H ΠΡΩΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΕΓΑΣ, ΣΟΦΙΑ ΣΑΚΟΡΑΦΑ ΣΕ ΜΙΑ ΕΦ’ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦ. «ΠΑΤΡΙΣ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΙΒΟΥ
«Δεν επιτρέπει λάθη ο σεβασμός και ο θαυμασμός μας στην Αρχαία Ολυμπία» – «Ο αθλητισμός να ξανακερδίσει τη θέση του στην ελληνική κοινωνία» – «Υποχρέωση μας να στηρίξουμε τους αθλητές μας στους Ολυμπιακούς» – «Πρέπει να μπει ένα τέλος στην παρωδία των ευκαιριακών παροχών»
Στις 26 Σεπτεμβρίου του 1982 η Σοφία Σακοράφα έγραψε ιστορία, όταν στα Βενιζέλεια, στα Χανιά, πήρε φόρα και έστειλε το ακόντιο να καρφωθεί στα 74 μέτρα και 20 εκατοστά.
Επίδοση που ήταν παγκόσμιο ρεκόρ στον ακοντισμό γυναικών, δύο σχεδόν μέτρα παραπάνω από τη μέχρι εκείνη την ώρα κορυφαία επίδοση της Τίνα Λίλακ με 72.40.
Το στάδιο ξεσηκώθηκε και η Σοφία ακόμα και σήμερα παραμένει η αγαπημένη των κατοίκων της πόλης.
Η απόσταση μετρήθηκε στα 74.20 από τους κριτές και το ήμισυ της αναγνώρισης του νέου παγκοσμίου ρεκόρ ήταν γεγονός. Απέμενε να μετρηθεί το βάρος του ακοντίου της. Δεν υπήρχε όμως ζυγαριά στο στάδιο. Η ιδέα έπεσε από ένα γιατρό και γρήγορα τέθηκε σε εφαρμογή. Οι κριτές μετέφεραν το ακόντιο στο μαιευτήριο της πόλης όπου ζυγίστηκε εκεί που ζυγίζονταν τα βρέφη.
Το παγκόσμιο ρεκόρ ακοντισμού ήταν της Σοφίας…
39 χρόνια αργότερα, η πρώην παγκόσμια ρεκορντγούμαν και νυν βουλευτής του ΜέΡΑ 25 σημείωσε ένα ακόμα ρεκόρ αφού έγινε η πρώτη γυναίκα που εκλέγεται στην ηγεσία του ΣΕΓΑΣ στα 124 χρόνια ιστορίας του (ιδρύθηκε το 1897 και είναι η αρχαιότερη ελληνική αθλητική ομοσπονδία), διαδεχόμενη τον Κώστα Παναγόπουλο που βρισκόταν στη θέση αυτή από το 2012.
Η Σοφία Σακοράφα επέστρεψε στις «ρίζες» της, στο στίβο, τον οποίο δεν υπηρετεί -πια- με το ακόντιό της, αλλά με το μυαλό της και την αδιαμφισβήτητη εμπειρία της και στην πρώτη της μεγάλη συνέντευξη σε περιφερειακό μέσο μετά την ανάληψη των νέων καθηκόντων της, μέσω της εφ. «Πατρίς» χαράζει τη ρότα της επόμενης ημέρας στον ελληνικό στίβο απαντώντας σε ερωτήματα για το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον και φυσικά την Ηλεία.
Ποια είναι η Σοφία Σακοράφα
Η Σοφία Σακοράφα, γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1957, είναι Ελληνίδα πολιτικός, βουλευτής με το ΜέΡΑ25, πρώην ευρωβουλευτής και πρώην ακοντίστρια.
Άρχισε να ασχολείται με τον αθλητισμό σε ηλικία 15 ετών, αγωνιζόμενη με τα χρώματα του Γ.Σ. Τρικάλων. Στις 26 Σεπτεμβρίου 1982 στα Χανιά, πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ με 74.20 μέτρα.
Η επίδοση αυτή παρέμεινε πανελλήνιο ρεκόρ μέχρι την εισαγωγή του νέου τύπου ακοντίου, οπότε και όλα τα ρεκόρ μηδενίστηκαν.
Παρέμεινε κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στον ανοιχτό στίβο ως και την 13η Ιουνίου του 1983 όταν στο Τάμπερε της Φινλανδίας η Τίνα Λίλακ το κατέρριψε με επίδοση 74.76 μέτρα.
