Αποδράσεις

Roadtrip στη νότια Ιταλία: Πέντε προορισμοί που μοσχοβολάνε παρελθόν

Ακούστε το άρθρο

Αυτή τη φορά το παράκανε η μάνα των συγκλονιστικών τοπίων και της ποικίλης ομορφιάς.

Δύο χαρακτηριστικά φαίνεται πως χρειάστηκαν οι πόλεις της νοτιανατολικής Ιταλίας για να λάμψουν από αγνή, σχεδόν ακατέργαστη ομορφιά. Την πέτρα και το παρελθόν τους. Πόλεις που διατηρούν τον παλιακό αέρα στα στενοσόκακά τους, λουλούδια και μπουγάδες στα μπαλκόνια, μικρά ομοιόμορφα σπίτια, ιδιαίτερη αλλά απλή αρχιτεκτονική, πολλή πέτρα και άπειρο λευκό.

Η Ιταλία είναι από τις χώρες που διαθέτουν πλούσιο υλικό προς τέρψιν των οφθαλμών.Τα τοπία της όμως είναι πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, όπως και οι ίδιοι Ιταλοί άλλωστε. Κάθε περιοχή της αποτελεί ένα έργο τέχνης. Απλά το καθένα ανήκει σε εντελώς διαφορετικά ρεύματα.

Μακριά λοιπόν από την πολύχρωμη παλέτα που συναντάται στα βόρεια και τον αναγεννησιακό αέρα του κέντρου, δίχως τον απόλυτα σύγχρονο ρυθμό του Μιλάνου ή την ρωμαϊκή επιβλητικότητα της Ρώμης, αλλά σίγουρα πολύ κοντά στην αύρα της Νάπολης, συναντήσαμε την αποκάλυψη του απλού. Με αφετηρία το Bari και εστίαση στις περιοχές της περιφέρειας της Puglia (με μοναδική εξαίρεση τη Matera που απλά δεν χάνεται), το 3ήμερο roadtrip μας οδήγησε σε πέντε στάσεις- και δεκάδες απωθημένα.

Στάση πρώτη: Bari (Puglia) 

clickatlife / Βαρδαλαχάκη Ιωάννα

Αναμφίβολα η μεγάλη έκπληξη του ταξιδιού, μιας και από τους υπόλοιπους προορισμούς ήταν η λιγότερη γνωστή για την ομορφιά της. Το Bari στην δομή μοιάζει πολύ με τη Νάπολη. Σαν πόλη όμως είναι πολύ πιο καθαρή και οργανωμένη.

clickatlife / Βαρδαλαχάκη Ιωάννα
clickatlife / Βαρδαλαχάκη Ιωάννα
clickatlife / Βαρδαλαχάκη Ιωάννα

Αυτό που την κάνει να ξεχωρίζει είναι η συνοικία Bari Vecchia, ένα σύμπλεγμα από εξαιρετικά στενά δρομάκια με χαμηλά σπίτια που σου δίνουν την εντύπωση ότι το ένα είναι πάνω στο άλλο και ότι από την πόλη μεταφέρθηκες μαγικά στο χωριό και στην αθωότητα μιας εποχής που αν και έχει περάσει τη θυμόμαστε ακόμα. Στα εντελώς καλοφτιαγμένα στενάκια θα βρεις ανοιχτές πόρτες, παιδάκια να παίζουν, μπουγάδες ,οικογένειες να μαγειρεύουν, και άλλες μπουγάδες, (κακόγουστες) παναγίες, λουλούδια και το σήμα κατατεθέν της πόλης, τις γιαγιάδες στο δρόμο Arco Alto να φτιάχνουν τα ζυμαρικά της περιοχής (orecchiette).

Στάση δεύτερη: Matera (Basilicata) 

Το απόλυτο must μιας εκδρομής στη νότια Ιταλία και γενικά είναι ανεπίτρεπτο να τη χάσει κανείς. Η ομορφιά της πέτρινης αυτής πολιτείας δεν μπορεί να αποτυπωθεί στην κάμερα, ούτε εύκολα περιγράφεται η αίσθηση που σου δίνεται όταν περπατάς στην αρχαία πόλη (Sassi di Matera).

