Αποδράσεις Ηλεία

Ώλενα: Με βαριά ιστορική ταυτότητα

Ακούστε το άρθρο

Η Ωλένη ή Ώλενα είναι χωριό και έδρα της ομώνυμης Τοπικής Κοινότητας του δήμου Πύργου, απέχωντας από την πρωτεύουσα της Ηλείας περίπου 19 χλμ. Κτισμένη σε υψόμετρο 250 περίπου μέτρων, διαθέτει σημερα περί τους 500 μόνιμους κατοίκους και συνορεύει με τις τοπικές κοινότητες Καράτουλα και Μαγούλας ενώ στα βορειοανατολικά της βρίσκεται το Γούμερο με το οποίο υπάρχει οπτική επαφή.

Στην περιοχή του χωριού βρισκόταν, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, η μεσαιωνική πόλη Ώλενα. Το κάστρο της αποτελούσε διοικητικά ένα εκ των τριών μεγάλων κάστρων της ορεινής περιοχής του τριγώνου “Γούμερο – Χελιδόνι – Ώλενα“, τα οποία ανήκαν στο Φράγκικο Πριγκιπάτο του Μορέως.

Μόνο λιγοστά ερείπια απομένουν από την πόλη και την οχύρωσή της -στα υψώματα πάνω από το χωριό. O ναός που βρίσκεται στο σημείο –με πανοραμική θέα- είναι εκκλησάκι του 19ου αιώνα που χτίστηκε πάνω στα ερείπια του βυζαντινού ναού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, της λεγόμενης, σήμερα, «Επισκοπής». Η πόλη υπήρξε σπουδαία και πλούσια επειδή ήταν η έδρα της επισκοπής της Ηλείας. Η γειτνίαση με την Αρχαία Ολυμπία έκανε την επισκοπή ιδιαίτερα σημαντική.

Τα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας, η Ώλενα ήταν σε πληθυσμό η δεύτερη πόλη στην περιοχή μετά την Ανδραβίδα. Μετά την κατάλυση της Φραγκοκρατίας (που για την Ηλεία διήρκεσε 223 χρόνια) η Ώλενα έγινε ξανά έδρα του ορθόδοξου επισκόπου, αλλά ήδη είχε αρχίσει η παρακμή που συνεχίστηκε και επί Τουρκοκρατίας. Στο τέλος του 17ου αιώνα αναφέρεται από τους Ενετούς ότι η Ώλενα είναι κατεστραμμένη.

Η επισκοπή μεταφέρθηκε αρχικά στη Γαστούνη και αργότερα -ίσως στο τέλος του 18ου αιώνα- στον Πύργο. Τελευταίος επίσκοπος στην ιστορία της Επισκοπής Ωλένης υπήρξε ο εθνομάρτυς Φιλάρετος ο οποίος θανατώθηκε το Σεπτέμβριο του 1821 από τους Τούρκους στις φυλακές της Τριπολιτσάς.

Λύσανδρος Παπαδόπουλος (Πρόεδρος τοπικής κοινότητας Ώλενας)

«Μεγάλο πρόβλημα για την κοινότητα μας είναι η μείωση πληθυσμού αφού οι νεότεροι δεν επιλέγουν να μείνουν εδώ και με την κρίση να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο χειρότερα. Ήδη το σχολείο μας απαριθμεί μόνο 16 μαθητές.

Οι ασχολίες των κατοίκων είναι αγροτικές, κτηνοτροφία και μεμονωμένα επαγγέλματα.

Πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη κοινόχρηστων χώρων όπως μια κεντρική πλατεία και παιδική χαρά. Κάνουμε σοβαρές προσπάθειες και με τη βοήθεια της νυν και της προηγούμενης δημοτικής αρχής αγοράστηκε κτίριο στο κέντρο του χωριού ώστε μελλοντικά να μπορεί να γίνει μια πλατεία.

Θέμα είναι και το γήπεδο του Ωλενιακού που παρά τις μελέτες που έχουν γίνει δεν έχει προχωρήσει η ανακατασκευή του προκειμένου να υπάρχει η διέξοδος της άθλησης για τους νεότερους.

Θετικό είναι το γεγονός ότι –και με την παρέμβαση της σημερινής δημοτικής αρχής- ολοκληρώνεται ο νέος δρόμος που συνδέει την Ώλενα με το Καράτουλα που αναμένεται να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής μας.

Η πανδημία έχει επηρεάσει αφόρητα τους ιδιοκτήτες καταστημάτων καθώς και τον τομέα της εκπαίδευσης αφού οι μαθητές κάνουν μάθημα διάσπαρτα, είτε στα σπίτια τους είτε στο χώρο του Κοινοτικού Γραφείου, τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας. Ζητάμε από την Πολιτεία και τον δήμο να εγκατασταθεί ελεύθερο wi fi γιατί τα τιμολόγια των εταιρειών είναι δυσβάστακτα, αφού απαιτούνται 80 ευρώ το δίμηνο για μια σύνδεση.

Στην αγροτική οδοποιία, όπου διαθέτουμε πολύ μεγάλο και δύσβατο δίκτυο, χρειάζονται ουσιαστικές παρεμβάσεις. Κάθε χρόνο γίνονται παρεμβάσεις αλλά το πρόβλημα δε λύνεται. Χρειάζεται να δημιουργηθούν τσιμεντολεκάνες σε συγκεκριμένα σημεία.

