Θανάσης Ρεντζής: «Ότι είναι οθόνη είναι κινηματογράφος»…

Τον συναντήσαμε κατά την διάρκεια διεξαγωγής του επετειακού 20^ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους του οποίου ήταν προσκεκλημένος και μαζί του είχαμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση περί –τίνος άλλου;- κινηματογράφου…

Στο διάστημα που παραμείνατε στον Πύργο για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, ποιες είναι οι εντυπώσεις σας;

Πρόκειται για ένα Φεστιβάλ εντυπωσιακής συμμετοχής που σημαίνει υψηλή ποιότητα συμμετοχικής δραστηριότητας. Από την άλλη διαπίστωσα και χαμηλό επίπεδο οργάνωσης.

Τι είχατε ακούσει για το Φεστιβάλ πριν το επισκεφθείτε;

Παρακολουθούσα πάντοτε τι συμβαίνει και πάντοτε υπήρχε ένα βασικό θέμα που έλεγε «πως ένας άνθρωπος μπορεί και κουβαλά όλη αυτή την ιστορία στην πλάτη του με πολύ μεγάλη επιμονή κι έχει πάντοτε εξαιρετικό επίπεδο επιλογών χωρίς… φάλτσα! Δεν έχει έρθει ποτέ μια ταινία από το πουθενά»… Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο πως ένας άνθρωπος κουβαλά ένα θεσμό στον οποίο μπορούν να συμμετάσχουν κι άλλοι… Έχω αρκετά χρόνια που ασχολούμαι με το ζήτημα της εισαγωγής της κινηματογραφικής παιδείας στην βασική εκπαίδευση… ο μόνος φορέας που ασχολείται πιο σοβαρά είναι αυτό εδώ το Φεστιβάλ.

Όσον αφορά το συγκεκριμένο -την εισαγωγή της κινηματογραφικής παιδείας στην βασική εκπαίδευση- υπάρχει κάτι νεότερο;

Ο κινηματογράφος είναι μια πλήρης γλώσσα, έχει όλους τους κώδικες και οι λέξεις μπορούν να μιλήσουν για τα πάντα. Μόνο με τον κινηματογράφο μπορείς να μιλήσεις για τα πάντα. Με τον κινηματογράφο μπορείς να κάνεις λόγο για την ζωγραφική, για την μουσική… το ίδιο κάνει η γλώσσα και η λογοτεχνία. Το αντίθετο δεν συμβαίνει… δεν μπορεί η μουσική να μιλήσει για την λογοτεχνία ή τον κινηματογράφο. Ούτε η ζωγραφική επίσης… αυτή είναι η τεράστια διαφορά. Έχουμε δηλαδή δυο πλήρη όργανα και αντίστοιχα ισοδύναμα τα οποία πρέπει να διδάσκονται αμφότερα και ιδιαίτερα ο κινηματογράφος γιατί, πλέον, μέσω του κινηματογράφου οι πάντες μαθαίνουν τα πάντα! Πάντως από την πείρα που έχω είναι εξαιρετικά δύσκολο να εισαχθεί ο κινηματογράφος στην εκπαίδευση γιατί η γενιά των ανθρώπων που πραγματεύονται τα σχετικά ζητήματα είναι θα έλεγα… παλαιοημερολογίτικη! Ενώ οι ίδιοι έχουν μάθει τα πάντα κι έχουν γνωρίσει τον κόσμο μέσω του κινηματογράφου αυτό δεν το έχουν αντιληφθεί και το θεωρούν σαν φύση σαν φυσικό φαινόμενο κι όχι σαν μια γλώσσα η οποία γράφεται από τον τάδε και τον τάδε και σου γνωρίζει ένα μέρος του κόσμου κάθε φορά… Οι κινηματογραφιστές είναι οι μόνοι που δεν υπάρχουν στο Ελληνικό Κράτος. Δεν υπάρχουν πουθενά… θα δεις τους αρχιτέκτονες, θα δεις τούς γιατρούς να είναι και μέσα στο Κράτος με θέσεις, και να είναι και σύμβουλοι του Κράτους για σχετικά θέματα… οι κινηματογραφιστές, θα έλεγα, έχει απαγορευτεί η παρουσία τους.

