Στη φυλακή ενώ ήταν αθώοι…

Γράφει η Τασούλα Παπανικολάου
apapanikolaou@star.gr

Η Θεοδότα είναι σήμερα 48 ετών. Ζει σε μια μικρή περιοχή στη Φθιώτιδα. Είχε μία ήσυχη ζωή, είχε φίλους, το σπίτι της.

Το πρώτο σοκ το παθαίνει στις 9 Ιανουαρίου του 2018. Είναι η ημέρα που βρίσκεται νεκρός ένας επιστήθιος φίλος της, ο 55χρονος κυνηγός Gerd Peter Baumbeger.

Τον δολοφόνησαν συμπεραίνει ο ιατροδικαστής που τον εξέτασε καθώς βρήκε τραύματα από κυνηγετικό όπλο στο κεφάλι και το στήθος.

Η Θεοδότα ήταν εκείνη που τον ψάχνει και ειδοποιεί την αστυνομία για την εξαφάνισή του. Οι αρχές αρχίζουν να ψάχνουν τον δολοφόνο του.

Ξαφνικά αρκετούς μήνες, εννιά για την ακρίβεια, μετά, συλλαμβάνουν την Θεοδότα και τον σύντροφό της Δημήτρη ως δράστες της άγριας δολοφονίας του Γερμανού κυνηγού στην Αρκίτσα.

Μια κατάθεση γυναίκας ήταν εκείνη που τους έβαζε στο κάδρο των υπόπτων.

Η Θεοδότα και ο Δημήτρης φωνάζουν από την πρώτη στιγμή ότι είναι αθώοι. Ότι δεν έχουν καμία σχέση με το έγκλημα. Ότι δεν είχαν λόγο να σκοτώσουν τον κυνηγό. Δυστυχώς δεν τους ακούει κανείς…

Μετά την απολογία τους αποφασίζεται η προφυλάκισή τους. Η Θεοδότα δεν μπορεί να πιστέψει ότι οδηγείται στη φυλακή… «Νόμιζα ότι ζω εφιάλτη. Το πρώτο βράδυ το μόνο που θυμάμαι είναι ότι ούρλιαζα, χτυπιόμουν, έκλαιγα, έλεγα δεν γίνεται αυτό. Έπαιρνα κόσμο στο τηλέφωνο και εκείνοι μου το έκλειναν γιατί είχαν μάθει ότι προφυλακίζομαι. Ένιωθα χαμένη και μόνη μου»

Ο Δημήτρης από την πλευρά του δηλώνει «Δεν θέλω ούτε καν να σκεφτώ εκείνες τις στιγμές .Δεν το περίμενα .Όταν γνωρίζεις ότι δεν έχεις κάνει κάτι».

Ξεκινούν και οι δύο έναν αγώνα για να αποδείξουν ότι δεν έχουν κάνει το έγκλημα. Μένουν όμως στη φυλακή 17 μήνες και 20 ημέρες.Όταν ακούνε από το δικαστήριο τη λέξη Αθώοι κοιτούν τους δικηγόρους τους. Προσπαθούν να καταλάβουν αν είναι αλήθεια. Ξεσπούν σε κλάματα… Λύτρωσης αυτή τη φορά.

Η Δήμητρα Παπαθεοδώρου, που είναι μία εκ των δικηγόρων που τους εκπροσώπησαν, επισημαίνει ότι από την αρχή έγινε μια ανεπαρκής αξιολόγηση των στοιχείων. Ήθελαν εξαρχής να κουμπώσουν ενόχους στην υπόθεση. Παλεύαμε να αποδείξουμε ότι είναι αθώοι. Και το καταφέραμε.

Για τη Θεοδότα και τον Δημήτρη όμως δεν ήταν τόσο απλό. Βγήκαν από τη φυλακή αλλά η ζωή τους άλλαξε.

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν τους μιλούν, που τους έχουν γυρίσει την πλάτη ενώ είχαν σταματήσει να εργάζονται. Το ερώτημα είναι θα ξεπεράσουν ποτέ την περιπέτειά τους. Όχι, απαντά η Θεοδότα απλά προσπαθούμε να ζήσουμε μια φυσιολογική ζωή…

Η Θεοδότα και ο Δημήτρης δεν είναι οι μοναδικοί που προφυλακίζονται και στο δικαστήριο αθωώνονται. Ένας 30χρονος έμεινε στη φυλακή 14 μήνες για μια απαγωγή και ληστεία που δεν έκανε όπως αποδείχθηκε. Όπως και ένας άλλος νεαρός που προφυλακίστηκε για φόνο που επίσης δεν έκανε..

Γιατί όμως αθώοι προφυλακίζονται;

Η ποινικολόγος Θεανώ Νάκου, εξηγεί στην εφημερίδα “ΠΑΤΡΙΣ” ότι «…το φαινόμενο των άδικων προφυλακίσεων στο στάδιο της κύριας ανάκρισης οφείλεται στο γεγον ς ότι αρκούν απλές ενδείξεις ενοχής του κατηγορουμένου και όχι αποδείξεις όπως στο στάδιο της διαδικασίας στο ακροατήριο.

Για να εκδοθεί βέβαια ένταλμα προσωρινής κράτησης απαιτείται να συντρέχει σωρευτικά και πιθανότητα φυγοδικίας του –ιδίως αν είναι αλλοδαπός υπήκοος και δεν έχει σταθερή διαμονή στη Χώρα- ή ενδεχόμενο να τελέσει νέες αξιόποινες πράξεις αν αφεθεί ελεύθερος.

Συνυπολογιζομένου ότι υπάρχει και χρονική πίεση στο στάδιο της ανάκρισης, καθώς όπως επιτάσσει ο νόμος ο κατηγορούμενος έχει το δικαίωμα να ζητήσει προθεσμία μόνο έως 48ώρες, και συνήθως τελεί ήδη υπό κράτηση είτε στα πλαίσια αυτοφώρου είτε δυνάμει εντάλματος σύλληψης, δεν έχει τη δυνατότητα υπό αυτές τις συνθήκες να συλλέξει τα αναγκαία στοιχεία για την απόδειξη της αθωότητας του.

Ουσιαστικά λοιπόν πολλές φορές ο ανακριτής καλείται να κρίνει την αξιοπιστία μίας καταγγελίας σε πολύ σύντομο χρόνο, πριν διενεργηθούν οι αναγκαίες ανακριτικές ενέργειες, όπως λήψη ενόρκων καταθέσεων από μάρτυρες ή συλλογή αποδείξεων, με αποτέλεσμα η επιβολή της προσωρινής κράτησης να είναι απόρροια πιθανολόγησης της βασιμότητας μιας καταγγελίας και όχι ισχυρών έστω ενδείξεων ενοχής του κατηγορουμένου.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να καταστρατηγείται το τεκμήριο αθωότητας, και να προφυλακίζονται άνθρωποι εξαιτίας ψευδών και κατασκευασμένων καταγγελιών, που όμως στο ακροατήριο αποδομούνται καθώς αφενός δεν μπορούν να αποδειχθούν και αφετέρου ο κατηγορούμενος έχει τον αναγκαίο χρόνο να εισφέρει νέα στοιχεία για την αθωότητά του.»

Η Δικαιοσύνη πάντως, έστω και αργά σε ορισμένες περιπτώσεις, απονέμεται.