Εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Ναι μεν, αλλά…

Πως σχολιάζουν εκπαιδευτικοί την εφαρμογή του προγράμματος

Η πανδημία του κορωναιού έφερε τα… πάνω, κάτω, σε πολλές περιπτώσεις. Μια από αυτές είναι η εκπαίδευση όπου από την πρώτη καραντίνα ξεκίνησε να λειτουργεί η εξ αποστάσεως εκπαίδευση που έβαλε.. δύσκολα σε εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς!

Πλέον, ευρισκόμενοι –για 6^η εβδομάδα- στον 2^ο γύρο της εφαρμογής του προγράμματος τηλεκπαίδευσης, τα συμπεράσματα είναι αρκετά…

Σήμερα στην εφημ. ΠΑΤΡΙΣ μιλούν εκπαιδευτικοί που αποκαλύπτουν πως βιώνουν και τι έχουν «εισπράξει» οι ίδιοι (και οι μαθητές με τους γονείς τους), από την συγκεκριμένη διαδικασία…

Νίκη Κεφαλούρου (Καθηγήτρια στο 3^ο Γυμνάσιο Πύργου)

«Αναρωτιέμαι αν πραγματικά αξίζει τον κόπο»…

«Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι μια λύση στην προκειμένη δύσκολη κατάσταση και μια προσπάθεια να κρατηθούν οι μαθητές κοντά στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Παρουσιάζει όμως μειονεκτήματα σοβαρά. Επίσης, βασικά οφέλη της εκπαιδευτικής διαδικασίας όπως η ανάπτυξη της συνεργασίας και του ομαδικού πνεύματος, η κοινωνικοποίηση και η επικοινωνία των μαθητών μεταξύ τους χάνονται.

Η δια ζώσης εκπαίδευση έχει μια διαφορετική δυναμική και μια διαδραστικότητα που με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν υπάρχει.

Ως γονέας δυο μικρών παιδιών θα ήθελα να εκφράσω και κάποιες άλλες ανησυχίες που έχουν σχέση με την πολύωρη έκθεση των μικρών παιδιών στις ηλεκτρονικές συσκευές που γνωρίζουμε όλοι πόσο εθιστικές μπορεί να γίνουν και πόσο βλαβερές μπορεί να αποδειχθούν για τα παιδιά μας. Αναρωτιέμαι αν πραγματικά αξίζει τον κόπο όλη αυτή η υπερπροσπάθεια εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων;».

Αλεξία Λιάγκουρα (Καθηγήτρια στο Γυμνάσιο Μακρισίων, μέλος ΔΣ ΕΛΜΕ Ηλείας και αιρετό μέλος ΠΥΣΔΕ Ηλείας)

«Νοιώθουμε μόνοι και έρημοι»…

«Θέλοντας να χαρακτηρίσω συνοπτικά αυτό που βιώνουμε θα ζωγράφιζα ένα λευκό χιονισμένο τοπίο, που είμαστε όλοι παρόντες αλλά δεν μπορεί να δει, ούτε να ακούσει καλά ο ένας τον άλλο. Μαθητές, καθηγητές αλλά και γονείς καλούνται να επικοινωνήσουν μέσα από τα κλειστά παραθυράκια της οθόνης του υπολογιστή. Σα να παίζουμε πάλι το παιδικό μας παιχνίδι, «το σπασμένο τηλέφωνο».

Τεχνικές δυσκολίες αμέτρητες, κούραση, απογοήτευση, νεύρα, κάποιες φορές και παρεξηγήσεις… και μέσα σε αυτό το πλαίσιο να επαναλαμβάνουμε το πόσο σημαντικό είναι να κάνουμε όνειρα για το μέλλον, να προσαρμοστούμε σε δύσκολες καταστάσεις και με διαφορετικές συνθήκες, να έχουμε πίστη στον εαυτό μας ότι θα τα καταφέρουμε να ανακάμψουμε από τις δυσκολίες και μαζί με εμάς και οι μαθητές μας.

