Έρευνα: Γιατί «πνίγεται» η Ηλεία

Share

Η κατεύθυνση των ανέμων, οι ανεμοστρόβιλοι, η περιορισμένη επιφάνεια απορροής ομβρίων, το αρδευτικό δίκτυο που πιθανόν είναι υποδιαστασιολογημένο, η κατάσταση του αποστραγγιστικού δικτύου, η άνοδος της στάθμης των θαλασσών είναι οι βασικότεροι παράγοντες που συμβάλλουν στην ένταση των πλημμυρικών φαινομένων που διαπιστώθηκαν στην Δυτική Αχαΐα και την Βόρεια Ηλεία.

Αυτές είναι και οι διαπιστώσεις της κοινής σύσκεψης που έγινε πρόσφατα από εκπροσώπους τους Πανεπιστημίου Πατρών και των αρμόδιων τεχνικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, που δίνει απάντηση και στο ερώτημα γιατί πνιγήκαμε…

Χαρακτηριστικά παραδείγματα που έφεραν οι επιστήμονες είναι η διαχείριση απορροής των χειμάρρων Βέργα, Γουβού (περιοχή Κουρτεσίου), Μανωλάδας και Λαρισσού, όπου παρατηρείται το φαινόμενο της μηδενικής κλίσης των χειμάρρων της Δυτικής Αχαΐας για την απορροή τους καθώς και ο περιορισμός της κοίτης τους στην κατάντη περιοχή λόγω της αστικοποίησης του περιβάλλοντος σε σχέση με την κοίτη στα ανάντι (πηγή).

«Με σεβασμό στο περιβάλλον και στον συμπολίτη μας, ειδικά αυτόν που πλήττεται από τα καιρικά φαινόμενα, οφείλουμε να εργαστούμε με ταχύτητα και να προσφέρουμε μία ολιστική λύση που δεν θα είναι κοντόφθαλμη. Αν θέλουμε να είμαστε πραγματικά χρήσιμοι στον τόπο, οφείλουμε τώρα να ξεκινήσουμε τον σχεδιασμό της Δυτικής Ελλάδας των επόμενων δεκαετιών, ως ενός τόπου ανθεκτικού, που δεν θα είναι έρμαιο κάθε κακοκαιρίας. Είναι η ώρα να ενσωματώσουμε τις παραμέτρους που καταγράφηκαν από τις πρόσφατες θεομηνίες και να προτεραιοποιήσουμε τον αντιπλημμυρικό μας σχεδιασμό βασισμένοι στις νέες συνθήκες που έχουν ήδη διαμορφωθεί», επισημαίνει σε δηλώσεις του ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδος Νεκτάριος Φαρμάκης.

Αξιολόγηση παραμέτρων

Όλες οι παράμετροι που οι επιστήμονες παρουσίασαν ως αιτίες για τα πλημμυρικά φαινόμενα θα αξιολογηθούν κάτω από το πρίσμα τόσο των Σχεδίων Διαχείρισης Πλημμύρας όσο και του Περιφερειακού Σχεδίου Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή (ΠΕΣΚΑ), προκειμένου να προχωρήσει η σύνταξης ενός στρατηγικού σχεδίου (Master Plan) έργων αντιπλημμυρικής προστασίας.

«Ο πλημμυρικός κίνδυνος στην Πελοπόννησο είναι υπολογίσιμος, δεδομένου του σημαντικού υδρογραφικού δικτύου που αναπτύσσεται στις πυρόπληκτες περιοχές και απομειώνεται μερικώς σε φυσικά φράγματα που λειτουργούν κατά μήκος του, καθώς και της απομακρυσμένης από τις κοίτες χωροθέτησης των οικισμών της περιοχής. Έχουμε να κάνουμε με προβλήματα έντονων διαβρώσεων, κατολισθήσεων, οι κορμοί που έχουν καεί παρασύρονται προς τη θάλασσα και εκατομμύρια τόνοι στάχτης που δημιουργούν μια μάζα με υψηλό οξώδες και γίνεται μια λάσπη με διάφορα αντικείμενα, η οποία όταν φτάνει στα τεχνικά έργα, τα ακυρώνει»,ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του ΕΚΠΑ, κ. Ευθύμης Λέκκας.

Η περιστροφή της γης

Στις αιτίες που προκάλεσαν το πρόσφατο ισχυρό κύμα κακοκαιρίας που έπληξε τη Δυτική Ελλάδα, με αποτέλεσμα ένας άνθρωπος να χάσει την ζωή του και να προκληθούν εκτεταμένες ζημιές, αναφέρθηκε ο καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και του εργαστηρίου Φυσικής Ατμόσφαιρας, Αθανάσιος Αργυρίου.

Ειδικότερα, όπως εξηγεί ο Αθανάσιος Αργυρίου, «λόγω της περιστροφής της Γης, τα συστήματα καιρού έρχονται από δυτικά και επομένως συναντούν πρώτα της περιοχές του Ιονίου, της Δυτικής Ελλάδος και της Ηπείρου».

«Επειδή κακοκαιρίες όπως αυτή των προηγουμένων ημερών», συνεχίζει ο Αθανάσιος Αργυρίου, «μεταφέρουν σχετικά θερμές μάζες αέρα, οι οποίες περιέχουν μεγάλη ποσότητα υδρατμών, συναντούν την ξηρά πρώτα στις περιοχές που προανέφερα, ως εκ τούτου είναι λογικό το μεγαλύτερο ύψος βροχής να εμφανίζεται σε αυτές».

