Τα Θυρανοίξια του Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Νικολάου Πύργου – Σε κλίμα συγκίνησης η πρώτη λειτουργία

Με λαμπρότητα, επισημότητα αλλά και σε κλίμα συγκίνησης, πραγματοποιήθηκαν χθες το πρωί τα Θυρανοίξια του Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Νικολάου Πύργου και «παραδόθηκε» και πάλι στους πιστούς που με ευλάβεια και θρησκευτική κατάνυξη, συμμετείχαν στον Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, αλλά και στον Εσπερινό, το απόγευμα του Σαββάτου.

Νωρίς το πρωί, τελέστηκε η Ακολουθία της Ανασύστασης της Αγίας Τράπεζας από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ηλείας κ.κ Γερμανό, συνεπικουρούμενος από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Ωλένης κ.Αθανάσιο, Αρχιμανδρίτες και εφημέριους από διάφορες ενορίες της Ηλείας. Κι αυτό γιατί, λόγω των οικοδομικών εργασιών είχαν διασαλευτεί η Αγία Τράπεζα του φερώνυμου ναού αλλά και των δυο παρεκκλησίων του Αγίου Ελευθερίου και του Αγίου Διονυσίου (σ.σ που συστεγάζονται καθώς ο Ι.Ν Αγίου Νικολάου είναι τρισυπόστατος) και ακολούθησε η επίσημη πρώτη Θεία Λειτουργία.

Από νωρίς το πρωί οι καμπάνες του Αγίου Νικολάου ήχησαν χαρμόσυνα και εκατοντάδες πιστοί επέλεξαν να εκκλησιαστούν στον υπέρλαμπρο Μητροπολιτικό Ναό της πόλης. Με ευλάβεια και θρησκευτική κατάνυξη, προσκύνησαν την ιερή εικόνα του Αγίου Νικολάου και άναψαν ένα κερί στη μνήμη του, ενώ πολλοί από αυτούς – μικροί και μεγάλοι – έλαβαν τη Θεία Κοινωνία.

Περικαλλής και υπέρλαμπρος

Ο θαυμασμός και το δέος, διαδέχθηκαν την αρχική συγκίνηση των πιστών, που πέρασαν την πόρτα του μεγαλοπρεπούς ναού, στον οποίο κυριαρχεί το λευκό μάρμαρο, στα δάπεδα, στο εντυπωσιακό τέμπλο, στα αναλόγια, στον άμβωνα και τον θρόνο. Η γαλάζια οροφή και οι εντυπωσιακοί φωτισμένοι πολυέλαιοι μαγνητίζουν τα βλέμματα, όπως και τα γυαλισμένα σκεύη (μανουάλια, καντήλια κ.α). Τον χώρο «ζεσταίνουν» τα ξύλινα καθίσματα, ενώ στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα τοποθετηθούν και τα στασίδια ενώ ο ναός θα «στρωθεί» με τα απαραίτητα χαλιά.

Ιστορία, οι «πληγές», η ανακατασκευή

Ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου, είναι Τρίκλιτη Βασιλική άνευ τρούλου και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του 19^ου αιώνα. Αρχικά, ήταν ξύλινης κατασκευής, που καταστράφηκε το 1885, από σεισμό. Η ανακατασκευή του ξεκίνησε το 1889 από ειδικούς μαρμαροτεχνίτες και λιθοξόους, ενώ αποπερατώθηκε με δωρεά 4.000 δραχμών από τον τότε Δήμο Λετρίνων. Εγκαινιάστηκε στις 10 Νοεμβρίου του 1906, από τον τότε Μητροπολίτη Ηλείας Δαμασκηνό. Οι σεισμοί του 1993 και δη του 2008 προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο ναό, τόσο στον φέροντα οργανισμό όσο και στο αέτωμα και στα καμπαναριά.

Τότε, το 2008, ξεκίνησε η εκπόνηση ολοκληρωμένης αρχιτεκτονικής, στατικής και μηχανολογικής μελέτης για την επισκευή και ανακατασκευή του ναού από τους Αρχιτέκτονες Διονυσία Πασχαλίνου και Αναστάσιο Παυλίδη. Το 2012, με ενέργειες του τότε Υπουργού Πολιτισμού και σημερινού βουλευτή Ηλείας της Νέας Δημοκρατίας Κώστα Τζαβάρα, ξεκίνησε μια προσπάθεια για την κήρυξη του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου σε Μνημείο Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομίας και ακολούθησε η ένταξή του στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ με τελικό προϋπολογισμό 3,9 εκατ. ευρώ (σ.σ το πραγματικό κόστος ανήλθε στα 2 εκατ. ευρώ περίπου, αφαιρούμενης της έκπτωσης του αναδόχου). Τα εμπόδια που προέκυψαν κατά τη διάρκεια των εργασιών ανακατασκευής, δεν ήταν δυνατό να εμποδίσουν την εξέλιξη του έργου, παρά να δημιουργήσουν μια μικρή καθυστέρηση στον χρόνο ολοκλήρωσης των εργασιών και παράδοσης του Ναού στους πιστούς της πόλης και της Ηλείας.

