Παγκόσμια Ημέρα Δασών και Δασοπονίας – Η σημασία των δασών στη ζωή μας

Η ευεργετική προσφορά του φυσικού περιβάλλοντος στις ζωές και την καθημερινότητά μας αλλά από την άλλη και η ανάγκη εύρεσης των κατάλληλων τρόπων από φορείς και πολίτες προκειμένου να επιτυγχάνεται κάθε χρόνο η καλύτερη ασφάλειά του, ήταν τα βασικά μηνύματα που κυριάρχησαν στα άρθρα της Διευθύντριας Δασών Ηλείας Αγγελικής Τσάκωνα, του Δασάρχη Πύργου Παναγιώτη Λάττα, του Δασάρχη Αμαλιάδας Βασιλείου Μποβολέτη και του Δασάρχη Ολυμπίας Βασίλη Γιακουμή, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας που γιορτάζεται σήμερα.

Με βασικό σύνθημα φέτος «Υγιή δάση για υγιείς ανθρώπους», αναδεικνύεται για ακόμα μια χρονιά ο σημαντικός ρόλος των δασών στη ζωή μας από ανθρώπους που αγαπούν τη φύση και που αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητάς τους και της ζωής τους, μιας και το επαγγελματικό μονοπάτι που επέλεξαν έχει να κάνει κατά κύριο λόγο με τη φύση. Τα δάση άλλωστε έχουν πολλάκις χαρακτηριστεί ως «πνεύμονες οξυγόνου» για τον κόσμο, αλλά και ως ένα μέσο το οποίο τους χειμερινούς μήνες κάθε έτους συγκρατεί τις μεγάλες ποσότητες νερού που πέφτουν και μειώνει την πιθανότητα κάποιου σοβαρού περιστατικού.

Βέβαια η Ηλεία στο κομμάτι φυσικό περιβάλλον αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια σημαντικά ζητήματα, μιας και οι μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 και 2021 και τα πολλά περιστατικά πυρκαγιών κάθε χρόνο σε διάφορα μέρη της Ηλείας, δεν επιτρέπουν στη φύση να λειτουργήσει όπως θα έπρεπε. Πλέον, λίγα σημεία στο νομό μας έχουν παραμείνει «παρθένα» και δεν έχουν υποστεί ζημιά, τα οποία αν μη τι άλλο πρέπει να προστατευτούν πάση θυσία όπως και όλο το φυσικό μας περιβάλλον. Στην ανάγκη αυτή στέκονται με τα μηνύματά τους παρακάτω και οι δασάρχες της Ηλείας.

«Σημαντική κληρονομιά που έχουμε χρέος να προστατεύσουμε»

Το δικό της ξεχωριστό μήνυμα για την παγκόσμια ημέρα Δασών και Δασοπονίας θέλησε να στείλει η Διευθύντρια Δασών Ηλείας Αγγελική Τσάκωνα, τονίζοντας πως η συγκεκριμένη μέρα δημιουργήθηκε με σκοπό να αφυπνίσει τους πολίτες ως προς τη σημασία των δασών και την ανάγκη προστασίας τους. Το μήνυμά της για τη συγκεκριμένη μέρα έχει ως εξής:

«H 21^η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από τη διεθνή κοινότητα ως η Παγκόσμια Ημέρα της Δασοπονίας και συμπίπτει με την έναρξη του εαρινού ηλιοστασίου, δηλαδή την πρώτη μέρα της άνοιξης. Η ημέρα αυτή ανακηρύχθηκε με σκοπό να μας αφυπνίσει ως προς τη σημασία των δασών και την ανάγκη προστασίας τους.

