Σεισμοί στην Εύβοια: Οι αναφορές των ειδικών για το «Τρίγωνο του Διαβόλου» – Πόσο κινδυνεύει το Λεκανοπέδιο

Η έντονη σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται τις τελευταίες μέρες στη νότια Εύβοια,  στα Νέα Στύρα, έχει προβληματίσει τους επιστήμονες,

Σχεδόν σε καθημερινή βάση καταγράφονται νέες δονήσεις με τους ειδικούς να βάζουν στο κάδρο της επιστημονικής επαγρύπνησης και άλλες περιοχές, σχηματίζοντας ένα «κόκκινο» τρίγωνο μεταξύ Θήβας, Εύβοιας και Αττικής.

Όπως τονίζεται, βέβαια, οι τρεις αυτές σεισμικά ενεργές περιοχές και η δραστηριότητα που καταγράφεται δεν είναι αλληλένδετες. Παρ’ όλα αυτά, οι σεισμολόγοι δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους, σημειώνοντας πως οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να βρίσκονται σε εγρήγορση και οι πολίτες να είναι προσεκτικοί.

Με αφορμή τη νέα δόνηση μεγέθους 4,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στη Νότια Εύβοια που έγινε ιδιαίτερα αισθητή το απόγευμα της Τετάρτης και στην Αττική (αλλά και τους δύο μικρότερους σεισμούς χθες το πρωί), οι ειδικοί κάνουν λόγο για έξαρση του φαινομένου, το οποίο ακολουθεί τον ισχυρό σεισμό των 5 ρίχτερ που σημειώθηκε στις 29 Νοεμβρίου.

«Έξαρση στην έξαρση»

Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση στα «ΝΕΑ» του καθηγητή Σεισμολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Βασίλη Καρακώστα, ο οποίος κάνει λόγο για «έξαρση στην έξαρση στη Νότια Εύβοια». Οπως λέει, η σεισμική ακολουθία αναμένεται να συνεχιστεί και πλέον η προχθεσινή δόνηση εμφανίζει τους δικούς της μετασεισμούς. Ωστόσο, ο καθηγητής πρόσθεσε ότι είναι παρακινδυνευμένο να μιλήσουμε για μεγαλύτερα μεγέθη άμεσα και αυτό γιατί τα ιστορικά στοιχεία δεν δείχνουν κάποιον ισχυρό σεισμό κατά το παρελθόν στην εν λόγω περιοχή, ενώ και η σεισμικότητα που έχει ήδη καταγραφεί παρουσιάζεται σε έναν πολύ περιορισμένο χώρο.

Αναφερόμενος στη σεισμική διέγερση σε άλλες περιοχές, όπως η Θήβα και η Αττική, ο Βασίλης Καρακώστας τονίζει πως προφανώς οι επιστήμονες με όσα μέσα διαθέτουν παρακολουθούν τα συγκεκριμένα σημεία. «Οχι επειδή φοβόμαστε, αλλά διότι υπάρχει ακολουθία», αναφέρει, τονίζοντας πως χρειάζεται περισσότερο «ενδιαφέρον» από όλους τους αρμόδιους και εμπλεκόμενους φορείς, όπως η Κεντρική Διοίκηση, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η επιστημονική κοινότητα. «Από τη μία οι επιστήμονες δίνουν το “παρών” και από την άλλη δεν έχουμε αυτό που λέμε “ό,τι απαιτείται”».

Επιπλέον, ο ειδικός επισημαίνει ότι σε Θήβα, Νότια Εύβοια και Αττική – και ειδικότερα στις δύο πρώτες περιοχές – καταγράφεται μια δραστηριότητα η οποία τεκτονικά παρουσιάζει περίπου τα ίδια χαρακτηριστικά, ωστόσο πρόκειται για διαφορετικά ρήγματα, τα οποία δεν ενώνονται. «Είναι τρεις διαφορετικές δραστηριότητες».

