Ηλεία, η Παναγία η Βλαχέρνα και η Παναγία η Ελεούσα

Η Ηλεία είναι ένας τόπος που φημίζεται προπάντων για τους εξαίρετους αρχαιολογικούς χώρους του, τις σπάνιες φυσικές ομορφιές του και τις απέραντες αμμουδερές παραλίες με τη σαγηνευτική θέα στο πέλαγος και το ηλιοβασίλεμα.

Όμως, η Ηλεία διαθέτει και εκκλησιαστικά μνημεία μεγάλης αξίας, που δικαιολογημένα κινούν το ενδιαφέρον των ταξιδιωτών.

Δύο από αυτούς τους θρησκευτικούς θησαυρούς βρίσκονται στο δυτικό τμήμα της Ηλείας, στην ευρύτερη περιοχή της Κυλλήνης και του Βαρθολομιού αντίστοιχα.

Κατά πρώτον, σε απόσταση 2,5-3 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά από την Κυλλήνη, το πολυσύχναστο επιβατικό και εμπορικό λιμάνι που συνδέει την Ηλεία με τη Ζάκυνθο και την Κεφαλλονιά, βρίσκεται ένα σημαντικό μνημείο των Βυζαντινών Χρόνων αλλά και της Φραγκοκρατίας, η μονή της Παναγίας της Βλαχέρνας (Βλαχερνών).

Άγνωστο παραμένει το ακριβές έτος ίδρυσης του μοναστηριού, που οφείλει την ονομασία του στην ξακουστή Παναγία των Βλαχερνών της Βασιλεύουσας. Πάντως, η μονή, όπως φανερώνει η αρχιτεκτονική της, άρχισε να οικοδομείται κατά τους Bυζαντινούς Χρόνους και ολοκληρώθηκε από τους Φράγκους.

Στο καθολικό της μονής, που χρονολογείται στο 13ο αιώνα και είναι αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου, φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας της Bλαχέρνας. Το ναό κοσμούν θαυμάσιες τοιχογραφίες, που ανάγονται ως επί το πλείστον στα μέσα του 18ου αιώνα.

Σύμφωνα με τον αείμνηστο Αναστάσιο Ορλάνδο (1887-1979), διαπρεπή πανεπιστημιακό, αρχιτέκτονα και αρχαιολόγο, ο ναός των Βλαχερνών αποτελεί ένα από τα ωραιότερα και πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα συγκερασμού αρχιτεκτονικών στοιχείων της Ανατολικής και της Δυτικής τέχνης, δηλαδή της βυζαντινής και της φράγκικης τέχνης.

Η μονή της Παναγίας της Βλαχέρνας διαθέτει βιβλιοθήκη με ιερά κειμήλια και ιδιόμορφο ηλιακό ρολόι.

Κατά δεύτερον, δυτικά – νοτιοδυτικά από το Βαρθολομιό, κοντά στον οικισμό Λυγιά, οι προσκυνητές και οι λάτρεις του θρησκευτικού τουρισμού ανακαλύπτουν σε ένα κατάφυτο φαράγγι τη μονή της Παναγίας της Ελεούσας (Αγίας Ελεούσας).

Το μοναστήρι με τον οχυρωματικό περίβολο και το χαρακτηριστικό πύργο ιδρύθηκε κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους. Οφείλει την ονομασία του στην ευρεθείσα εικόνα της Παναγίας: οι κάτοικοι της περιοχής απέδωσαν στην Παναγία την προσωνυμία Ελεούσα, καθώς ζήτησαν την ευσπλαχνία και την προστασία της.

Η μονή της Αγίας Ελεούσας αποτέλεσε επί Τουρκοκρατίας καταφύγιο των καταδιωκομένων, με αποτέλεσμα να υποστεί καταστροφές και λεηλασίες, ενώ αξιομνημόνευτη υπήρξε η συνεισφορά της στην Επανάσταση του 1821.

Πηγή: in.gr