Ν. Δημόπουλος: Τα μαθηματικά δεν εξαντλούνται, δεν προλαβαίνουμε να τα μάθουμε όσο ζούμε !

Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1918 με σκοπό την  προαγωγή και τη διάδοση διαφόρων κλάδων και εφαρμογών της μαθηματικής επιστήμης. Είναι το παλαιότερο επιστημονικό σωματείο στην Ελλάδα και όταν συμπλήρωσε τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της

δημιούργησε τον πρωτότυπο διαγωνισμό πολλαπλής επιλογής με την ονομασία «Πυθαγόρας», για τους μαθητές των τάξεων από Β’ έως και ΣΤ’ δημοτικού καθώς και τους μαθητές του γυμνασίου, με στόχο αυτός ο διαγωνισμός όπως και άλλοι να καλλιεργήσουν τη Μαθηματική σκέψης, να συμβάλλουν στην ανάδειξη νέων μαθηματικών ταλέντων και μετέπειτα στην προώθησή τους σε Διεθνείς Μαθηματικούς Διαγωνισμούς.

Με αφορμή τον 5ο Πυθαγόρα που διεξήχθη χθες, στον οποίο συμμετείχαν σχεδόν 200 παιδιά από δημοτικά και γυμνάσια της Ηλείας, εμείς συναντήσαμε τον ειδικό γραμματέα του παραρτήματος της Μαθηματικής Εταιρείας Ηλείας μαθηματικό Νίκο Δημόπουλο και μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τους διαγωνισμούς.

Κύριε Δημόπουλε, οι μαθητές που έλαβαν συμμετοχή στο χθεσινό διαγωνισμό  πρέπει να έχουν μελετήσει συγκεκριμένα Μαθηματικά ή αρκούν τα μαθήματα του σχολείου ;

Ο διαγωνισμός αυτός κατά κύριο λόγο δεν ελέγχει τη σχολική επίδοση και τις γνώσεις των μαθητών αλλά, την ικανότητα να σκέφτονται με εφόδιο τη Μαθηματική γνώση. Αξιολογεί τις μαθηματικές ικανότητες κάθε μαθητή, σε 8 ενότητες, οι οποίες είναι ο χειρισμός αριθμητικών ποσοτήτων, ο επαγωγικός συλλογισμός, η επεξεργασία δεδομένων, η συνδυαστική, ο χειρισμός αφηρημένων ποσοτήτων, ο γεωμετρικός συλλογισμός, η στρατηγική και ο χειρισμός αλγορίθμων. Οι παραπάνω ενότητες δεν αποτελούν παραγράφους των διδακτικών βιβλίων και η πρωτοτυπία του διαγωνισμού αυτού έγκειται σε αυτό ακριβώς τον χαρακτήρα. Θέλουμε οι μαθητές να εκφραστούν μαθηματικά ελεύθερα! 

Ποιοι παράγοντες μπορούν να συμβάλλουν ώστε ένα παιδί να αγαπήσει τα μαθηματικά ;

Ίσως ακουστεί παράλογο αλλά ένας τρόπος που μπορεί κάποιο παιδί να αγαπήσει τα μαθηματικά είναι να μην του μιλήσουν πρωταρχικά για αυτά. Δεν γοητεύεται κανείς βλέποντας γραμμές από σειρές Φουριέ και συμβολογράμματα σε ένα τετράδιο πχ, αφού απεικονίζουν μια γλώσσα που δεν κατανοεί ακόμα. Μιλώντας από δική μου εμπειρία, όταν ήμασταν παιδιά, γοητευτήκαμε και αγαπήσαμε τα μαθηματικά ως τρόπο κατανόησης της φύσης, του κόσμου και των ιδεών. Μόνοι μας φτάσαμε σε αυτά και όχι αυτά σε εμάς. Όταν σε ένα παιδί έχεις την ικανότητα να του δείξεις ένα δρόμο πέρα από τα τετριμμένα της ρηχής καθημερινότητας, όταν το κάνεις να αντιληφθεί πως καμιά φορά υπάρχει η ομορφιά και πίσω από τα γράμματα και το κάνεις να αναρωτηθεί για όλα αυτά, τότε εκ των πραγμάτων μόνο του θα οδηγηθεί στο κύριο εργαλείο της ποσοτικοποίησης του σύμπαντος που είναι τα μαθηματικά. Εξερεύνηση, αναζήτηση, πάθος για την ζωή. Άπειρο στον ουρανό και απειροστό στην άμμο. Η«μύγα του Σωκράτη» να είναι και εντός μας και εκτός μας, να μας κεντρίζει απλά χρειάζεται.