Είναι σημαντικό να δοθεί το μήνυμα ότι η τάξη είναι μια ομάδα που υπάρχει Νοιάξιμο, Αλληλοϋποστήριξη και Φροντίδα. Η τάξη είναι ο φυσικός χώρος, των παιδιών και ο δικός μας, με τις χαρές, τις λύπες της, τους τσακωμούς της και τα μικρά ένοχα μυστικά της αλλά πάνω από όλα με τη Σπατάλη Αγάπης.

Νοιώθουμε όμως Μόνοι και Έρημοι σε αυτή την αποστολή μας, το μόνο που προσφέρεται ως βοήθεια είναι το επιτακτικό ύφος γραφής των εγκυκλίων και η κριτική κάποιων με ύφος δέκα Καρδιναλίων. Οι μαθητές μας και εμείς όμως πάντα θα ξέρουμε αργότερα στη ζωή μας ότι ήμασταν εκεί έστω και πίσω από την οθόνη, κάναμε γιορτές από απόσταση, ευχηθήκαμε χρόνια πολλά, τραγουδήσαμε και περάσαμε τις δύσκολες εποχές παρέα! Και όλα αυτά με περίσσευμα Αγάπης!

Αφιερωμένο στα εξαιρετικά παιδιά του Γυμνασίου Μακρισίων».

Αναστασία Μαστοροπούλου (Διευθύντρια Λυκείου Κρεστένων)

«Ο μαθητής δεν πρέπει να στερείται για κανένα λόγο τη μάθηση»…

«Είναι γεγονός πως η τηλεκπαίδευση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τα οφέλη της διά ζώσης, ωστόσο σε τόσο δύσκολες συγκυρίες είναι πραγματικά πολύτιμη παρά τα προβλήματα που ενδεχομένως προκύπτουν ορισμένες φορές για τεχνικούς κύριους λόγους.

Προσωπικά, διδάσκοντας μαθήματα προσανατολισμού ανθρωπιστικών σπουδών στη Β` τάξη, είμαι πολύ ευχαριστημένη γιατί συμμετέχουν όλοι οι μαθητές, κανένας δεν έχει απουσιάσει, το μάθημά μας γίνεται σαν να βρισκόμαστε στη φυσική μας τάξη, μέσα σε ένα κλίμα οικείο και φιλικό έτσι ώστε να επιτυγχάνονται οι διδακτικοί στόχοι και να μην αγχώνονται οι μαθητές.

Συνδυαστικά, αξιοποιείτε και η e-class για θεωρία, ασκήσεις και ερευνητικές εργασίες που ανατίθενται στους μαθητές και στις οποίες οι περισσότεροι ανταποκρίνονται άμεσα και με επιτυχία. Η μάθηση είναι θησαυρός και με κανένα τρόπο και για κανένα λόγο δεν πρέπει ο μαθητής να τη στερείται. Αυτή η δυνατότητα και προσφορά επιτυγχάνεται με την τηλεκπαίδευση».

Κώστας Κωνσταντούλας (Διευθυντής 2ου ΕΠΑΛ Αμαλιάδας)

«Με θετικά και αρνητικά σημεία»…

«Είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έχουν παρουσιαστεί σίγουρα, και θετικά αρνητικά σημεία.

Θετικά σημεία είναι ότι, έστω και με αυτό τον τρόπο, γίνεται μια προσπάθεια τα παιδιά να μην χάνουν το μάθημα και την επαφή με το σχολείο και σίγουρα σε μια κατάσταση τόσο δύσκολη όπως είναι αυτή που αντιμετωπίζουμε τώρα, θα πρέπει να βρίσκουμε λύσεις.

