Πολιτισμός

Θέατρο: Η φλόγα της ελπίδας δεν έχει σβήσει…

Ακούστε το άρθρο

«Αυγά μαύρα», μια παράσταση για το χθες, το σήμερα και το αύριο

Συνέντευξη στον Χρήστο Φιλίππου

Το θέατρο δεν μπορεί να κλειστεί σε ένα ρόλο κοινωνικό. Παίζει πάρα πολλούς ρόλους

Μια παράσταση έκρηξης συναισθημάτων. Δεν διδάσκει, δεν είναι ιστορία. Το κάνει για να μας πει στο αυτί ότι δεν υπάρχει τίποτα σημαντικότερο από την αγάπη. Τίποτα σημαντικότερο από την ειρήνη.

Μας βάζει στη διαδικασία να διαπραγματευτούμε με τους εαυτούς μας έννοιες που στη σημερινή πραγματικότητα φαντάζουν παρωχημένες. Αυτά λέει για το έργο του ο Διονύσης Χαριτόπουλος.

Εμείς ακολουθήσαμε τους πρωταγωνιστές της παράστασης, Αντώνη Αντωνίου και Νατάσα Ασίκη, οι οποίοι μας μεταφέρουν όλα τα συναισθήματα που γεννά το έργο.

Η φετινή παράσταση “Αυγά μαύρα” παίζεται για 4η χρόνια στη “Θεατρική Σκηνή”. Μιλήστε μου για το έργο.

Νατάσα Ασίκη: Νομίζω ότι δεν θα ξεπεράσουμε εύκολα αυτή την παράσταση. Δηλαδή δύσκολα θα πάμε σε μια άλλη παράσταση. Oπως λέει ο Αντώνης χαρακτηριστικά, έχει ανέβει πάρα πολύ ο πήχης και έχουμε φτάσει πια να μη μας αρέσουν εύκολα άλλα έργα. Εγώ λοιπόν προσωπικά θέλω να παίξω σε μια κωμωδία! (γελάει)

Αντώνης Αντωνίου: Κι εγώ θέλω να παίξω σε μια κωμωδία… Αλλά επειδή είναι ένα πάρα πολύ δύσκολο είδος, δεν μπορείς εύκολα να βρεις μια σπουδαία κωμωδία. Μετά από τα “Αυγά μαύρα” πρέπει να βρεις κάτι σπουδαίο. Εάν δεν καταφέρουμε να το βρούμε θα πάμε και 5ο χρόνο!

Ν.Α.: Κι εμένα θα με ψάχνετε στα βουνά! (γελάμε..)

Α.Α.: Αλλά δεν θα γίνει αυτό μόνο επειδή δεν βρίσκουμε ένα σπουδαίο έργο. Θα γίνει και γιατί υπάρχει μεγάλη απήχηση στην κόσμο, υπάρχει μεγάλη συγκίνηση και μεγάλη συμμετοχή. Και για μας αυτή η παράσταση είναι σαν ένα τεράστιο μνημόσυνο για όσους αγωνίστηκαν, για όσους πέθαναν για αυτή την ιδέα, για όσους έζησαν και βασανίστηκαν, αλλά επιβίωσαν και αντέχουν και για όλους εμάς που τους βλέπουμε με θαυμασμό και με μια ματιά παραδειγματισμού, να αντέξουμε κι εμείς… Και γενικά να σώσουμε τη φλόγα μιας μεγάλης ελπίδας, που για μένα δεν έχει σβήσει, και που κάποια στιγμή μπορεί να βρει το δρόμο της.

Το θέατρο εν τέλει μας μιλά και για εκείνα που δεν τολμήσαμε; Μας μαθαίνει να πλησιάζουμε τον πόνο;

Ν.Α.: Σαν ηθοποιός ζω τη ζωή ενός άλλου και αυτό με βοηθά στη δική μου ζωή. Δηλαδή με βοηθά να βγάλω στη ζωή του άλλου πράγματα που στη δική μου ζωή πιθανά να μην τα έβγαζα. Από το να ντρέπομαι μέχρι να μη θέλω.

Να τα κρατάω κλεισμένα μέσα μου…

Κάνοντας έναν άλλο μπορώ να τα βγάλω ελεύθερα, ότι είναι του άλλου, όχι δικά μου. Μου αρέσει να ψάχνω πάντα τους ρόλους που κάνω και να βρίσκω τα κρυφά τους σημεία. Δηλαδή για κείνες τις δύο ώρες πρέπει να τον βρω το ρόλο, να τον ολοκληρώσω και να γίνει εγώ. Και ο ρόλος να γίνει εγώ, και εγώ να γίνω ο ρόλος.

Ολα αυτά είναι πάρα πολύ δύσκολο να τα κάνεις στην καθημερινότητα της ζωής σου, θα τρελαθείς.

Εδώ όμως είναι μια λύτρωση. Ειδικότερα λοιπόν φέτος, και αυτά τα χρόνια, αυτό που επιδιώκω εγώ μέσα από το θέατρο είναι μια λύτρωση.

Α.Α.: Πιστεύω ότι το θέατρο δεν μπορεί να κλειστεί σε ένα ρόλο κοινωνικό. Παίζει πάρα πολλούς ρόλους.

Δηλαδή και διασκεδαστικό ρόλο και μορφωτικό και έχει την αποστολή να διεγείρει τα συναισθήματα του κόσμου και να τον κάνει να ταξιδεύει. Με παραμύθια, με αληθινές ιστορίες, με δάκρυα, με γέλια, με γέλιο και δάκρυ μαζί…

Ξέρεις, όλα αυτά που είπε η Νατάσα για τον ηθοποιό είναι σημαντικά, αλλά πιστεύω ότι εξίσου σημαντικά είναι και για τον θεατή.