Πότε ξεκίνησαν οι Μαθηματικοί διαγωνισμοί και ποιοι είναι ;

Πέρα από τον «Πυθαγόρα» η Ε.Μ.Ε. διεξάγει πανελλήνιους μαθηματικούς διαγωνισμούς από το 1934. Από το 1985 διοργανώνει την Εθνική Μαθηματική Ολυμπιάδα. Με πρωτοβουλία της Ε.Μ.Ε. διοργανώνεται η Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα, ενώ η Εταιρεία συμμετέχει κάθε χρόνο στη Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα. Κάθε έτος διεξάγονται τρείς Πανελλήνιοι Διαγωνισμοί, ο «Θαλής», ο «Ευκλείδης» και ο «Αρχιμήδης» και τοπικά το παράρτημά μας διοργανώνει το διαγωνισμό «Δημήτρης Ζούνης» ο οποίος φέρει το όνομα του αείμνηστου Ηλείου μαθηματικού.

Πότε ιδρύθηκε το παράρτημα στην Ηλεία ; 

Το παράρτημά μας ονομάζεται «Ιππίας ο Ηλείος» από τον αρχαίο σοφιστή και συμπατριώτη μας, Ιππία που έζησε τον 5ο π.Χ. αιώνα και ιδρύθηκε το 2007 από ενεργούς και δραστήριους μαθηματικούς οι οποίοι ένιωσαν την ανάγκη, πέρα από την προσωπική τους συνεισφορά και ενασχόληση, να συντονιστεί και να διαχυθεί η προσπάθεια που γινόταν και σε πανελλαδικό επίπεδο. Ο Ιππίας ως μαθηματικός ανακάλυψε μια νέα καμπύλη, την τετραγωνίζουσα, την οποία εφάρμοσε στη λύση του τετραγωνισμού του κύκλου και συνέβαλε στην επίλυση του τρίτου διασημότερου προβλήματος της αρχαιότητας, την τριχοτόμηση της γωνίας. Από τότε μετράμε όμορφες στιγμές και διακρίσεις με πιο πρόσφατη την διάκριση των μαθητών Μπερούκα Κων/νου και Μπερκοντάκη Νεκτάριου- Ραφαήλ στην 40η Μαθηματική Ολυμπιάδα «Αρχιμήδης» και είμαστε όλοι περήφανοι για αυτό !

Το σχολείο αρκεί στην εκμάθηση των μαθηματικών ή είναι απαραίτητη η ενίσχυση του μαθήματος με φροντιστήριο;

Είναι μεγάλη η συζήτηση για το τι σημαίνει «μαθαίνω μαθηματικά». Τα μαθηματικά όσο και αν ζούμε δεν προλαβαίνουμε να τα μάθουμε. Δεν εξαντλούνται. «Τα Κύθηρα ποτέ δεν θα τα βρούμε..», το ταξίδι στα κύματα είναι αυτό που  μας γοητεύει. Είναι μια πορεία ζωής με κανόνες, γραμμές, ισχυρισμούς και χαρά για τα άφθονα λάθη μας, από τα οποία πεισμώνουμε και προσπαθούμε να μαθαίνουμε, χωρίς να καταβαλόμαστε. Το σχολείο και το φροντιστήριο έχουν δύο διαφορετικούς σκοπούς. Το μεν σχολείο να δώσει επάρκεια σε γνωσιακά αντικείμενα που θα προετοιμάσουν τους νέους για το κοινωνικό γίγνεσθαι, ενώ το φροντιστήριο να κάνει προετοιμασία για να ανταπεξέλθουν οι μαθητές σε συνθήκες ανταγωνισμού για την επιτυχία σε κάποια σχολή. Ο καθένας από εμάς έχει διαφορετικούς στόχους και προσπαθεί να βρει τον δρόμο που του ταιριάζει. Για ό,τι και να θέλει να πετύχει ο καθένας από εμάς, μετά λόγου γνώσεως σας διαβεβαιώνω ότι θα βρει ανάμεσά μας παντού, παθιασμένους δασκάλους για να δώσουν τον ζητούμενο μικρό άνεμο στην πορεία του.