Τα αρνητικά είναι ότι δυστυχώς δεν είναι μεγάλη η εξοικείωση ούτε των μαθητών, ούτε των γονέων, που έχουν εμπλακεί σε όλο αυτό, και σίγουρα ότι δεν υπήρξε μια επιμόρφωση από την πλευρά του υπουργείου, για την οποία πιστεύω ότι υπήρχε ο χρόνος, οι δυνατότητες και η εμπειρία να την υλοποιήσουν.

Το μεγαλύτερο αρνητικό σημείο είναι ότι ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να λύσουμε την πλήρη πρόσβαση όλων των παιδιών στην τηλεκπαίδευση, με δεδομένο ότι υπάρχουν ακόμη χωριά που δεν έχουν τις υποδομές και άρα υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός μαθητών που είτε υποπαρακολουθεί μέσω κινητών τηλεφώνων, είτε δεν παρακολουθεί καθόλου, γιατί δεν έχει την οικονομική δυνατότητα για να έχει πρόσβαση σε μια καλή τηλεφωνική γραμμή ή να έχει ένα τάμπλετ, έναν υπολογιστή».

Βάσω Θωμοπούλου (Διευθύντρια 6ου Δημοτικού Σχολείου Αμαλιάδας)

«Αναντικατάστατη η δια ζώσης διδασκαλία»…

«Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία, κυρίως όταν πρωτοξεκίνησε και ταλαιπώρησε πολύ και τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές και τους γονείς.

Πρακτικά, αντιμετωπίσαμε πάρα πολλά προβλήματα, μέχρι να στήσουμε την πλατφόρμα και να γίνει η σύνδεση όλων των μαθητών. Τώρα πια, έχουν μπει όλα σε μια καλή σειρά και γίνεται η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, η οποία βέβαια σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά την δια ζώσης διδασκαλία, η οποία είναι αναντικατάστατη.

Ευελπιστούμε γρήγορα να τελειώσει όλο αυτό που περνάμε και να επιστρέψουμε στις τάξεις μας, γιατί επηρεάζει και ψυχολογικά και σωματικά όλους.

Σίγουρα, προκαλεί και κάποιες ανισότητες, γιατί υπάρχουν μαθητές δεν έχουν την δυνατότητα και την «πολυτέλεια» να διαθέτουν και τα τεχνολογικά μέσα και την σύνδεση, σε κάποια μέρη ίσως πιο απομακρυσμένα, το οποίο το βιώνουμε και εμείς στο σχολείο μας.

Βέβαια, με την παροχή κάποιων τάμπλετ, που εστάλησαν από το υπουργείο, αλλά είναι λίγα σε αριθμό, καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε κάποιες ανάγκες, οι οποίες όμως δεν καλύπτονται στον βαθμό που θα έπρεπε».

Αβραμίδη Αθηνά (Διευθύντρια ΓΕΛ Ζαχάρως)

«Μπορεί να λειτουργήσει μόνο συμπληρωματικά»…

«Η γενίκευση της εξ αποστάσεως διδασκαλίας είναι αποτέλεσμα μιας έκτακτης ανάγκης, επιβαλλομένη από τις συνθήκες και όχι επιλογή. Μπορεί να λειτουργήσει, πολύ αποτελεσματικά, μερικές φορές, αλλά μόνο συμπληρωματικά στην εκπαίδευση των μαθητών μας αφού δεν αποτελεί αυτόνομο σύστημα εκπαίδευσης.

Όσο για την σύγχρονη μορφή της, αυτή παρουσιάζει τα περισσότερα προβλήματα σε όλους τους τομείς. Όχι μόνο τεχνικά αλλά και εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά προβλήματα που δεν λύνονται, ίσως κάπως αμβλύνονται, με την υποχρεωτικότητα της παρακολούθησης. Πρώτα γιατί λείπει η γλώσσα του σώματος που συντελούσε στη διδασκαλία η οποία από τη φύση της είναι αναπαράσταση και όχι μια ψυχρή αφήγηση. Έπειτα γιατί αναγκαστικά η αλληλεπίδραση είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Δυσχεραίνεται η εκπαίδευση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες καθώς είναι αδύνατες οι ειδικές παρεμβάσεις λόγω έλλειψης χρόνου και άλλων σοβαρών εμποδίων. Ο όγκος εργασίας της προετοιμασίας των εκπαιδευτικών είναι πολλαπλάσιος. Αντιστρόφως ανάλογο ποσό η πρόσληψη της γνώσης από τους μαθητές. Τα διαδικτυακά διαγωνίσματα στα περισσότερα αντικείμενα, αν όχι σε όλα, δεν μπορεί να είναι αδιάβλητα.