Ο Μητροπολιτικός Ναός του Πύργου, εκτός από την ιστορική του σημασία, αποτελεί ένα από τα ομορφότερα μνημεία των νεότερων χρόνων, ένα πραγματικό κόσμημα και σημείο κατατεθέν της Κεντρικής Πλατείας του Πύργου.

Ιδιαίτερα ευχαριστώ

Συγκινημένος, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ηλείας κ.κ Γερμανός, ευχαρίστησε όλους και τον καθένα ξεχωριστά για την σημαντική συμβολή τους στο έργο ανακατασκευής του Μητροπολιτικού Ναού του Πύργου, ευχόμενος «…ο Άγιος Νικόλαος να μας βοηθάει όλους, να μας ενισχύει και να μας οδηγεί στο καλό, στην αρετή και σε κάθε προκοπή».

«Τον ευχαριστούμε και τον ευγνωμονούμε»

«Μια καλή συγκυρία, θέλησε να έχουμε Μητροπολίτη τον κ.Γερμανό. Είναι μια προσωπικότητα που αφήνει καθημερινά ανεξίτηλο το σημάδι της στο τόπο μας και δη στην πρωτεύουσα του Νομού. Ήταν ευλογία Θεού ότι στην ίδια περίοδο βρέθηκε ο κ.Τζαβάρας στο Υπουργείο Πολιτισμού, ο οποίος είναι άξιο τέκνο της πόλης μας», είπε ο Δήμαρχος Πύργου, Γαβρίλης Λιατσής, δηλώνοντας ευτυχής που η σημερινή (σ.σ χθεσινή) ημέρα τον βρίσκει δήμαρχο του Πύργου. «Τον ευχαριστούμε και τον ευγνωμονούμε για την – σχεδόν – αναστήλωση του Μητροπολιτικού μας Ναού», είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στον κ.Τζαβάρα, θυμίζοντας ότι για την προσφορά του αυτή, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι θα τον τιμήσει ξεχωριστά.

«Έκανα το καθήκον μου»

«Δεν έκανα τίποτα άλλο, παρά το καθήκον μου, αυτό που μου επιβάλει η σχέση μου με αυτή την πόλη, που με έφερε στον κόσμο και με έκανε άνθρωπο μέσα από τη μόρφωση που μου έδωσε. Φτάνοντας σ’ ένα ανώτατο στάδιο υπηρεσίας στον συμπολίτη μας που είναι η πολιτική, μου δόθηκε η ευκαιρία ως Υπουργός Πολιτισμού, να δώσω κάτι που αυτή η πόλη αξίζει» είπε χαρακτηριστικά ο κ.Τζαβάρας, αναφερόμενος στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων για την ανακατασκευή του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου, που αποτελεί ένα πραγματικό μνημείο της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς. Και συνέχισε λέγοντας «Σήμερα, ζήσαμε μια μοναδική εμπειρία. Αντιληφθήκαμε πόσο όμορφο, πόσο καλλιτεχνικά άρτιο είναι αυτό το μνημείο που παραδίδεται στους πιστούς. Και σε όσους έχουν μέσα στους κριτήρια αισθητικής, τους δίνεται η ευκαιρία και η δυνατότητα να αντιληφθούν ότι η τέχνη και η πίστη μπορεί να σώσει τον άνθρωπο ακόμα και αυτές τις δύσκολες ώρες».

Και τέλος ο κ.Τζαβάρας, κάλεσε «…όσους έχουν δείξει μικροψυχία και έχουν αναφερθεί με λόγια άσχημα και πικρά σε αυτό το έργο, να καταλάβουν ότι αυτό το έργο δεν ανήκει σε κανέναν δήμαρχο, βουλευτή μητροπολίτη και επιτρόπους, αλλά στο λαό που σήμερα ζει και στις επόμενες γενιές που είμαστε υποχρεωμένοι να το παραδώσουμε».

«Σήμερα ο Πύργος γιορτάζει»

Σημαντική ημέρα για τον Πύργο, χαρακτήρισε την χθεσινή ημέρα ο Αντιπεριφερειάρχης Ηλείας Γιώργος Γεωργιόπουλος, αφού μετά από αρκετά χρόνια, ο ναός παραδίδεται περικαλλής και περίλαμπρος στις εκκλησιαστικές αρχές και στο  λαού του Πύργου, χάρη στην προσπάθεια και βοήθεια του πρώην υπουργού Πολιτισμού κ.Τζαβάρα με τη συνεργασία του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη κ.Γερμανό. «Ο Πύργος σήμερα γιορτάζει και θα συνεχίσει  να γιορτάζει με τέτοια έργα, όταν και εφόσον συνεχίσουμε και συνεργαζόμαστε όλες οι Αρχές του τόπου για το καλό του Ηλειακού λαού», είπε χαρακτηριστικά ο κ.Γεωργιόπουλος.

Ευτυχείς και συγκινημένοι

Συγκινημένοι και ευτυχείς που μπόρεσαν να προσφέρουν στην τοπική κοινωνία, μέσα από ένα τόσο σημαντικό έργο, δήλωσαν στην εφημ. «Πατρίς» οι μελετητές του έργου, Αρχιτέκτονες Διονυσία Πασχαλίνου και Αναστάσιος Παυλίδης, που δεν έκρυψαν και μια μικρή «πικρία» για τις ανυπόστατες φήμες και την κακόπιστη κριτική που ακούστηκε κατά καιρούς.

Η δική τους προσπάθεια ξεκίνησε το 2008, μετά τον σεισμό του Ιουνίου, που «πλήγωσε» τον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου, αλλά και για ένα έργο που ήταν σα να ξεκίνησε από το «μηδέν», καθώς δεν υπήρχαν Σχέδια και Αποτύπωση του Ναού. «Είμαι βαθιά συγκινημένη, καθώς τελείωσε ένα έργο που ξεκίνησε από το 2008 και για το οποίο έχουμε κουραστεί πολύ. Καταγράφηκαν και αποτυπώθηκαν η μορφή και όλες οι λεπτομέρειες του ναού, καθώς δεν υπήρχαν σχέδια και λοιπό υλικό από την αρχική κατασκευή  του. Κάναμε μεγάλη προσπάθεια να συντηρήσουμε, να επισκευάσουμε και να συμπληρώσουμε όλα τα αρχιτεκτονικά του στοιχεία, ενώ έγινε καταγραφή  όλης της ιστορικής του δομής και μεγάλη προσπάθεια για το χαρακτηρισμό του ως διατηρητέο μνημείο», είπε μεταξύ άλλων η κα Πασχαλίνου, εξηγώντας πως υπάρχουν κάποιες μικρές ακόμα λεπτομέρειες – διακοσμητικές – που θα συμπληρωθούν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.

Η ίδια, δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ηλείας κ.κ Γερμανό για την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία αλλά και τον κ.Τζαβάρα για την εξασφάλιση του σημαντικού αυτού κονδυλίου από Ευρωπαϊκούς πόρους, για ένα έργο το οποίο η κα Πασχαλίνου χαρακτήρισε «αναγκαιότατο», ενώ υπενθύμισε πως το συγκεκριμένο κονδύλι δεν μπορούσε να διατεθεί για κανένα άλλο σκοπό και έργο διαφορετικού αντικειμένου. «Αυτοί που σχολιάζουν, δεν ξέρουν πως, το έργο αυτό ήταν αναγκαίο και  μάλιστα σ’ ένα μνημείο, στο οποίο συγκεντρώνεται πολύς κόσμος και παιδιά. Αντί να πουν ένα ευχαριστώ κι ένα μπράβο σε όσους συνέβαλαν στην επισκευή του, κατακρίνουν», είπε η κα Πασχαλίνου.

«Όλα πήγαν καλά, τα έργο είναι αρτιότατο, παραδόθηκε στο εκκλησιαστικό συμβούλιο και θα λειτουργεί όπως λειτουργούσε και ακόμα καλύτερα, γερός και δυνατός για τουλάχιστον 200 χρόνια, δεδομένου ότι άντεξε 100 χρόνια από τον καιρό που θεμελιώθηκε», είπε χαρακτηριστικά ο κ.Παυλίδης, αναφερόμενος σε κάποια τεχνικά θέματα και εργασίες που δεν «φαίνονται» με γυμνό μάτι, αλλά ήταν απαραίτητες για την σωστή και άρτια λειτουργία του ναού. «Οι δοκιμές έδειξαν ότι όλα είναι άρτια και ελπίζουμε στο μέλλον ότι γίνεται να  μας ρωτούν, γιατί έχει σημασία κάποια προσθήκη ή βελτίωση, να περνά από τη γνώμη των μελετητών που έχουν πονέσει και ξενυχτήσει για το έργο αυτό», σημείωσε τέλος, δηλώνοντας ευτυχής που, όπως χαρακτηριστικά είπε «…αξιώθηκα να προσφέρω κι εγώ στην πόλη μου – εκτός από τα σπίτια και άλλα κτίριο – με τον Άγιο Νικόλαο που τον έχουμε ζήσει από μικρά παιδιά».