Ραγδαιότητα

Όσον αφορά το θέμα των πλημμυρικών φαινομαίνων ο αντιπεριφερερειάρχης Ηλείας κ. Βασίλης Γιαννόπουλος μίλησε για «ραγδαιότητα και αλλαγή στα καιρικά φαινόμενα».

«Αναμφίβολα υπάρχει μία ραγδαιότητα και μία αλλαγή στα καιρικά φαινόμενα που πλήττουν την Ηλεία και αυτό φαίνεται και από τα ύψη της βροχής, αφού πλέον μόνο σε ένα μήνα καταγράφονται ύψη βροχής, που παλαιότερα καταγράφονταν μέσα σε έξι μήνες ή σε έναν χρόνο. Το αποστραγγιστικό δίκτυο της Ηλείας έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί πριν από περίπου 50 χρόνια, όταν δηλαδή δεν υπήρχαν τόσες πολλές καλλιέργειες και θερμοκηπιακές καλλιέργειες, όπως σήμερα. Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια έχουν δαπανηθεί μεγάλα ποσά για καθαρισμούς στο δίκτυο της βορειοδυτικής Ηλείας, για αυτό κατά την διάρκεια της σύσκεψης είπαμε να επανεξετάσουμε το ζήτημα των αποστραγγιστικών του κάμπου».

Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Ανδραβίδας – Κυλλήνης, Γιάννης Λέντζας, μίας περιοχής που επλήγη ιδιαίτερα από την πρόσφατη κακοκαιρία, αναφερόμενος και αυτός στο θέμα αυτό τόνισε μεταξύ άλλων: Σίγουρα παίζει μεγάλο ρόλο η κλιματική αλλαγή, ταυτόχρονα και η αλλαγή του τρόπου καλλιέργειας καθώς έχουμε περάσει σε καλλιέργειες θερμοκηπίων και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλους όγκους υδάτων. Επίσης όλο το αποστραγγιστικό σύστημα του δήμου μας είναι απαρχαιωμένο καθώς κάλυπτε καλλιέργειες που υπήρχαν το 1980 και το 1970, παρουσιάζει παθογένειες και γίνεται αγώνας δρόμου να ξεπεραστούν τα όποια προβλήματα. Με τη συνεργασία της Περιφέρειας και της κεντρικής Κυβέρνησης έχουμε ξεκινήσει διαδικασίες για εκπόνηση υδρολογικής μελέτης που θα αφορά την περιοχή μας έτσι ώστε η διοχέτευση των όμβριων να γίνεται στον φυσικό δρόμο τους προς την θάλασσα ώστε να εξασφαλίζουμε το ενδεχόμενο πλημμυρών προασπίζοντας την ανθρώπινη ζωή και την περιουσία».

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΡΙΝΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΗΝΕΙΟΥ: Η Δυτ. Ελλάδα πιέζεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες

Ο Δήμαρχος Πηνειού κ. Ανδρέας Μαρίνος δήλωσε: «Τα τελευταία χρόνια λόγω της κλιµατικής αλλαγής η παράκτια ζώνη και στη Δυτική Ελλάδα, πιέζεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, µε σηµαντικότερο το πρόβληµα της διάβρωσης των ακτών. Στην ακτογραμμή των 19 χιλιομέτρων στο Δήμο Πηνειού δεν αντιμετωπίζουμε ιδιαίτερο πρόβλημα.

Είναι σημαντικό ότι η Περιφέρεια ΔΕ έχει ξεκινήσει ένα πιλοτικό έργο στην Δυτική Αχαΐα, το οποίο ενδεχομένως να αποτελέσει ένα έργο – οδηγό και για άλλες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας.Εκείνο όμως που κρίνεται απαραίτητο είναι η διευθέτηση της κοίτης του Πηνειού με εκσκαφή και διάνοιξη μέχρι τη θάλασσα ούτως ώστε να αποχετεύεται ευχερώς όλη η πεδινή έκταση. Αυτό σε συνδυασμό με τα νέα αντιπλημμυρικά έργα που θα γίνουν θα θωρακίσει την περιοχή που πλήττεται από ακραία καιρικά φαινόμενα. Και μάλιστα εκτιμώ ότι αυτά τα φαινόμενα ήρθαν για να μείνουν και θα είναι όλο και πιο συχνά. Τα κατάλληλα έργα θα περιορίσουν τις επιπτώσεις, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι καταστροφές σε περιουσίες και περιβάλλον και φυσικά πάνω απ’ όλα να μην έχουμε ανθρώπινες απώλειες. Σε καμία περίπτωση όμως δεν θα εξαφανίσουν το πρόβλημα.
Όσον αφορά την παράκτια διάβρωση, αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ένα πρόβλημα μεμονωμένο και να θεραπεύεται µόνο µε κατασκευαστικά έργα. Η διάβρωση πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τμήμαμια ςΟλοκληρωμένης Διαχείρισης «της Παράκτιας Ζώνης, πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μέρος αυτού του πολύπλοκου παράκτιου συστήματος στο οποίο συνυπάρχουν η φύση και ο άνθρωπος.