Αρθρογραφία

20 Μαρτίου, Διεθνής Ημέρα Ευτυχίας: Το δυσεπίτευκτο της ευτυχίας στη ψηφιακή εποχή

Ακούστε το άρθρο

Γράφει η Μαρία Δ. Πετροπούλου, Φιλόλογος-συγγραφέας-αρθρογράφος

«Και που λες Ευτυχία, ευτυχία δεν βρήκαμε λίγα μόνο στοιχεία ευτυχίας χαρήκαμε».
Στην εποχή μας οι άνθρωποι και ιδίως οι νέοι αναζητούν στιγμιότυπα ευτυχίας. Τα έντονα, όμως, φαινόμενα ναρκισσιστικής συμπεριφοράς τα οποία παρατηρούνται κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα, με την υπερέκθεση της ιδιωτικής ζωής και τη συνεχή αυτοφωτογράφηση και αυτοπροβολή, δεν τους επιτρέπουν μια τέτοιου είδους αναζήτηση.

Στην πλειονότητά τους βιώνουν ένα έλλειμμα ευτυχίας, νιώθουν το αίσθημα του ανικανοποίητου, ψάχνοντας στον κόσμο της ευμάρειας και της υλικής φρενίτιδας. Επιδιώκουν την αποδοχή μέσα στα κοινωνικά δίκτυα, τη συντροφικότητα στους λαβύρινθους του κυβερνοχώρου και την επαφή στην ανταλλαγή ψηφιοποιημένων σκέψεων και συναισθημάτων, με συνέπεια να αναλώνονται, σε εικονικές συναντήσεις και σε μια εξ αποστάσεως επικοινωνία. Έτσι, στερούνται το δικαίωμα στην ευτυχία.

Μια κατάσταση ουτοπική που μόνο μερικές όψεις της μπορούμε να γευτούμε, γιατί αποτελεί έναν δυσεπίτευκτο στόχο για όλους μας και ειδικά για τη νέα γενιά, τη γενιά της ψηφιακής επικοινωνίας. Πολλοί τη θεωρούν μια κατάσταση η οποία συνδέεται με το σύνολο θετικών εμπειριών, μοναδικών και ανεξίτηλων συγκινήσεων, ωραίων στιγμών και ευχάριστων συναισθημάτων. Είναι μια έννοια σύνθετη και πολυπαραγοντική.
Στην εποχή μας η έννοια της ευτυχίας ταυτίζεται με την επιτυχία. Πολλοί είναι αυτοί που τη συναρτούν με την κοινωνική καταξίωση, την οικονομική ευχέρεια, την επαγγελματική διάκριση και γενικότερα με ό,τι σχετίζεται με ένα εντυπωσιακό ή ισχυρό «φαίνεσθαι». Η πραγματική, όμως, ευτυχία εδράζεται σε ένα βαθύτερο επίπεδο του εαυτού μας και την επίγνωση που έχουμε για το «είναι» μας. Σχετίζεται με την ποιότητα, την εσωτερική ηρεμία και τη συναισθηματική ισορροπία. Το βασικότερο όμως, είναι η επαφή που έχει ο καθένας με τον εαυτό του και κατ΄επέκταση με τον συνάνθρωπο. Η αναγνώριση των συναισθημάτων ανοίγει τον δρόμο για μια ανθρώπινη προσέγγιση, μια πηγαία συναγροίκιση με τον διπλανό μας, οδηγεί στον αυτοέλεγχο και στον αυτοπροσδιορισμό, ενώ η άγνοια αυτών προκαλεί εσωτερική σύγχυση, αφού «όσο λιγότερο ένας άνθρωπος κατανοεί τα συναισθήματά του τόσο περισσότερο γίνεται έρμαιο αυτών», είχε πει ο Howard Gardner.

Η αυτεπίγνωση, λοιπόν, θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την απόκτηση αυτοπεποίθησης και την αποφυγή ανούσιων και επιφανειακών αυτοπροβολών. Η απόκτηση μιας αντικειμενικής θεώρησης του εαυτού τους θα συντελέσει επιπλέον στην προσπάθεια αναζήτησης της ευτυχίας και του βαθύτερου νοήματος της ζωής. Όσο για τη νέα γενιά, προκειμένου να μην μετατραπεί σε ανδρείκελο της ψηφιακής εποχής και σε γενιά της κατάθλιψης και της αυτοαπομόνωσης καλό θα ήταν να οριοθετήσει τον χρόνο της, να μεταβεί από το νοσηρό πλέγμα του ναρκισσισμού, να απεξαρτηθεί από τον διαδικτυακό περιβάλλον και να ανατρέξει στην πραγματική ζωή και στο βαθύτερο νόημά της.

Μήπως η ευτυχία είναι μια προσωπική επιλογή; ένα δικαίωμα κάθε ανθρώπου; Μήπως βρίσκεται εκεί όπου μπορεί να απολαμβάνει κανείς τη ζωή δίχως την πικρία του παρελθόντος, απαλλαγμένος από τον φόβο και τις εξαρτήσεις, ελεύθερος από τις συμβατικότητες του πολιτισμού; Μήπως πρόκειται για μια εσωτερική διεργασία που πυροδοτεί την οπτιμιστική αντίληψη, τη δημιουργικότητα και τη φαντασία;

Μήπως τελικά η ευτυχία βρίσκεται στα πιο απλά, καθημερινά πράγματα του πραγματικού κόσμου, σε μια ανοιξιάτικη βόλτα με φίλους, στη συντροφιά ενός ζώου, στην επαφή με τα πιο όμορφα στοιχεία της φύσης, στα μονοπάτια της τέχνης και εν τέλει στο σημείο εκείνο όπου συναισθανόμαστε ότι ζούμε και όχι στην ψευδαίσθηση μιας εικονιστικής ζωής; Αυτό είναι το μόνο σίγουρο!

Όλη η επικαιρότητα