Π. Μπράμος: Επιστολή προς τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας αναφορικά με την έλλειψη εργατών γης ως παράμετρο συρρίκνωσης της αγροτικής οικονομίας

Ο αγροτικός κόσμος της Δυτικής Ελλάδας είναι έντονα προβληματισμένος από την διάσταση που έχει λάβει η έλλειψη αλλοδαπών εργατών γης, στους οποίους στηρίζεται σε σταθερή βάση η παραγωγή του Ηλειακού Κάμπου και της Δυτικής Αχαΐας, και κατ΄ επέκταση από τις δυσχέρειες που δημιουργούνται στην καλλιέργεια, συγκομιδή και προώθηση των αγροτικών προϊόντων στις εφοδιαστικές αλυσίδες της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Βεβαίως το ζήτημα των αδειών παραμονής και εργασίας αλλοδαπών εργατών γης δεν προέκυψε φέτος. Το αίτημα του αγροτικού κόσμου παρότι είναι καθολικό και διαρκές, δεν έτυχε ανάλογης ανταπόκρισης και νομοθετικών ρυθμίσεων από τις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, με συνέπεια άνθρωποι που βρίσκονται χρόνια στη χώρα μας και πλέον αποτελούν εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, να μην διαθέτουν τα απαραίτητα έγγραφα αδειών παραμονής, να αδυνατούν να εργαστούν νόμιμα, να μην μπορούν να ταξιδέψουν στις χώρες τους, να κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να απελαθούν, ενώ οι εργοδότες τους να κινδυνεύουν να τιμωρηθούν.

Η ψήφιση του Ν. 4915/2022, αντί να επιλύσει το χρόνιο πρόβλημα, δημιούργησε νέα ανάσχεση στην παραγωγική διαδικασία, καθώς δικαίωμα εργασίας έχουν μόνο οι περιπτώσεις εισδοχής πολιτών τρίτων χωρών, ως εποχικοί για 90 ημέρες ή για 9 μήνες με αναγκαστική αποχώρησή τους στη λήξη της προθεσμίας παραμονής τους.

Στον αντίποδα η Ιταλία, η βασική ανταγωνίστρια στην αγροτική παραγωγή εντός ΕΕ, απλοποίησε τη διαδικασία έκδοσης νομιμοποιητικών εγγράφων, με αποτέλεσμα οι εργάτες τρίτων χωρών να εργάζονται, να διαβιούν και να κυκλοφορούν νόμιμα χωρίς το φόβο της απέλασης.

Σε μια περίοδο που το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί κατακόρυφα, κυρίως λόγω των ανατιμήσεων των λιπασμάτων, σημαντικό μέρος της παραγωγής φράουλας έμεινε ασυγκόμιστο ή στην καλύτερη περίπτωση οδηγήθηκε στη μεταποίηση, εξαιτίας της έλλειψης εργατικού δυναμικού. Αντίστοιχα προβλήματα ήδη εμφανίζονται στην ελαιοπαραγωγή με μείωση της καλλιεργητικής φροντίδας και της λίπανσης, ενώ είναι ορατός ο κίνδυνος σημαντικό μέρος του ελαιόκαρπου να μη συγκομιστεί.

Συνεπώς, είναι αναγκαία:
i) η άμεση τροποποίηση του πλαισίου αδειών παραμονής για τους εργάτες γης από τρίτες χώρες που ήδη εργάζονται στην χώρα μας, με σύντμηση του χρόνου χορήγησης,

ii) η απλοποίηση της διαδικασίας πρόσκλησης μέσω διακρατικών συμφωνιών, χωρίς χρονικό περιορισμό, αλλά σύμφωνα με τις ανάγκες της παραγωγής,

iii) η εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης και η ένταξή τους στο ασφαλιστικό και φορολογικό σύστημα.

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας οφείλει να παρέμβει προς τα αρμόδια υπουργεία, προκειμένου να υιοθετηθούν οι αντίστοιχες πρακτικές των υπολοίπων κρατών-μελών της ΕΕ, ώστε να διευθετηθούν οι στρεβλώσεις και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα στην παραγωγική διαδικασία.

Ειδάλλως, η κοινωνία θα βρεθεί αντιμέτωπη με την έλλειψη αγροτικών προϊόντων, την αύξηση τιμών και την αναγκαιότητα εισαγωγών, εξέλιξη που αφενός θα επιβαρύνει τον καταναλωτή και αφετέρου θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα της Δυτικής Ελλάδας.