόδιες υπηρεσίες πρόληψης τέτοιων φαινομένων.

via

Όλη η επικαιρότητα