Η Matera θεωρείται η τρίτη αρχαιότερη πόλη του κόσμου, μετά το Χαλέπι και την Ιεριχώ.

Οι σπηλιές- σπίτια της «ευρωπαϊκής Καππαδοκίας» που είναι λαξευμένες ουσιαστικά πάνω στους βράχους κατοικήθηκαν από πολύ νωρίς, στην παλαιολιθική εποχή, και παρά την άνθηση της περιοχής σε κάποιες περιόδους κατέληξαν να συμβολίζουν τη φτώχεια και την εξαθλίωση. Στις ιδιαίτερες αυτές κατοικίες φιλοξενούνταν μέχρι το 1952 ολόκληρες οικογένειες, χαρίζοντας έτσι στην πόλη τον χαρακτηρισμό η «ντροπή της Ιταλίας».

Έπειτα από την διαπίστωση της «ντροπής» ακολούθησε η εκκένωση των κατοικιών για να φτάσουμε στο σήμερα που πλέον η πόλη φέρει τον τίτλο της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2019 ενώ οι πέτρες της Matera αποτελούν μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco και μια πύλη στο χρόνο με σοβαρές επιδράσεις στις αισθήσεις. Δύο είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να απολαύσεις τη Matera, να πας και να σωπάσεις. Γιατί και η ζωντανή μνήμη του τόπου και το φυσικό τοπίο χορταίνονται με ησυχία.

Η Matera ίσως σου φαίνεται γνωστή γιατί έχει αποτελέσει κινηματογραφικό σκηνικό για ταινίες όπως «Τα Πάθη του Χριστού», «Wonder Woman», « Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι» (βασισμένο στο βιβλίο του Κάρλο Λέβι που αποτέλεσε την αφορμή για την εκκένωση της πόλης) και «Το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο» του Παζολίνι. Πολύ σύντομα θα την απολαύσουμε και στη νέα ταινία του James Bond, «No Time To Die».

Στάση τρίτη: Polignano a Mare (Puglia) 

Όχι από τους πιο γνωστούς προορισμούς σε εμάς αλλά σίγουρα από τους αγαπημένους παραθεριστικούς τόπους για τους Ιταλούς καθώς το παραθαλάσσιο Polignano βουλιάζει από ντόπιους τουρίστες. Η πρώτη εντύπωση, ωστόσο, που σου δίνει είναι ότι πρόκειται για μια καλοφτιαγμένη πόλη αλλά αδιάφορη. Λάθος.

«Αυτός ο τόπος δημιουργήθηκε πριν από τον παράδεισο»

Η εξερεύνηση της πόλης καλό είναι να ξεκινάει με το σήμα κατατεθέν της και το πιο εντυπωσιακό της μέρος, την παραλία Lama Monachile Cala Porto. Από εκεί καταλαβαίνει κανείς την ιδιαιτερότητα της πόλης, είναι χτισμένη στην άκρη μιας χαράδρας γεμάτης σπηλιές- στην άκρη όμως. Η χαράδρα έτσι αποτελεί το σύνορο για τα δύο χαρακτηριστικά στοιχεία που συναποτελούν το Polignano, την αλμύρα και την ποίηση. Πάνω στη χαράδρα βλέπεις απλώνεται το ιστορικό κέντρο της πόλης, και μάντεψε, είναι γεμάτο φτιασιδωμένα σοκάκια και ταράτσες που βλέπουν στη θάλασσα. Κυρίαρχα χρώματα είναι το μπεζ, το πράσινο και το καφέ, βασικός στολισμός είναι τα λουλούδια και κεντρική διάθεση είναι η ποιητική καθώς σε πολλούς ελεύθερους χώρους είναι γραμμένα ρητά μεγάλων προσωπικοτήτων- ανάμεσά τους ο Ευρυπίδης και ο Σεφέρης.