Συνολικά πέτυχε 17 φορές πανελλήνιο ρεκόρ, βελτιώνοντάς το συνολικά πάνω από 30 μέτρα.
Το 1982 στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της Αθήνας κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στον ακοντισμό, ενώ πήρε και δύο μετάλλια σε Μεσογειακούς Αγώνες, χρυσό το 1979 στο Σπλιτ και χάλκινο το 1987 στη Λατάκεια.
Είναι απόφοιτη της Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής Θεσσαλονίκης (σήμερα ΤΕΦΑΑ).
Όταν αποχώρησε από τον αθλητισμό ασχολήθηκε με την πολιτική. Εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ στη Β’ Αθήνας (με 33.503 σταυρούς προτίμησης) στις εκλογές του 2007, καθώς και στις εκλογές του 2009.
Στην ονομαστική ψηφοφορία που διεξήχθη στη 6 Μαΐου 2010 για το νομοσχέδιο σχετικά με το μηχανισμό στήριξης της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. και για τα έκτακτα μέτρα που πήρε η χώρα για να μη χρεοκοπήσει, διαγράφτηκε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, καθώς δήλωσε «παρών» μαζί με τον Γιάννη Δημαρά και τον Βασίλη Οικονόμου που επίσης δήλωσαν «παρών», ξεφεύγοντας από την κομματική γραμμή που είχε ορίσει ο αρχηγός του κόμματος Γιώργος Παπανδρέου.
Στις εκλογές του Μαΐου του 2012 και του Ιουνίου του 2012, εξελέγη βουλευτής Β’ Αθηνών με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α., πρώτη σε σταυρούς (71.407) από τους υποψήφιους του κόμματος στην εν λόγω περιφέρεια. Στις ευρωεκλογές του 2014 εξελέγη ευρωβουλευτής με το ίδιο κόμμα.
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2015 ανακοίνωσε την ανεξαρτητοποίησή της από την ομάδα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στις 19 Δεκεμβρίου 2018 εντάχθηκε στο Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής (ΜέΡΑ25) του Γιάνη Βαρουφάκη, με το οποίο ήταν υποψήφια στις ευρωεκλογές του 2019. Εκλέχθηκε βουλευτής στην περιφέρεια Β3′ Νότιου Τομέα Αθηνών στις εκλογές του 2019.
Είστε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία του ΣΕΓΑΣ. Μπορεί αυτό να είναι η αρχή για να εκλεγούν κι άλλες γυναίκες σε καίριες θέσεις του αθλητισμού;
«Για να είμαι ειλικρινής, δεν πιστεύω ότι αυτό έχει από μόνο του μεγάλη σημασία. Εννοώ ότι το πρωταρχικό είναι το τι πρεσβεύει ο καθένας και το αν έχει τη θέληση και τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στο ρόλο του, σε οποιονδήποτε τομέα. Με αυτή την έννοια, προφανώς και πρέπει να κατακτήσουμε ένα επίπεδο κοινωνικού και πολιτικού πολιτισμού, έτσι ώστε να μην γίνεται καν συζήτηση για διάκριση μεταξύ των δύο φύλων ως προς την ανάληψη οιωνδήποτε ευθυνών. Και είναι αυτονόητο πως ελπίζω ότι πολύ σύντομα θα έχουν και οι γυναίκες, με την αξία τους, τη θέση που τους αναλογεί στο οικοδόμημα του ελληνικού αθλητισμού. Θα με χαροποιούσε ακόμη περισσότερο αν η δική μου εκλογή συμβάλλει πραγματικά σε αυτή την κατεύθυνση».
Η Σοφία Σακοράφα πέτυχε πολλά ρεκόρ και διακρίσεις ως εν ενεργεία αθλήτρια. Τι είναι αυτό που θέλει να πετύχει μέσα από τον νέο της ρόλο;
«Η ζωή στον ενεργό αθλητισμό επιδρά καταλυτικά στη συγκρότηση της προσωπικότητας. Διαμορφώνει ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης των πραγμάτων. Η διαρκής προσπάθεια, με εξάντληση ή και υπέρβαση των δυνατοτήτων σου, ο αγώνας και το πείσμα για την επίτευξη των στόχων σου, αποτελούν ειδικά χαρακτηριστικά του αθλητικού τρόπου ζωής. Αυτά όμως, όπως και η αίσθηση ότι υπηρετείς ένα σκοπό, χωρίς να εγκαταλείπεις αρχές και αξίες, είναι πράγματα πολύτιμα για κάθε πτυχή της ζωής μας. Θέλουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να αποδειχθούν αποτελεσματικά και στην υπόθεση του ΣΕΓΑΣ. Η μόνη διαφορά είναι ότι ο αγώνας εδώ δεν είναι ατομικός. Η προσπάθεια δεν μπορεί παρά να είναι συλλογική και χρειάζεται η ενεργοποίηση όλων όσοι πραγματικά θέλουν να κερδίσουμε το στοίχημα για το μέλλον του ελληνικού αθλητισμού και είναι αφοσιωμένοι σε αυτόν το στόχο, χωρίς άλλες σκοπιμότητες».