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

Όσον αφορά το μέλλον του κινηματογράφου… θεωρείται ότι ο κόσμος θα συνεχίσει να μπαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες;

Ότι είναι οθόνη είναι κινηματογράφος… το σπουδαιότερο προιόν της οθόνης είναι η συγκροτημένη καλλιτεχνική δημιουργία κάποιου ευπρόσωπου δημιουργού. ΚΑΙ παρά το γεγονός πως οι αίθουσες έχουν αδειάσει οι θεαματικότητα του κινηματογράφου μέσω του διαδικτύου έχει αυξηθεί. Τα σπουδαία παιδιά της εποχής μας, αυτά που ψάχνουν τα πράγματα και δεν χαζολογούν σε ένα πέρασμα από το διαδίκτυο αλλά έχουν φτάσει σε μια συγκρότηση συνειδήσεως που εμβαθύνει συνεχώς έχουν εστιαστεί σε δυο πόλους… ο ένας είναι η φιλοσοφία κι ο άλλος είναι ο κινηματογράφος. Όλα τα νέα παιδιά, αυτά που θα λέγαμε ότι γνώρισαν τον κόσμο μέσω του διαδικτύου, αν είναι σοβαρά κι έχουν προχωρήσει σε μια γνωσιακή λειτουργία, καταλήγουν σε αυτές τις δυο κατηγορίες… στην φιλοσοφία και τον κινηματογράφο.

Άρα θα συνεχίσουμε και στο μέλλον να μπαίνουμε στις αίθουσες;

Ελάχιστα… αυτό όμως είναι και ζήτημα κοινωνικής συμπεριφοράς. Επειδή υπάρχει μια τάση να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας όσο το δυνατόν πιο ατομικά και αφού οι αίθουσες είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, «αδυνατίζουν» και αυτές όπως και οι ομαδικές συγκοινωνίες…

Bio

Γεννήθηκε το 1947 στο Αίγιο και ξεκίνησε τον πρώτο κύκλο σπουδών του σε ηλικία 16 ετών. Σπούδασε Σκηνοθεσία στην Αθήνα και το 1973 κάνει την πρώτη του ταινία με τον Ν. Ζερβό, το ΜΑΥΡΟ-ΑΣΠΡΟ. Το 1975 κάνει τη δεύτερη ταινία του, τη ΒΙΟ-ΓΡΑΦΙΑ, με την οποία παίρνει το Γ΄ Βραβείο στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης και διακρίνεται στα Διεθνή Φεστιβάλ της Μπολόνια και του Ρότερνταμ, για τον ιδιάζοντα και απότολμο πειραματισμό του. Το 1981 κάνει τον ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΑΓΓΕΛΟ και τιμάται στη Θεσσαλονίκη με ειδική διάκριση για τον πειραματικό χαρακτήρα του έργου του και ταυτόχρονα παίρνει το βραβείο καλύτερης μουσικής.

Μέχρι και το 1982 ασχολείται συστηματικά με τον συνδικαλισμό (διετέλεσε διαδοχικά Γραμματέας και Πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών, καθώς και μέλος του τριμελούς Προεδρείου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημιουργών Οπτικοακουστικών Έργων F.E.R.A.). Κατά τη διετία 1986–’87 κάνει μια σειρά ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση (ΕΤ 1), με τίτλο: Η Ελληνική Τυπογραφία. Ακολουθούν τα αυτοτελή ΦΑΓΚΟΤΟ (στη σειρά: Έλληνες Μουσικοί Εκτελεστές –ΕΤ 1), και Ν. Σταυρίδης, και Δ. Διαμαντίδου (στη σειρά: Πρόσωπα Θεάτρου –ΕΤ 1). Το 1986 αναλαμβάνει τη διεύθυνση καθώς και την αναδιοργάνωση του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης και μετά από δύο χρόνια παραιτείται λόγω ουσιαστικών διαφωνιών με τους συνδικαλιστικούς φορείς του Κινηματογραφικού χώρου. Στη συνέχεια τοποθετείται διευθυντής του Τομέα Ψυχαγωγίας της ΕΤ 1, απ’ όπου και απεχώρησε το 1990.

Έχει δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων, κειμένων, μελετών, καθώς και σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών (ΕΡΑ 2), συνεργαζόμενος τακτικά, ή έκτακτα με πολλές αθηναϊκές εφημερίδες, περιοδικά, εγκυκλοπαίδειες και ειδικά αφιερώματα.

Έχει συμμετάσχει σε πλήθος Κινηματογραφικά Φεστιβάλ, Πανοράματα, Ειδικά και Προσωπικά Αφιερώματα, καθώς και σε Συνέδρια και Σεμινάρια κι έχει δώσει πλήθος διαλέξεων για το έργο του και τα Οπτικοακουστικά Μέσα γενικότερα. Έχει τιμηθεί με αρκετά βραβεία και διακρίσεις, για τον κατ’ εξοχήν καινοτομικό και πειραματικό χαρακτήρα του έργου του κι έχουν γραφεί επ’ αυτού ευάριθμα άρθρα, κριτικές, κείμενα καθώς και μελέτες, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Από δεκαπενταετίας διδάσκει στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών “Ψηφιακές Μορφές Τέχνης” το μάθημα της Αισθητικής του Κινηματογράφου και των Νέων Μέσων.