Στην ύδρευση υπάρχουν προβλήματα λόγω της παλαιότητας του δικτύου παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της ΔΕΥΑΠ Πύργου και την πολύ καλή συνεργασία που έχουμε μαζί της. Στα απορρίμματα χρειάζεται να δοθεί βάρος στον τομέα της ανακύκλωσης  και να υπάρξουν ανταποδοτικά τέλη διότι η κοινότητα μας συμμετέχει πολύ ενεργά εδώ και χρόνια. Ο φωτισμός βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο, ενώ έχουμε τοποθετήσει –σε συνεργασία με το δήμο Πύργου- ταΐστρες για τα αδέσποτα ζώα».

Γιώργος Καλαντζής

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε φράγκο στη τσέπη. Τρία χρόνια έχω καταθέσει τα χαρτιά μου για να πάρω σύνταξη κι ακόμα τίποτα, ούτε την προσωρινή δεν παίρνω. Μου λένε να περιμένω τη σειρά μου… τι σόι αντιμετώπιση είναι αυτή; Πότε θα πάρουμε σύνταξη; Στα 80; Έχω κάνει από τα 67 μου κι έφτασα 70… περιμένουν να πεθάνουμε για να μας δώσουν τη σύνταξη; Δεν είναι αντιμετώπιση αυτή από το Κράτος, τους υπουργούς και τον Πρωθυπουργό…».

Νίκος Διαμαντόπουλος (Αγρότης)

«Καλλιεργώ ελιές και σταφίδες. Φέτος η ελιά στη περιοχή μας έχει πρόβλημα με το γλοιοσπόριο σε ποσοστό 60% κι αν δεν μαζευτούν οι ελιές μέχρι 15 Δεκέμβρη θα μεγαλώσει το πρόβλημα. Γεωπόνοι να εκτιμήσουν δεν έχουν έρθει. Η σταφίδα πήγε καλά αφού έμεινα στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Γενικότερα φέτος είχαμε και πρόβλημα με τα εργατικά χέρια λόγω και της πανδημίας. Η ζωή στο χωριό είναι δύσκολη, λίγοι άνθρωποι κυκλοφορούν και με την πανδημία έχει επηρεάσει ακόμα περισσότερο. Δύσκολα τα πράγματα».

Δημήτρης Αντωνόπουλος

«Είμαι 97 ετών… ήμουν αγρότης και καλλιεργούσα τα πάντα, ελιές καλαμπόκια, φιστίκια. Όποιος θέλει να βρει δουλειά θα βρει. Τα προβλήματα τα γνωρίζει όλος ο κόσμος. Όποιος έχει προβλέψει τις καταστάσεις περνάει λίγο καλά. Όσοι το πήραν αψήφιστα δεινοπαθούν…».

Γιώργος Τσίρος

«Από τότε που γεννήθηκα υπάρχει ανεργία. Το ίδιο το Κράτος κάνει τα παιδιά τεμπέληδες στο Λύκειο και μας ζητάει ευθύνες μετά. Θέλει ένα παιδί να πάρει κάρτα αλληλεγγύης και του ζητούν ρεύμα στο όνομα του, σπίτι δικό του… αν τα έχει όλα αυτά τι επίδομα αλληλεγγύης να πάρει; Μας κοροϊδεύουν; Και δεν δίνουν επειδή σου λέει ότι έχεις το παιδί σου στο σπίτι… και που να το βάλω το παιδί μου; Να το πετάξω; Οι βουλευτές τα πετάνε τα δικά τους τα παιδιά;

Με τον κορωνοιό αν είναι να μας κόψει θα μας κόψει… Δρόμους δεν έχουμε να πάμε στα χωράφια όσο και να φωνάζει ο πρόεδρος…».

Αγγελική Δημητρακάκη (Πρόεδρος Πολιτιστικού – Λαογραφικού Συλλόγου «Η Ωλένη»)

«Σαν σύλλογος ετοιμάζουμε για την Χριστουγεννιάτικη περίοδο μια φάτνη στο κέντρο του χωριού. Για το 2021 όπου θα εορταστούν τα 200 χρόνια από την Επανάσταση προγραμματίζουμε τα Φιλαρέτεια για να τιμήσουμε τη δράση και τη λαμπρή προσωπικότητα του Επίσκοπου Ωλένης Φιλάρετου που πέθανε μέσα στην κακουχία, στα μπουντρούμια της Τριπολιτσάς. Μια εκδήλωση αφιερωμένη στους προκρίτους και τους ιερείς που θυσιάστηκαν στον Αγώνα, με την συνεργασία του δήμου της Εκκλησίας που τιμά τον Φιλάρετο κάθε χρόνο, αλλά και άλλων συλλόγων.

Το σημείο που βρισκόταν παλιά η Επισκοπή της Ώλενας έχει ιστορία από τον 9ο αιώνα μ.Χ ενώ υπάρχουν κι άλλα αξιοθέατα που όλα μαζί συνθέτουν μια βαριά πολιτιστική κληρονομιά για την περιοχή μας κάτι που δυστυχώς οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν… αυτό θέλουμε να αναδείξουμε κι εμείς: το τι πραγματικά ήταν το χωριό μας από τα Βυζαντινά χρόνια έως τα νεότερα».

Όλη η επικαιρότητα