Αρθρογραφία

Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιώματων

Ακούστε το άρθρο

Η έννοια “ανθρώπινα δικαιώματα” ή “δικαιώματα του ανθρώπου” διαμορφώθηκε στη Δυτική Ευρώπη κατά το 17ο αιώνα και καθιερώθηκε μέσα από Διακηρύξεις Εθνικών Συνελεύσεων και Διεθνών Οργανισμών. Όλοι οι προηγούμενοι αιώνες εργάστηκαν για την κατοχύρωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ενώ πολλοί πολιτικοί και διανοητές αγωνίστηκαν για το σκοπό αυτό!

Οι Διακηρύξεις αυτές διασφαλίζουν τις αρχές της δημοκρατίας, της ζωής, της ελευθερίας, της μόρφωσης, της αξιοπρέπειας του πολίτη, του σεβασμού της ανθρώπινης προσωπικότητας!
Στην Αγγλία το 17ο αιώνα, τα “προαιώνια δικαιώματα των Άγγλων”, οι ατομικές τους ελευθερίες, κατακτήθηκαν με αγώνες που ορόσημά τους υπήρξαν: η Αγγλική Μάγκνα Κάρτα” Magna Charta Libertatum”, 1215, καθώς και η Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου(1689).

Στη νεότερη εποχή η προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου έγινε με αμερικανικές Διακηρύξεις, την Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας ” Declaration of independence”, (4/7/1776), την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων της Βιρτζίνια (12/6/1776), τον Αμερικανικό Χάρτη των Δικαιωμάτων (1791).

Έπεται η Γαλλική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, “Declaration des droits de l’ homme et du cituyen”, που ψηφίστηκε στις 26/ 8/ 1789 από την Εθνική Συνέλευση της Γαλλικής Επανάστασης. Η επίδραση μάλιστα της εν λόγω Διακήρυξης υπήρξε αποφασιστική, καθώς όλα τα Συντάγματα του 19ου και του 20ου αιώνα περιέλαβαν στα κείμενά τους τις ατομικές ελευθερίες που περιείχε η Διακήρυξη.

Σταθμός βέβαια στην ιστορία των δικαιωμάτων του ανθρώπου υπήρξε η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που υπεγράφη στο Παρίσι, 10/ 12/ 1948. Η Οικουμενική Διακήρυξη καταδικάζει τα καθεστώτα που αποστερούν το δικαίωμα του εκλέγειν. Καταδικάζονται ακόμα η δουλεία και ο φυλετικός διαχωρισμός.

Εν συνεχεία, στις 4/11/ 1950 υπεγράφη στη Ρώμη η Ευρωπαϊκή Σύμβαση προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών . Η Σύμβαση αυτή ιδρύει και θεσμικά όργανα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.  Ακολουθεί ο Κοινωνικός Χάρτης της Ευρώπης (18/10/1961), Τα Σύμφωνα του Ο.Η.Ε. για τα ανθρώπινα δικαιώματα (16/12/1966), Το Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα, Το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτικά Δικαιώματα, Το προαιρετικό Πρωτόκολο για το Διεθνές Σύμφωνο αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων και η Τελική Πράξη της Συνθήκης του Ελσίνκι (1/8/1975).

Όλες αυτές οι Διακηρύξεις και οι Διεθνείς Συμβάσεις κατοχυρώνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πολλές, μάλιστα, διατάξεις ή άρθρα διακηρύξεων και Διεθνών Συμβάσεων περιελήφθησαν στα Συντάγματα και στη νομοθεσία αρκετών κρατών.
Ωστόσο, τα ανθρώπινα δικαιώματα , αν και έχουν νομική και συνταγματική κατοχύρωση, στις μέρες μας παραβιάζονται κατάφωρα σε αρκετά κράτη.

Η Εξανθρωπισμένη κοινωνία της εποχής μας με τους δίκαιους και ανθρωπιστικούς νόμους της, με τους θεσμούς της τους προσαρμοσμένους στις απαιτήσεις των σύγχρονων καιρών εξαντλεί τη δύναμή της πέραν της ηθικής και κοινωνικής δικαιοσύνης. Η παρέμβαση των ισχυρών οικονομικά κρατών στα εσωτερικά των αδυνάτων, η χρήση τεχνολογικής, υλικής και ψυχολογικής βίας και τα κάθε είδους βασανιστήρια, οι φυλετικές διακρίσεις, η ανισότητα και η αδικία στην απόλαυση αγαθών, η παρεμπόδιση της μόρφωσης και της πολιτικής έκφρασης, η περιφρόνηση της αξίας του ανθρώπου και η απουσία αλληλεγγύης αποδεικνύουν περίτρανα πως η αξία των ανθρώπινων δικαιωμάτων παρέμεινε δυστυχώς ένα κενό γράμμα που δεν βρήκε δυστυχώς ποτέ και πουθενά πρόσφορο έδαφος για να καρποφορήσει τους καρπούς της δυνατότητας που πρέπει να έχει ο κάθε άνθρωπος να ζει, να εκφράζεται ελεύθερα, να μορφώνεται, να δημιουργεί και να αναπτύσσει χωρίς εμπόδια τη δραστηριότητά του σύμφωνα με την ισχύ της γραπτής δύναμης του συνταγματικού νόμου μα και σύμφωνα με την ανεκτίμητη δύναμη του άγραφου νόμου, του αλληλοσεβασμού.

Όλη η επικαιρότητα