Categories: Ιστορικά

Πύργος: Όταν ο Ευστάθιος Λυρής «ανακάλυψε» τον Άγιο Ανδρέα

Share

Ο Άγιος Ανδρέας, είναι σίγουρα ένα από τα ομορφότερα μέρη όχι μόνο της Ηλείας, αλλά ολόκληρης της Πελοποννήσου.

Η Φειά ή Φεά, στο σημερινό κόλπο του Αγίου Ανδρέα, στην περιοχή του Κατακόλου, αποτελούσε κατά την αρχαιότητα σημαντικό λιμάνι, επίνειο της Πισάτιδας και όριό της με την βορείως κειμένη περιοχή της Κοίλης Ήλιδας.

Στην κορυφή του λόφου, πάνω από το λιμάνι, βρισκόταν η ακρόπολη της Φειάς.

Η κατόπτευση της γύρω περιοχής από το σημείο αυτό είναι εξαιρετική, αφού υπάρχει ανεμπόδιστη ορατότητα προς κάθε σημείο του ορίζοντα, προς το Ιόνιο την δυτική Πελοπόννησο μέχρι και τους ορεινούς όγκους της Αρκαδίας.

Ο Στάθης Λυρής με τη σύζυγό του Νικολέττα και τα παιδιά τους Θοδωρή, Αλίκη, Φρόσω, Γιώργο και Κατερίνα

Η περιοχή λέγεται πως ήταν εντελώς έρημη για πολλά χρόνια, μέχρι που την «ανακάλυψε», ο Ευστάθιος Λυρής, ο οποίος ήταν μετανάστης στην Αμερική. Ο αστικός μύθος αναφέρει πως ο Λυρής έστελνε χρήματα στην πατρίδα, σε έμπιστους συγγενείς, για να τα επενδύσουν. Αυτοί όμως τα έφαγαν. Όταν επέστρεψε και ανακάλυψε την απάτη τους, εγκατέλειψε απογοητευμένος το χωριό του και κινήθηκε μέχρι εκεί που θα σταματούσε ο δρόμος του. Ο δρόμος σταμάτησε στον Άγιο Ανδρέα. Το μαγευτικό αυτό μέρος θα γινόταν η νέα του πατρίδα!

O δαιμόνιος Στάθης δάμασε τον άγριο τόπο, ρίζωσε και έστησε το σπιτικό του. Παντρεύτηκε με την Νικολέττα Καββαθά του Γεωργίου (Ταμπανούκα) από τα Βυτιναίικα. Μαζί της απέκτησε πέντε παιδιά και έμεινε στην περιοχή μέχρι το θάνατό του, δουλεύοντας στο ταβερνάκι του, που έγινε τόπος αναψυχής για τους Πυργίους και τους γύρω χωρικούς.

Μέσα στην ιδιοκτησία του Στάθη Λυρή βρέθηκε από χωρικούς λιθοδομή παλαιοχριστιανικού κτίσματος και εικόνα του Αγίου Ανδρέα, η οποία χάθηκε στα χρόνια της Κατοχής. Μέσα στη θάλασσα του όρμου της Φειάς βρέθηκαν από τους αρχαιολόγους ανάγλυφα λείψανα ναού του 6ου αιώνα μ.Χ. Με αφορμή την εύρεση της εικόνας του Πρωτοκλήτου Αποστόλου, χτίστηκε το 1930 κοντά στην παραλία το εκκλησάκι που φέρεται στη μνήμη του και εορτάζει στις 30 Νοεμβρίου.

Σύμφωνα με την τοπική προφορική παράδοση, στη Φειά αποβιβάσθηκε ο Απόστολος Ανδρέας και κήρυξε στους κατοίκους της την πίστη του Αναστάντος Χριστού, λίγο πριν μεταβεί στην πόλη των Πατρών για να κηρύξει και να σφραγίσει με το αίμα του τη μαρτυρία του. Έτσι η περιοχή ονομάστηκε Άγιος Ανδρέας


ΠΗΓΕΣ:

– Ξύδης Θ., “Ηλειακά”, σελ. 166 – 191.

Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφέλιμων Βιβλίων, Αθήνα 1981

-Γιαλούρης Ν., «Αρχαία Ήλις, Το λίκνο των Ολυμπιακών Αγώνων» Εκδόσεις Αδάμ, 1996

– Παπαχατζής Ν., «Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις, Μεσσηνιακά και Ηλιακά», Αθήνα 1982

-Αρχαιολογία: Πελοπόννησος, σελ. 381. Συλλογικό Έργο. Επιμελητής: Ανδρέας Βλαχόπουλος

Εκδόσεις Μέλισσα, 2012

vytinaiika.blogspot