Ποια είναι η πρώτη προτεραιότητα σας μετά την ανάληψη των καθηκόντων σας;
«Η δύσκολη σημερινή συγκυρία είναι που καθορίζει και τις αναγκαστικές προτεραιότητες. Λόγω του κορωνοϊού ο αθλητισμός στερήθηκε τις διοργανώσεις σχεδόν δύο ετών, πράγμα που έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις, τόσο αθλητικές όσο και οικονομικές. Αυτό που προέχει, λοιπόν, είναι να καλύψουμε το χαμένο έδαφος σε αυτόν τον τομέα, πάντοτε με ασφάλεια, χωρίς άσκοπες διακινδυνεύσεις. Ακόμα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε σε ολυμπιακή χρονιά, οπότε υπάρχουν και εκεί πολύ συγκεκριμένα πράγματα που πρέπει να γίνουν. Έχουμε την υποχρέωση να στηρίξουμε τη συμμετοχή των αθλητών μας εξαντλώντας κάθε δυνατότητα, έστω και με τις δεδομένες οικονομικές αντιξοότητες.
Τι πρέπει να αλλάξει στον ελληνικό στίβο;
«Ο ελληνικός στίβος πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις. Πρέπει να έχει τη δυναμική αλλαγών και προσαρμογής, για να έχει την επιτυχημένη παρουσία που όλοι θέλουμε, από τον μαζικό αθλητισμό μέχρι και τις υψηλές διακρίσεις. Τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, εκτός από το επίπεδο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα, που αποτελεί τη βάση εκκίνησης σε αυτή τη φάση. Δεδομένες είναι και οι αθλητικές αξίες, που θα μας προστατεύουν πάντα από νοσηρά φαινόμενα και εκτροπές. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει κάνουμε τα επόμενα βήματά μας και να αποφασίζονται οι κινήσεις μας, αν θέλουμε να πετύχουμε το όραμά μας για ένα καλύτερο αύριο στον ελληνικό αθλητισμό».
Διαχρονικό αίτημα των σωματείων είναι να παραμείνουν τα όρια των διεθνών διοργανώσεων στα όρια της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας. Σκοπεύετε να κάνετε κάτι με αυτό;
«Το θέμα των ορίων πιστεύω ότι δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με έναν ενιαίο, δογματικό τρόπο. Υπάρχουν αγωνίσματα στα οποία τα ευρωπαϊκά όρια είναι χαμηλά σε σχέση με την δυνατότητες των Ελλήνων αθλητών. Ο εσωτερικός συναγωνισμός τα έχει αφήσει ήδη πίσω του. Επομένως, η αδιάκριτη εφαρμογή τους θα έφερνε υπερπληθυσμό στην εθνική εκπροσώπηση για συγκεκριμένα αγωνίσματα αλλά και ανισότητες σε σχέση με την παρουσία άλλων. Έτσι λοιπόν, πρέπει πάντα να μπορούμε να βρίσκουμε τη χρυσή τομή, με βάση τα δικά μας δεδομένα, ώστε τα όρια να ανταποκρίνονται στα επίπεδα του ελληνικού συναγωνισμού και να εξασφαλίζουμε την καλύτερη δυνατή και οπωσδήποτε αξιοπρεπή εκπροσώπησή μας σε όσο το δυνατόν περισσότερα αγωνίσματα, ε άν είναι δυνατόν σε όλα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα όρια έχουν και μια ουσιαστική λειτουργία, αφού είναι πάντα ένα σημαντικό κίνητρο προσωπικής βελτίωσης για τους αθλητές και τις αθλήτριες».
Την άνθηση που είχε ο κλασσικός αθλητισμός στα Τρίκαλα αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα την εποχή που αγωνιζόσασταν εσείς δεν την έχει τώρα. Γιατί συμβαίνει αυτό και πως μπορεί να αλλάξει;
«Ξέρετε, έχω προ πολλού συνειδητοποιήσει ότι από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια. Εκείνη ήταν μία άλλη εποχή. Άλλη ήταν τότε η ζωή της ελληνικής κοινωνίας και άλλη σήμερα. Άλλες αξίες, άλλες προτεραιότητες, άλλοι ρυθμοί, άλλος τρόπος ζωής. Να, αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τις νέες προκλήσεις, που λέγαμε πριν. Ο αθλητισμός, και ιδιαίτερα ο κλασσικός αθλητισμός, πρέπει να αποκατασταθεί στη θέση που του αξίζει και να ξανακερδίσει τη θέση του στην ελληνική κοινωνική πραγματικότητα. Αξίζει να κάνουμε αυτήν την προσπάθεια, ακριβώς γιατί ο αθλητισμός είναι φορέας άφθαρτων αξιών, που είναι αντίθετες με τις αρνητικές πλευρές της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας, όπως με τον κανόνα της ήσσονος προσπάθειας, τον αυτοσκοπό του άκρατου ωφελιμισμού, την προσωπική απομόνωση, την κοινωνική αποξένωση κ.ο.κ.»
Οι αθλητές πλέον προμηθεύονται τον εξοπλισμό μόνοι τους. Μπορεί να βρεθεί τρόπος ώστε τα παιδιά που δεν κάνουν πρωταθλητισμό και έχουν χορηγούς να στηριχτούν από την Ομοσπονδία;
«Αυτός είναι ένας ακόμα από τους βασικούς στόχους μας. Έστω και με τα πολύ δύσκολα οικονομικά δεδομένα, πρέπει σε αυτό το σημείο να είμαστε πραγματικά αποφασιστικοί και αποτελεσματικοί. Αλλά, εδώ πρέπει να τονίσουμε κάτι. Σε αυτά τα θέματα πρέπει να δοθούν λύσεις θεσμικές. Πρέπει να μπει ένα τέλος στην παρωδία των ευκαιριακών παροχών, στο σύστημα των προσωπικών δήθεν εξυπηρετήσεων, μέσω πελατειακών σχέσεων. Οριστικές, θεσμικές λύσεις, γιατί η αθλητική ζωή και η προσπάθεια κανενός δεν μπορεί να είναι έρμαιο των προσωπικών διαθέσεων ή της ιδιοτέλειας οποιουδήποτε. Αυτό πρέπει να κάνουμε και, εδώ είμαστε, θα κριθούμε και σε αυτό».
Υπάρχει πλάνο χρηματοδότησης των σωματείων και των προπονητών στίβου;
Η χρηματοδότηση των Σωματείων και η εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς του προπονητές είναι στοιχειώδης, βασική και απαράβατη υποχρέωση της Ομοσπονδίας. Για την κάλυψή της, συμμετέχει και η Πολιτεία, με την αντίστοιχη θεσμική και ουσιαστικά πολιτική υποχρέωσή της για την έγκαιρη και επαρκή χρηματοδότηση. Τα Σωματεία πρέπει να έχουν πλήρη ασφάλεια στην ανάπτυξη της δράσης τους, αφού είναι προφανές ότι χωρίς αυτά δεν υπάρχει αθλητική δράση. Επίσης, έχει μεγάλη σημασία να εξασφαλίζεται η ανταποδοτικότητα των οικονομικών πόρων, όχι μόνο στο επίπεδο κορυφής και διακρίσεων αλλά και στην αναπτυξιακή πλευρά. Συνεπώς, η ροή και οι κατανομές των χρηματοδοτήσεων πρέπει να βρίσκονται υπό διαρκή αξιολόγηση».
Υπάρχει πλάνο για την ανάπτυξη του στίβου στην επαρχία;
«Καταλαβαίνετε πως είμαι η πρώτη που θα υπερασπιστώ το ότι, παρά την υπερσυγκέντρωση πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα, χωρίς την επαρχία δεν μπορεί να υπάρξει αθλητική ανάπτυξη. Αυτό οφείλεται σε πολλούς κοινωνικούς λόγους, που δεν μπορούμε να τους αναλύσουμε σε μια συνέντευξη. Εκεί, λοιπόν, πρέπει να είναι εξασφαλισμένη η διάθεση των αναγκαίων εγκαταστάσεων και υποδομών, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες μας, με βάση ένα συνολικό σχεδιασμό παρεμβάσεων. Θέλω να τονίσω ότι σε αυτόν τον τομέα είναι πολύ σημαντική η συνεργασία, πέρα από τη ΓΓΑ, και με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρώτου και δεύτερου βαθμού».
Προτίθεστε να αναθέσετε την διεξαγωγή πανελληνίων πρωταθλημάτων έστω μικρότερων ηλικιών και σε άλλες πόλεις πέραν των κλασικών, Αθήνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη κλπ;
Είπα και πριν ότι υπάρχει ανάγκη για ένα νέο συνολικό προγραμματισμό διοργανώσεων, με βάση τις υπάρχουσες δυνατότητες και υποδομές. Θα υπάρξει πλήρης και λεπτομερής καταγραφή των εγκαταστάσεων και των δυνατοτήτων της καθεμιάς, παντού στην Ελλάδα. την οποία και θα θέσουμε σε γνώση όλων. Θα συνεκτιμήσουμε και τις παραμέτρους στήριξης των αγώνων ανάλογα με το μέγεθός τους, όπως π.χ. τα κόστη και οι δυνατότητες μετακινήσεων, φιλοξενίας κλπ. Με βάση όλα αυτά, θα γίνει ο επανασχεδιασμός του αγωνιστικού προγράμματος όλων των κατηγοριών, με στόχο την ευρύτερη δυνατή διασπορά σε όλη την Ελλάδα. Πιστεύω πως, εκτός ισχυρού απροόπτου, θα μπορέσουμε να το εφαρμόσουμε από την επόμενη αθλητική χρονιά.
Η Ηλεία έχει παράδοση στο στίβο. Ενδεικτικά να αναφέρουμε τον Περικλή Ιακωβάκη στο παρελθόν και τον Εμμανουήλ Καραλή τώρα όμως δεν έχει την ανάλογη αντιμετώπιση. Μπορεί να μπει ένας αγώνας μόνιμα στο καλεντάρι όπως για παράδειγμα τα «Βιλαέτεια» που είχαν μπει αλλά μετά βγήκαν;
«Ο σκοπός μας είναι, με τον προγραμματισμό που προανέφερα, να καλύψουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλες αυτές τις ανάγκες. Αγώνες όπως τα Βιλαέτεια έχουν μεγάλη σημασία για την αθλητική ανάπτυξη. Αλλά, ακριβώς, απαιτείται η ένταξή τους σε έναν στιβαρό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Θα πρέπει να είναι εξασφαλισμένη η προοπτική επιβίωσης, συνέχειας και ανέλιξης των διοργανώσεων. Αν δεν υπάρχουν αυτές οι προϋποθέσεις, οι αγώνες θα είναι καταδικασμένοι να χάσουν την αίγλη και τη σημασία τους και να σβήσουν άδοξα. Θα μπορέσω λοιπόν να σας απαντήσω πολύ συγκεκριμένα, όταν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός μας αυτός. Η αρχική θέλησή μας και η αίσθησή μου είναι ότι η Ηλεία μπορεί και πρέπει να ενταχθεί σε αυτόν.
Μπορεί ο ΣΕΓΑΣ να αξιοποιήσει με κάποιο τρόπο την Αρχαία Ολυμπία ή να πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση; Για παράδειγμα, να γίνει το ανωμάλου δρόμου στην Ολυμπία όπως το μαθητικό πρωτάθλημα παλιά;
«Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν δυνατότητες για τη διοργάνωση αγώνων στον μοναδικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας. Και η διοργάνωση αναβαθμίζεται από το χώρο και ο χώρος προβάλλεται μέσω της διοργάνωσης. Εδώ είναι αναγκαία και η συνεργασία με την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Ο σκοπός αυτός δεν επιτρέπει βιαστικές κινήσεις. Εννοώ και πάλι ότι θα πρέπει να είναι εξασφαλισμένη η συνέχεια κα η ανέλιξη μιας τέτοιας διοργάνωσης, που έχει μεγάλη σημασία. Αυτό επιβάλλει και ο σεβασμός μας και ο θαυμασμός για την Αρχαία Ολυμπία. «Δεν επιτρέπονται λάθη που θα προσβάλουν ή θα ευτελίσουν το χώρο».