«Δεν έχουμε τελειώσει»

Ο συνάδελφός του καθηγητής Σεισμολογίας και Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος υπογραμμίζει πως η σεισμική δραστηριότητα στη Νότια Εύβοια επιμένει και στο πλαίσιο αυτό δεν θα πρέπει να δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι τελειώσαμε. «Οι πολίτες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί, ειδικότερα όσοι διαμένουν σε κατοικίες που έχουν χτυπηθεί από τα 5 ρίχτερ». Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, δεν πρέπει να λέμε «δεν βαριέσαι» για τα σπίτια που έχουν υποστεί ορατές ζημιές, καθώς αυτού του είδους η ακολουθία μπορεί να κρατήσει πολύ, με απρόβλεπτες συνέπειες ιδίως για τα «λαβωμένα» κτίρια. «Είδαμε και στα Ψαχνά ότι οι μετασεισμοί, με σημαντικά μεγέθη, κράτησαν έναν χρόνο», λέει.

Ερωτηθείς εάν μπορεί να γίνει σεισμός ανάλογου μεγέθους με αυτόν της 29ης Νοεμβρίου, ο Κώστας Παπαζάχος σημειώνει πως «δυστυχώς δεν αποκλείεται». Και συνεχίζει: «Ζούμε σε μια σεισμογενή περιοχή και χρειάζεται προσοχή γιατί ο σεισμός δεν αστειεύεται».

 «Η σεισμική διέγερση μας απασχολεί»

Από την πλευρά του, ο καθηγητής Διαχείρισης Καταστροφών και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμης Λέκκας παραδέχεται μεν πως η σεισμική διέγερση απασχολεί έντονα τους επιστήμονες, ωστόσο εμφανίζεται καθησυχαστικός, επισημαίνοντας πως – ειδικά για τη Νότια Εύβοια – η έξαρση εντάσσεται στη σεισμική ακολουθία και «σε ακραία περίπτωση μπορεί να ξαναδούμε 5άρη», χωρίς όμως να αποκλείει το ενδεχόμενο.

Παράλληλα, εκφράζει την άποψη πως ο δομικός ιστός έχει μεγάλα περιθώρια, αντέχει δηλαδή στη σεισμική διέγερση, εντούτοις επαναλαμβάνει ότι σε περίπτωση μεγάλου σεισμού αυξημένο κίνδυνο αντιμετωπίζουν τα παλιά και ερειπωμένα κτίρια.

«Λογική η ψυχολογική ταραχή»

Από την πλευρά του, ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, καθηγητής Σεισμολογίας και μέλος της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, χαρακτηρίζει λογική την «ψυχολογική ταραχή» που έχει προκληθεί από την εξελισσόμενη μετασεισμική ακολουθία στην Εύβοια, «η οποία εκφράζεται με μεγάλα μεγέθη».

Σύμφωνα με τον έμπειρο σεισμολόγο, το φαινόμενο μπορεί να συνεχιστεί και γι’ αυτόν τον λόγο είναι απολύτως δικαιολογημένη η ανησυχία, καθώς πολλές δονήσεις γίνονται αισθητές και στην Αττική. Σε ό,τι αφορά τους πιθανούς κινδύνους για τα κτίρια, και ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος προειδοποιεί ότι όσα σπίτια έχουν ήδη υποστεί ζημιές και βλάβες από τους προηγούμενους σεισμούς μπορεί να υποστούν περαιτέρω καταστροφές. «Μπορεί να έχουμε διεύρυνση βλαβών», λέει χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ταυτόχρονα πως εξαιτίας του πολύ καλού αντισεισμικού κανονισμού «το πλήθος των ανθρώπων που σκοτώνεται από σεισμούς στη χώρα έχει μειωθεί πάρα πολύ».

Τέλος, εστιάζοντας στη Θήβα, εμφανίζεται κατηγορηματικός πως το φαινόμενο που παρατηρείται την τελευταία διετία δεν συσχετίζεται με αυτό της Νότιας Εύβοιας. Ομως, καταλήγει, «στη Θήβα έχουμε μια διέγερση η οποία φαίνεται να φθίνει το τελευταίο διάστημα και είναι κάτι που οι επιστήμονες παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή».