Αρθρογραφία

Καθήκοντα – Δικαιώματα

Ακούστε το άρθρο

Έχουν εκλείψει πια και οι τελευταίοι υποστηρικτές της άποψης ότι ο άνθρωπος έχει απόλυτη ελευθερία να σκέφτεται, να δρα και να κινείται μέσα στο συγκεκριμένο κοινωνικό περιβάλλον που ζει.

Όχι μονό στην εποχή μας με τις τεράστιες απαιτήσεις αλλά από την αρχή της ύπαρξης των πρώτων κοινωνιών παράλληλα με την πίεση  που ασκούσε στον άνθρωπο το φυσικό περιβάλλον ,πολύ έντονες και ασφυκτικές ήταν οι δεσμεύσεις που του επέβαλλε και η μετά των άλλων ανθρώπων ,διαβίωση.

Η εξέλιξη του πολιτισμού και η ανθρωπινή πρόοδος ήταν πάντοτε το αποτέλεσμα της συλλογικής δράσης και της ανταλλαγής της πείρας των ανθρώπων. Από την παραπάνω διατύπωση βγαίνει ασφαλέστερα το συμπέρασμα ότι κάθε άνθρωπος έπρεπε σαν μονάδα να προσφέρει τον καλύτερο εαυτό του στην κοινωνική προσπάθεια για να ηχεί κι αυτός δικαιωματικά την απαίτηση να γεύεται τα αγαθά της κοινωνικής ζωής.

Κάτω από αυτό λοιπόν το πρίσμα πρέπει να δούμε και την έννοια του καθήκοντος που σχετίζεται με την ανταπόδοση στην κοινωνία εκείνων που τις οφείλουμε. Σήμερα είναι διάχυτη η αντίληψη ότι υπάρχει μια κατηγορία καθηκόντων που πρέπει να εκτελέσουν οπωσδήποτε όπως είναι λογού χάρη η υπεράσπιση της πατρίδας , η ολοκλήρωση της προσωπικότητας μας, οι οικογενειακές υποχρεώσεις και αλλά. Σε αυτά αξίζει να προσθέσουμε ότι η συνειδητοποίηση ορισμένων κοινωνικών αρετών όπως είναι η αλληλοβοήθεια , η πειθαρχία , η ειλικρίνεια , η τιμιότητα , η απλότητα και  η μετριοφροσύνη είναι επιβεβλημένο χρέος μας και η έμπρακτη εφαρμογή τους δημιουργεί τόσα αγαθά όσες καταστροφές μπορεί να προκαλέσει η χαλάρωση ή η ανυπαρξία τους.

Καταφαίνεται λοιπόν ότι η ζωή του κάθε ανθρώπου από τότε που θα ενταθεί σαν ενεργό μέλος στο κοινωνικό σύνολο μέχρι το θάνατο του σχηματίζει μια μεγάλη αλυσίδα μικρών και μεγάλων υποχρεώσεων και καθηκόντων. Η εκπλήρωση αυτού του χρέους δεν είναι πάντοτε εύκολη υπόθεση λόγω υποκειμενικών και αντικειμενικών δυσκολιών. Το μεγάλο όμως <ΝΑΙ> ή το μεγάλο <ΟΧΙ> σε κρίσιμα θέματα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ύπαρξης είναι υπόθεση καθαρά προσωπική και διαχωρίζει τους μικρόψυχους από τους γενναίους τους μικρούς από τους μεγάλους, τους ηθικά αδιάβλητους από τους υποχωρητικούς.

Πολλοί αρμόδιοι σήμερα φωνάζουν για την ατομική ευθύνη και υπευθυνότητα σχετικά με την τήρηση των μέτρων κατά της πανδημίας, αγνοώντας έμμεσα την δική τους πολιτική ευθύνη σε πολλά θέματα, όπως την κατάρρευση των διαδικτυακών μαθημάτων μέσω της πλατφόρμας του Υπουργείου Παιδείας. Και τα δικαιώματα όμως συνιστούν ένα χρέος των άλλων και της κοινωνίας απέναντι σε άτομα μεμονωμένα, ομάδες και κοινωνικά σύνολα. Αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου είναι η εξασφάλιση των μέσων για την υλική του αποκατάσταση. Η εργασία βέβαια επιβάλλεται να αποτελεί τη βασική πηγή προσπορισμού των υλικών αγαθών , να εκτελείται κάτω από ορισμένες και ανθρώπινες συνθήκες και να είναι αναλογική προς τις ιδιαίτερες κλίσεις του ανθρώπου.

Ύψιστης σημασίας είναι και το δικαίωμα στην υγεία και την παιδεία που επιβάλλεται να έχουν όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες ανεξάρτητα από την καταγωγή τις οικονομικές δυνατότητες και το φύλο τους.  Η σημερινή κατάσταση είναι λίαν τραγική, αφού η πανδημία κλονίζει την κοινωνία και η αβεβαιότητα κατατρύχει τον άνθρωπο.

Με έμφαση στο σημείο αυτό μπορούμε να τονίσουμε ότι τα δικαιώματα δεν παραχωρούνται σαν δώρο στους πολίτες, αλλά κατακτώνται με αγώνες.

Όλοι μας πρέπει να γνωρίζουμε πως ο,τι έχει επιτευχθεί στο ν τομέα των συνθηκών εργασίας, στην παιδεία, στην υγεία, στην κοινωνική ασφάλιση, ήταν ο γλυκύς καρπός των ακατάπαυστων αγώνων των πολιτών.

Όλη η επικαιρότητα