Αρθρογραφία

Άτομα με εγκεφαλική παράλυση γύρω μας!

atoma_me_egkefaliki_paralysi.jpg
Ακούστε το άρθρο

Η εγκεφαλική παράλυση δεν είναι αρρώστια, αλλά ένα σύνδρομο που οφείλεται σε βλάβη του εγκεφάλου. Είναι μια διαταραχή της κίνησης και της στάσης του σώματος που εμφανίζεται πιο συχνά στα πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου με αίτια τη δυσλειτουργία ή τη βλάβη του εγκεφάλου. Τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση, όπως γενικότερα και όλα τα άτομα με αναπηρίες, αντιμετωπίζονται σαν να είναι ανίκανα να συνεισφέρουν στην κοινότητα. Οι προκαταλήψεις, οι διακρίσεις και τα κοινωνικά στερεότυπα δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα και τα άτομα που τα δέχονται νιώθουν κατωτερότητα, μειονεξία και οδηγούνται στην περιθωριοποίηση και στον κοινωνικό αποκλεισμό.

Τα μικρά παιδιά όταν αντιμετωπίζουν καταστάσεις με τις οποίες δεν είναι εξοικειωμένα ή  είναι «διαφορετικές», ανατρέχουν και καθοδηγούνται από τα συναισθήματα των γονιών τους, δίνοντας προσοχή στις αντιδράσεις τους και τους χρησιμοποιούν ως πρότυπα ρυθμίζοντας ανάλογα τη δική τους συμπεριφορά. Εύκολα λοιπόν, από παιδιά, μπορούμε να επηρεαστούμε από τις προκαταλήψεις των άλλων, είτε αυτές εκφράζονται λεκτικά είτε όχι. Συνεπώς είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε σαν ενήλικες την ευθύνη που έχουμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον το οποίο θα ενισχύει την αποδοχή και το σεβασμό των άλλων και θα βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν με ποιον τρόπο οι άνθρωποι μπορούν να διαφέρουν ή να μοιάζουν, χωρίς να αξιολογούν τη διαφορετικότητα ως «κακή» και την ομοιότητα ως «καλή».

Στην ψυχολογία το να κατανοείς τα συναισθήματα του άλλου ονομάζεται «ενσυναίσθηση». Κατανόηση όμως των συναισθημάτων δε σημαίνει απλώς να ανιχνεύουμε τι νιώθουν οι άλλοι, αλλά και να βιώνουμε οι ίδιοι αυτό το συναίσθημα, να μπορούμε «να μπαίνουμε στη θέση του άλλου». Όταν συναντάμε έναν άνθρωπο με καροτσάκι στο δρόμο, μόνο μέσα από την ενσυναίσθηση μπορούμε να καταλάβουμε με πιο τρόπο η κοινωνική δικαιοσύνη και η θετική κοινωνική συμπεριφορά μπορούν πραγματικά να τον βοηθήσουν. Η ματιά της περιέργειας, της λύπης ή του οίκτου το μόνο που θα καταφέρει είναι να έχουμε την ψευδαίσθηση ότι συμπεριφερθήκαμε «ανθρώπινα». Γιατί η «γλώσσα του σώματος» είναι πολλές φορές το κρίσιμο σημείο στην αναγνώριση των συναισθημάτων του άλλου.

Αλλά και οι λειτουργικές δυσκολίες, ο περιοριστικός τρόπος ζωής που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους οι άνθρωποι αυτοί εντείνουν ακόμη περισσότερο το πρόβλημά τους. Η έλλειψη πρόσβασης σε πολλές δημόσιες συγκοινωνίες, σε πεζοδρόμια που η ράμπα τους είναι κατειλημμένη από παρκαρισμένα αυτοκίνητα και μηχανάκια, σε χώρους διασκέδασης, σε τουαλέτες, ανελκυστήρες κ.α., αλλά και η εικόνα του «κακόμοιρου» που περνάει, τις περισσότερες φορές, μέσα από τα ΜΜΕ, τις κινηματογραφικές ταινίες, τα βιβλία ή την τέχνη, ενισχύει τα αρνητικά στερεότυπα. Οι άνθρωποι αυτοί αποκτούν έτσι χαμηλή αυτοεικόνα και υποτιμούν τις ικανότητές τους.

Δεν πρέπει ωστόσο να μην αναγνωρίσουμε πως τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα, μέσα και από την πληθώρα οργανώσεων, σωματείων και κινημάτων, στην στάση της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με κάθε αναπηρία. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το σημαντικό ρόλο που έχει παίξει η διεξαγωγή των Παραολυμπιακών αγώνων, για παράδειγμα, σ’ αυτή την αλλαγή. Η πρόοδος επίσης της τεχνολογίας έχει επιτρέψει να κυκλοφορούν όλο και περισσότερα καροτσάκια στους δρόμους με αποτέλεσμα η «εικόνα» να έχει γίνει πιο οικεία σε όλους μας. Μοιραία και αυθόρμητα δημιουργούνται και αναπτύσσονται πολύπλευρες και πολυεπίπεδες διαπροσωπικές σχέσεις, που τείνουν να αλλάξουν ουσιαστικά τη στάση της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με αναπηρίες και να την κάνουν πιο δεκτική και πιο «ανοιχτή».

Τζωρτζίνα  Στασινοπούλου

Όλη η επικαιρότητα