Στο σύνολό τους όλα τα προβλήματα αφορούν όλη την εκπαιδευτική κοινότητα αλλά πλήττουν κατεξοχήν τους υποψήφιους των πανελλαδικών εξετάσεων.

Το πλέον θετικό αποτέλεσμα αποτελεί ο αναπόφευκτος επαναπροσδιορισμός της αξίας της δια ζώσης. Βεβαίως και η απόκτηση των πολλών ψηφιακών δεξιοτήτων και από τις δύο πλευρές, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και μέσα από τη κατεξοχήν παιδαγωγική διαδικασία, τη βιωματική. Τελευταίο αλλά σημαντικό είναι και η προσπάθεια ενίσχυσης του σχολικού ηλεκτρονικού εξοπλισμού, κυρίως με tablets, από το ΥΠΑΙΘ αλλά και από τους τοπικούς φορείς με κατεύθυνση την προσφορά ίσων ευκαιριών σε όλους τους μαθητές και μαθήτριες».

Χρυσοβαλάντης  Δημητρόπουλος (MSc δάσκαλος,    Διευθυντής 5/θ Δημοτικού Σχολείου Λάλα)

«Η μάθηση δεν αντέχει την τελευταία στιγμή»…

«Η σχολική κοινότητα κλήθηκε εκ των πραγμάτων να προσαρμοστεί για μια φορά ακόμα στα νέα δεδομένα διδασκαλίας και μάθησης. Για να είναι όμως σωστή και αποτελεσματική προαπαιτείται μια σοβαρή οργάνωση από την πλευρά της Πολιτείας, η οποία θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την εξασφάλιση του απαραίτητου και αναγκαίου εκείνου τεχνολογικού εξοπλισμού σε διδάσκοντες και διδασκόμενους που θα δώσει τη δυνατότητα καθολικής και ισότιμης πρόσβασης αυτών στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Αν και η ηγεσία της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας φώναζε από την περασμένη άνοιξη ότι δεν υπάρχει ο στοιχειώδης εξοπλισμός, έπρεπε να φθάσουμε στο σήμερα, για να διαπιστώσουμε όλοι πόσο δίκιο είχε, βλέποντας τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει σήμερα η κατά το παρελθόν τραγική κυβερνητική ολιγωρία, με την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να τρέχει να μοιράσει κάποια –ελάχιστα, ως προς τον αριθμό των μαθητών ανά σχολείο-  tablets στους μαθητές, πολλοί εκ των οποίων δεν έχουν ακόμα και αυτήν την ημέρα ούτε πρόσβαση στο διαδίκτυο, και τους εκπαιδευτικούς, στην πρώτη γραμμή, να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, προκειμένου να καλύψουν τα τραγικά κενά και τις παραλείψεις της Πολιτείας

Στο Δημοτικό Σχολείο Λάλα, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση εφαρμόζεται με αρκετά προβλήματα. Η συμμετοχή των μαθητών κυμαίνεται πάνω από το 70%, με κάποιες αναπόφευκτες μικρές αυξομοιώσεις. Υπάρχουν αρκετοί μαθητές που συμμετέχουν μέσω κινητού τηλεφώνου, όπως υπάρχουν και κάποιοι που, ως μέλη της ίδιας οικογένειας, συμμετέχουν… εκ περιτροπής (!!!), μιας και ούτε τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό διαθέτουν προκειμένου να συμμετάσχουν ταυτόχρονα δύο και τρεις μαθητές από το ίδιο σπίτι (tablet, laptop, σταθερό Η/Υ), αλλά το κόστος για την τοποθέτηση διαδικτυακού εξοπλισμού, ικανού να «σηκώσει» τόσα δεδομένα, κρίνεται απαγορευτικό.