Μην φύγεις χωρίς να δοκιμάσεις panini με χταπόδιcaffe speciale (εσπρέσο με κρέμα γάλακτος, ένα κομμάτι λεμόνι και αμαρέτο) στο The Super Mago del Gelo Mario Campanella, panzerotti με γαρίδες και pasticciottoΓενικά η πόλη διαθέτει καλό και φθηνό street food αλλά αν διαθέτεις 200 ευρώ (το άτομο) για ένα αξέχαστο δείπνο υπάρχει το εστιατόριο Grotta Palazzese μέσα σε μία από τις σπηλιές του Polignano.

Στάση τέταρτη: Locorotondo (Puglia) 

Μια πόλη ντυμένη στα λευκά κι ένα λευκό που σπάει μόνο από το χρώμα των λουλουδιών. Το σύγχρονο Locorotondo, όπως και το Polignano, δεν σε προετοιμάζει καθόλου για αυτό που θα ακολουθήσει στο κέντρο. Η απόλυτη ομοιομορφία και μια ομορφιά που αναιρεί ό,τι έχεις χαρακτηρίσει ως τώρα ως cute.  

To Locorotondo βρίσκεται στην καρδιά της περιοχής Valle d’Itria και είναι γνωστό για τις παραδοσιακές του κατοικίες, τις cummerse. Πρόκειται για ορθογώνια κτίρια με κωνική σκεπή τα οποία μοιάζουν αρκετά με τα πασίγνωστα σπίτια του Alberobello που βρίσκεται μόλις 10 χλμ μακριά.

Μόνο περπάτημα χρειάζεται αυτή η πόλη για να θαυμάσεις τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος με εντελώς απλά υλικά και, προφανώς, ωραία και συλλογική διάθεση στην οποία συνεισφέρει ένας πολύχρωμος και μυρωδάτος πόλεμος, ο διαγωνισμός για το πιο όμορφο μπαλκόνι. Οι ντόπιοι κονταροχτυπιούνται βάζοντας φαντασία στις γλάστρες και τα λουλούδια που κοσμούν τα σπίτια τους με αποτέλεσμα ένα μυρωδάτο και πολύχρωμο ιστορικό κέντρο.

Στάση πέμπτη: Alberobello (Puglia) 

Αν στη Ματέρα αμφιβάλεις για το χρόνο στον οποίο βρίσκεσαι, στο Alberobello σου δημιουργείται η εντύπωση πως είσαι σε ένα άλλο κόσμο. Ένα μέρος όπου ζουν οι νεράιδες, τα ξωτικά, τα χόμπιτ ή και τα στρουμφάκια. Ευτυχώς (;) που υπάρχουν τα πλήθη των τουριστών για να σε επαναφέρουν.

Το Alberobello πρόκειται για ένα μέρος μοναδικό στον κόσμο. Είναι η βασίλισσα των διάσημων τρούλων (trulli), οι χαμηλές δηλαδή αγροικίες με κωνική σκεπή που αποτελούν, φυσικά, μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco. Οι τρούλοι δεν βρίσκονται μονάχα στο Alberobello αλλά σε ολόκληρη την γύρω περιοχή, ωστόσο, το θέαμα των περίπου 1500 τρούλων όπως τους αντικρίζεις από το Belvedere Santa Lucia είναι τουλάχιστον εντυπωσιακό.

Οι trulli χρονολογούνται στον 15ο αιώνα όταν ξεκίνησε να διαδίδεται η κατασκευή τους με την υψηλή φορολογία που επέβαλε στους κατοίκους το βασίλειο της Νάπολης. Οι αγροικίες αυτές μπορούσαν εύκολα να καταστραφούν και οι ντόπιοι που δεν είχαν την άνεση να πληρώσουν, γλίτωναν τον ΕΝΦΙΑ της εποχής. Η αρχιτεκτονική τους είναι πολύ απλή αλλά και μοναδική. Είναι φτιαγμένοι από ασβεστόλιθο (chiancole) εφαρμόζοντας την ξηρή τοιχοποιϊα, δίχως τη χρήση τσιμέντου δηλαδή(προϊστορική τεχνική η οποία χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα στην περιοχή). Και παρόλα αυτά αντέχουν ακόμα παρασύροντάς μας σε μεσαιωνικά παραμύθια.  

via

Όλη η επικαιρότητα