Αρθρογραφία

Στερεότυπα

Άρθρο της Άννας Κυριακοπούλου.
ΠΕΝΑ ΣΕ ΤΕΤΡΑΔΙΟ
Ακούστε το άρθρο

Είναι τελικά τόσο δύσκολο να μιλήσεις για τα στερεότυπα, ακόμα και -ίσως κυρίως- αν ο ίδιος είσαι θύμα μιας στερεοτυπικής αντίληψης που σε βάζει στο περιθώριο.

Αυτή η σκέψη ήταν κυρίαρχη, καθώς άκουγα τους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους ομιλητές του πάνελ στη μηνιαία εκδήλωση των Διαλόγων που διοργανώνει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και που την 21 Μαρτίου είχε για θέμα τα στερεότυπα.

Στο αναπηρικό αμαξίδιό της, τόσο χαρούμενη που επέστρεψε στην Ελλάδα, η 18χρονη Νουτζίν Μουσταφά η οποία έφτασε από τη Συρία στη Λέσβο πριν από περίπου δύο χρόνια και σήμερα ζει στη Γερμανία.

Ένα πρότυπο δύναμης και αισιοδοξίας. Η Νουτζίν αρνείται κατηγορηματικά να οικτίρει τον εαυτό της. Και ήταν το πιο φωτεινό πρόσωπο της εκδήλωσης, με το χιούμορ της καταλυτικό να δίνει τον τόνο, όταν οι τοποθετήσεις κινδύνευαν να γίνουν πολύ καταγγελτικές ή ξύλινες.

Η Νουτζίν, αυτή η ασταμάτητη, ατρόμητη έφηβη, στάθηκε στο πάνελ έτοιμη να μην γκρινιάξει, να μην απαιτήσει, να μην σηκώσει το δάχτυλο, για να μας κάνει κήρυγμα ορθότητας. Ακόμα και για την μητέρα της μίλησε: «ενοχλούμαι όταν η μητέρα μου, εξαιτίας της αναπηρίας μου, σπεύδει να εξηγεί στους άλλους πόσο έξυπνη είμαι και πόσα βιβλία έχω διαβάσει». Και με ηρεμία και τρυφερότητα εξήγησε πως: «Αντιλαμβάνομαι ότι είμαι, ότι είμαστε διαφορετικοί. Ντυνόμαστε, τρώμε, μιλάμε, προσευχόμαστε διαφορετικά. Δεν μπορώ να απαιτήσω να μας αποδεχθούν αυτομάτως».

Η ίδια έφτασε στην Ελλάδα από τη Συρία στο αμαξίδιό της και ανέφερε χαρακτηριστικά: «χαίρομαι που επέστρεψα, για να αποκτήσω νέες εμπειρίες από την Ελλάδα. Αυτή τη φορά δεν έφτασα βρεγμένη, ούτε έχοντας διακινδυνεύσει να χάσω τη ζωή μου» είπε γελώντας γαλήνια. «Πήγα στην Ακρόπολη, όπου ήταν φανερό ότι οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν σκεφθεί την πιθανότητα να τους επισκεφθεί κάποιος σε αναπηρικό αμαξίδιο».

Προσπάθησε να εξηγήσει με φυσικότητα τα στερεότυπα λέγοντας: «μας λείπει η περιέργεια να γνωρίσουμε το διαφορετικό». Και μετά από αυτή τη συζήτηση, που έβαλε τον καθένα αντιμέτωπο με τον εαυτό του – ακόμη και όσους πιστεύουν και είναι θύματα των στερεοτύπων-, ήρθε η Διαπολιτισμική Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που απαρτίζεται από ανθρώπους που έφτασαν στην Ελλάδα από κάθε χώρα (πρόσφυγες, μετανάστες, κάποιοι μόνο προσωρινά εδώ), να δημιουργήσει γέφυρες μέσω της μουσικής, για να δείξει πώς τα χάσματα μπορούν να σβήσουν.

Η πιο σημαντική διδαχή ήταν κυρίως το ατίθασο πνεύμα της Νουτζίν: «μερικές φορές σχεδόν απολαμβάνω τα στερεότυπα που έχουν κάποιοι, επειδή διασκεδάζω με την αντίδρασή τους, όταν διαπιστώνουν πως δεν ισχύουν».

Όλη η επικαιρότητα