Η μεγαλύτερη λοιπόν πηγή οξυγόνου και φυσικής ομορφιάς, τα δάση μιας χώρας, αποτελούν μια σημαντική κληρονομιά που κάθε ένας από εμάς ξεχωριστά και όλοι μαζί έχουμε χρέος να προστατεύσουμε. Με το 25% της έκτασης της χώρας μας να καλύπτεται από αυτά, με τα στοιχεία κτηματογράφησης να δείχνουν ότι τα δάση του Νομού μας αυξήθηκαν διαχρονικά οριακά 7-10%  κυρίως στις ορεινές περιοχές, καταλαβαίνουμε ότι διαθέτουμε κι εμείς μια πλούσια φυσική κληρονομιά, με δάση που είναι στην πλειοψηφία τους φυσικά και χαρακτηρίζονται μεσογειακά, με οικοσυστήματα προσαρμοσμένα σε ξηρά, ζεστά καλοκαίρια και ψυχρούς χειμώνες.

Τα  ιδιαίτερα όμως αυτά μεσογειακά εύφλεκτα οικοσυστήματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις πυρκαγιές του 2007 και 2021. Οι Δασικές Υπηρεσίες ανταποκρίθηκαν άμεσα με αντιδιαβρωτικά – αντιπλημμυρικά έργα στις πληγείσες περιοχές και τεχνητές αναδασώσεις   σε περιοχές όπου είχαν υποβαθμιστεί λόγω των επαναλαμβανόμενων πυρκαγιών, όπως στην περιοχή της Αμαλιάδας με σπορές σπόρων, φύτευση 67.410 φυτών, στην Αρχ. Ολυμπία με την φύτευση 223.500 φυτών, αλλά και σε μικρότερης έκτασης φυτεύσεις φυτών σε περιοχές σε όλο το Νομό. Σήμερα, η Ηλεία προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές της από το 2021 και πρέπει εδώ να επισημαίνουμε ότι η διαχείριση των δασών μας που υλοποείται μετά από αρκετά χρόνια με καθαρισμούς στο Κ. Σαμικό, στις θίνες Βαρθολομιού, στη Μανωλάδα, περιμετρικά του Αρχαιολογικού χώρου της Αρχ. Ολυμπίας, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αρχ. Ολυμπίας και η δασοπροστασία, πρέπει να μας απασχολήσει ως ζήτημα εθνικής προτεραιότητας για πολλούς λόγους:

• επειδή είναι συνδεδεμένη άρρηκτα με την ίδια μας τη ζωή,
• είναι υποχρέωση της Πολιτείας που απορρέει από το Σύνταγμα,
• γιατί η πρόληψη καταστροφών και υποβάθμισή τους κοστίζει λιγότερο από την αποκατάστασή τους και την αποζημίωση πληγέντων.

Επειδή λοιπόν το δάσος και το φυσικό περιβάλλον είναι κοινό αγαθό και οφείλουμε να το προστατεύουμε, ας καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια –παρά  την οικονομική κρίση– να παραδώσουμε σε καλύτερη κατάσταση τα δάση μας στις επόμενες γενιές».

«Η προστασία των δασών βρίσκεται στα χέρια όλων»

Με αφορμή τη συγκεκριμένη μέρα, ο Δασάρχης Πύργου Παναγιώτης Λάττας παρευρέθηκε προχθές σε αναδασώσεις που έγιναν από την υπηρεσία του και τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Πλατάνου σε καμένες εκτάσεις της περιοχής, με τη συμμετοχή αρκετών συντελεστών και πολιτών, ενώ για τον εορτασμό της παγκόσμιας ημέρας Δασών και Δασοπονίας έστειλε το παρακάτω μήνυμα:

««Υγιή δάση για υγιείς ανθρώπους» είναι το φετινό σύνθημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και Τροφίμων του ΟΗΕ (Food and Agriculture Organization of the United Nations – F.A.O.) με αφορμή τον εορτασμό την εαρινής ισημερίας. Ένας ιδιαίτερα σημειολογικός εορτασμός, καθότι τα φυσικά δασικά οικοσυστήματα παγκοσμίως συνιστούν διαχρονικά κυρίαρχο ρόλο στον οικολογικό και κοινωνικοοικονομικό τομέα, ενώ διαδραματίζουν σημαντικότατο ρόλο στην περιβαλλοντική και κλιματική σταθερότητα του πλανήτη, καθώς και στην ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομίας.

Η κλιματική κρίση, οι δασικές πυρκαγιές, η ερημοποίηση, η ρύπανση, η μείωση και οι σοβαρές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα από τη μείωση των δασών, προκαλούν έντονο προβληματισμό και καθίσταται πλέον επιτακτική η ανάγκη να ληφθούν μέτρα πολιτικής για την προστασία, την ανάπτυξη, τη διατήρηση και τη σταθερότητα των δασών καθώς αποτελεί κοινό μυστικό ότι καθορίζουν και συμβάλουν στην περιβαλλοντική ισορροπία του πλανήτη και στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Επιπλέον η αποτροπή της διάβρωσης του εδάφους και η συγκράτηση των όμβριων υδάτων, το φιλτράρισμα του αέρα από κάθε μορφή ρύπους, η βελτίωση των θερμοκρασιών ψύχους και καύσωνα εξωραΐζουν το οικοσύστημα, εμπνέουν και αποτελούν ευτυχία, ψυχική υγεία, πηγή νοημοσύνης και ευχαρίστησης για τα έμψυχα όντα. Τέλος αποτελούν το φυσικό οικότοπο που διαβιώνει και αναπτύσσεται η άγρια πανίδα, καθώς αποτελεί μαζί με όλη την άγρια ζωή το πολυεργαστήριο της φύσης μέσα από το οποίο επιτυγχάνεται η επιβίωση και η διαιώνιση του ανθρώπου.

Η περιοχή ευθύνης μας αποτελεί έναν τέτοιο ιδιαίτερα προικισμένο χώρο, αφού τόσο η πλούσια φυσική βλάστηση, η εναλλαγή του τοπίου, η τοπογραφία, το νερό και η άγρια ζωή των πτηνών και των θηλαστικών (Ελατοδάσος Λαμπείας, Δρυοδάσος Φολόης, Δάση Αρχαίας Ολυμπίας,  κ.α. δημιουργούν όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για βελτίωση της ποιότητα της ζωής μας. Δυστυχώς οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν την μεγαλύτερη απειλή για πολλά από αυτά τα φυσικά δασικά οικοσυστήματα και μετά το πέρας της πανδημίας είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με σχολεία, εκπολιτιστικούς συλλόγους οικολογικές οργανώσεις για να προβαίνουμε σε αναδασώσεις και δενδροφυτεύσεις καθώς και  ενημερώσεις για τα οφέλη και την προσφορά των δασών στην κοινωνία και την οικονομία, ώστε να συμβάλλουμε όλη μαζί στην ενίσχυση του αισθήματος αγάπης και προστασίας τους. Επιπλέον από πέρυσι μετά τα έργα αντιδιαβρωτικής και αντιπλημμυρικής προστασίας που κατασκευάσαμε σε επιλεγμένες καμένες εκτάσεις, έχουμε σε εξέλιξη έργα καθαρισμού των δασών μας, με δημιουργία αντιπυρικών λωρίδων, κατασκευή στεγασμένων αντιπυρικών ζωνών, απομάκρυνση υποβλάστησης και συντήρηση αντιπυρικού δικτύου ώστε να προβούμε στην ενίσχυση της αντιπυρικής θωράκισης τους.

Τελειώνοντας θα ήθελα με αφορμή την ημέρα αυτή να υπενθυμίσω και να επαναλάβω ότι η προστασία και ίσως η ανάπτυξης των δασών μας βρίσκεται στα χέρια όλων μας. Εάν όλοι εμείς μαζί και ο καθένας χωριστά δεν συμβάλει με τις ενέργειες και τις πράξεις του στη διατήρηση του, είναι απολύτως βέβαιο ότι το φυσικό αυτό αγαθό που μας χάρισε ο Πανάγαθος Θεός θα απειληθεί και θα κινδυνεύσει η ίδια μας η ζωή, γιατί η φύση τα πάντα εν σοφία εποίησε και όπως μας αναφέρει ο Αριστοτέλης «Ἡ φύσις μηδὲν μήτε ἀτελὲς ποιεῖ, μήτε μάτην»».

«Να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στο δάσος»

Σημαντικό μήνυμα για τη μέρα απέστειλε και ο νέος Δασάρχης Αμαλιάδας Βασίλης Μπολοβέτης, ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία των δασών για τη χώρα μας και στην ανάγκη προστασίας τους από τους πολίτες, ενώ όντας λάτρης της ποίησης συμπεριέλαβε στο μήνυμά του και το ποίημα «Ο πιο τρανός καημός» του Κωστή Παλαμά με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ποίησης.

«Η 21^η Μαρτίου συμπίπτει με την έναρξη της εαρινής ισημερίας και την πρώτη ημέρα της άνοιξης. Η ημέρα αυτή ανακηρύχτηκε Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας με σκοπό να ευαισθητοποιήσει και να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στο δάσος. Το δάσος καλύπτει το 25% της επιφάνειας της γης. Ως φυσική οντότητα με τις λειτουργίες του, προσφέρει αδιάλειπτα στον άνθρωπο τα δασικά προϊόντα, τους καρπούς του και προσφέρει ασπίδα προστασίας απέναντι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και την ερημοποίηση της γης. Αξίζει να σημειωθεί η δασική αναψυχή εντός του δάσους και η ρυθμιστική του προσφορά σε πλήθος περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το δασικό οικοσύστημα χρειάζεται τον σεβασμό του ανθρώπου και την λιγότερη δυνατή επέμβαση επί των στοιχείων της βιοποικιλότητας του. Το δασικό οικοσύστημα στην χώρα μας απαιτεί ανθρώπους που θα το υπηρετούν, επιστήμονες να πράττουν και να ενεργούν σύμφωνα με τις ορθές και επιστημονικές τεκμηριωμένες λύσεις και μια γενικότερη ενιαία αντίληψη της διαχείρισης των φυσικών πόρων. Γιατί τα δασικά οικοσυστήματα τα χρωστάμε στα παιδία μας.

Υ.Γ.: Η εν λόγω ημέρα συμπίπτει και με την παγκόσμια ημέρα ποίησης. Ο μεγάλος ποιητής μας Κωστής Παλαμάς έχει γράψει:

«Ο πιο τρανός καημός» – Κωστής Παλαμάς

Την ώρα την υπέρτατη που θε να σβει το φώς μου

Ένας θα είναι εμένα ο πιο τρανός καημός μου

Δεν θα ‘ναι οι κούφιοι λογισμοί, οι αδικιές του κόσμου,

Θα ‘ναι πως δεν δυνήθηκα με εσέ να ζήσω πλάση

Πράσινη πάνω στα βουνά, σε αγριόδεντρα στα δάση

Θα’ ναι πως δεν σε χάρηκα σκυφτός μες τα βιβλία

Ω φύση, ολάκερη ζωή κι ολάκερη σοφία».

Με κάθε τρόπο να προστατευθούν τα δάση

Για τη σημασία της ημέρας αυτής μίλησε και ο Δασάρχης Ολυμπίας Βασίλης Γιακουμής, ο οποίος επεσήμανε τη θετική επιρροή των δασών στην υγεία μας και ανέφερε πως πρέπει με κάθε τρόπο να προστατευθούν τα δάση μας από τις φυσικές και μη καταστροφές, ενώ δεν παρέλειψε να σταθεί και στις αρνητικές συνέπειες που εμφανίζονται μετά την καταστροφή των δασών, αφού όχι μόνο μειώνεται το ποσοστό οξυγόνου για τους πολίτες, αλλά γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη η αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων. Τέλος, πρόσθεσε πως στόχος του είναι στο τέλος του μήνα και στις αρχές του επόμενου να καταφέρει να διοργανώσει μια σημαντική ημερίδα με παιδιά, προκειμένου να τους τονίσουν την ανάγκη προστασίας και αγάπης του φυσικού περιβάλλοντος.