Συμπερασματικά, και στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, επιβεβαιώθηκε τόσο ο διαχρονικά αρνητικός κανόνας της φυλής, να τρέξουμε, δηλαδή, να τα τακτοποιήσουμε όλα την τελευταία στιγμή, όσο και η σκοπίμως λανθάνουσα ταξικότητά της. Κάτι που, η μάθηση –ηλεκτρονική και μη-, δεν το αντέχει».

Βασιλειάδης Βασίλης (Καθηγητής στο ΓΕΛ Καράτουλα)

«Δεν πρόκειται για εκπαίδευση»…

«Δεν πρόκειται για εκπαίδευση, είναι μια προσπάθεια παροχής εκπαιδευτικής βοήθειας. Για να μην καταρρεύσει το σύστημα έχουμε τις κάμερες των μαθητών κλειστές. Το να μιλάς σε 15-20 κενά εικονίδια, χωρίς βλεμματική επαφή, χωρίς ν’ ακούς τίποτα, δεν είναι σχολείο. Μπορείς να κάνεις μάθημα χωρίς να ξέρεις τι κάνουν οι μαθητές σου εκείνη τη στιγμή; Χωρίς να μπορείς να σκύψεις πάνω από το τετράδιο των μαθητών, να παρέμβεις σε αυτά που βλέπεις, να προτείνεις μια άλλη ματιά; Τα ψηφιακά χεράκια που ανεβαίνουν είναι περίπου τα ίδια κάθε φορά. Οι υπόλοιποι μαθητές είναι ωσεί παρόντες, αν δεν ασχολούνται και με κάτι άλλο. Μπορεί κάποιος να τους ρίξει άδικο;

Από την άλλη τα ΜΜΕ αποθεώνουν το νέο εγχείρημα του υπουργείου Παιδείας, παρουσιάζοντας τα στοιχεία της υπουργού. Χιλιάδες μαθητές στο νομό και εκατοντάδες χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία με τα κινητά τους. Το πρόβλημα στην Πεύκη δεν ήταν η εξαίρεση, είναι ο κανόνας.

Τα τεχνικά προβλήματα είναι πάντα παρόντα, παρά τη μη χρήση καμερών, ενώ ο ήχος παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα. Είναι μεγάλη η οικονομική επιβάρυνση των οικογενειών των μαθητών, ακόμα μεγαλύτερη η επιβάρυνση των εκπαιδευτικών. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση κατορθώνει να μειώνει το κόστος σε υποδομές, το φετινό λειτουργικό κόστος των σχολείων, μετακυλώντας το απευθείας στις πλάτες των γονιών και των εκπαιδευτικών.

Αλήθεια, πού έχουν εξαφανιστεί από τον Μάρτιο, οι επιστήμονες, οι γιατροί, οι ψυχίατροι, οι παιδοψυχολόγοι που πολύ σωστά υπενθύμιζαν τις βλαβερές συνέπειες της οθόνης στην ψυχική και πνευματική υγεία των παιδιών.

Το συνδικαλιστικό κίνημα πιάστηκε εξ απήνης το Μάρτιο και δεν όρθωσε ανάστημα σε καμιά στιγμή. Με το βλέμμα στο μέλλον και στον άνθρωπο, εργαζόμενο, πολίτη του μέλλοντος πρέπει να υποστηρίξουμε το ζωντανό, δημόσιο σχολείο, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες. Για όλα τα παιδιά, χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς πρόωρη έξοδο από το σχολείο, όπως νομοθετείται αυτή την περίοδο».