Και επειδή λειτουργεί στο θέατρο αυτό όπου τα συναισθήματα ανεβοκατεβαίνουν από τη σκηνή στην πλατεία και αντίστροφα, γι’ αυτό και η μορφή της τέχνης αυτής εδώ και 3.000 χρόνια δεν έχει αλλάξει καθόλου.

Εχει την ίδια ακριβώς δομή: κείμενο – ηθοποιός – θεατής. Και αυτή είναι η μαγεία του θεάτρου, η δύναμή του.

Αλλά αυτό που θαυμάζω εγώ στο θέατρο είναι η πολύπλευρη δράση του. Δηλαδή ότι είναι όλα αυτά τα πλήρη στοιχεία που συνθέτουν μια κοινωνία, είτε είναι συναίσθημα είτε είναι λογική είτε είναι συνείδηση είτε κοινωνική θέση.

Ο,τι μπορεί να είναι ο άνθρωπος είναι μες το θέατρο.
Ποιο θέατρο ξεκλειδώνει το ένστικτό μας να “τρέξει” ελεύθερο να βρει την αλήθεια μονάχο του;

Α.Α.: Εγώ νομίζω ότι όλο το θέατρο μπορεί ανεξάρτητα από ήρωες, από την αρχαία τραγωδία μέχρι μια σύγχρονη κωμωδία. Σε ταξιδεύει το θέατρο.

Ν.Α.: Είναι και πού θα νιώσεις μια ταύτιση… Εγώ ας πούμε δεν έχω ζήσει εμφύλιο, ούτε από την οικογένειά μου έχω τέτοιες αναφορές. Εχω τον ξεριζωμό του πατέρα μου από τη Σμύρνη, τέτοιες αναφορές όμως δεν έχω. Κι όμως, κάθε βράδυ είναι κι άλλα πράγματα που μπορούν να σε “πιάνουν”…

Α.Α.: Το θέατρο έχει αυτή τη δύναμη να σε ταξιδεύει, στο βαθμό που κι εσύ δέχεσαι να ταξιδέψεις. Πολύ περισσότερο αν έχεις τη δυνατότητα να επικοινωνήσεις με το θέμα και να δεχθείς το ταξίδι, και να μη στηθείς ή να μην αμύνεσαι.

Πολλές φορές όμως ακόμη κι αν αμύνεσαι σε παρασύρει το θέατρο. Εχουν έρθει άνθρωποι που δεν βλέπουν θέατρο και στην αρχή αντιστέκονται, αλλά στο τέλος παραδίδονται! Λειτουργεί από μόνη της αυτή η δυναμική ενός έργου.

Συχνά ακούμε τους πολιτικούς να σκέφτονται το ένα ή το άλλο. Οι λαοί, από την άλλη, τι ακριβώς είναι; Είναι αυτό το “Σκέφτομαι…” των πολιτικών;

Ν.Α.: Αν καταφέρει ο πολιτικός και μας ξεκλειδώσει, θα είναι “χαράς ευαγγέλιο”… Θα πάμε όλοι μαζί, εντάξει. Χίτλερ θα είναι; Δεν θα είναι ο Χίτλερ…

Α.Α.: Κι ο Χίτλερ κατάφερε να ξεκλειδώσει ένα λαό. Αλλά το θέμα είναι ότι ο λαός είναι μια άλλου είδους λειτουργία. Ο πολιτικός έχει και τρίτες σκέψεις και τέταρτες. Μπορεί να είναι έντιμος ή να είναι απατεώνας. Μπορεί να παίζει τα παιχνίδια της καριέρας του, της προώθησής του. Ο λαός έχει μια άλλη αγνότητα, έχει μια άλλου είδους αφέλεια. Πέφτει συχνά θύμα ενός επιτήδειου πολιτικού… Είναι πιο εύπιστος, πιο αγνός και αφελής.

Συναντηθήκατε νωρίς θεατρικά και παίξατε μαζί και κάνατε οικογένεια μαζί. Πώς είναι αυτός ο βίος;

Ν.Α.: (γελάει) Είμαστε μαζί 33 χρόνια. Λοιπόν σε κάθε πρόβα, σε κάθε έργο, πάντα εγώ νιώθω σαν να είναι η πρώτη φορά που με σκηνοθετεί. Μπορεί να τσακωνόμαστε, αλλά από το πρώτο έργο τσακωνόμαστε…

Τσακωνόμαστε ας πούμε γιατί εγώ μπορεί να το βλέπω πιο κοντόφθαλμα στην αρχή, ενώ ο Αντώνης μπορεί να έχει δει το τέλος, που εγώ ακόμη δεν μπορώ να το κάνω. Είναι πολύ ωραίο όμως γιατί έχει γίνει και μια συμφωνία, χωρίς να το έχουμε πει, ότι δεν θα μεταφέρουμε πάρα πολύ όλο αυτό στο σπίτι.

Οσο γίνεται, γιατί και η χαρά και η λύπη μεταφέρονται. Αλλά νομίζω ότι έχουμε κι όλο το χρόνο να είμαστε μαζί. Εμένα μου αρέσει που είναι έτσι, δεν νιώθω κουρασμένη. Και δεν ξέρω πια μετά από τόσα χρόνια αν μπορώ να δουλέψω και με άλλον σκηνοθέτη (χαμογελά).

Α.Α.: Εμείς οι ηθοποιοί όταν δουλεύουμε στο θέατρο κατά μόνας, ή σε ζευγάρι, το κάνουμε γιατί αυτό μας αρέσει πάρα πολύ.

Οπότε αυτή η αίσθηση της δημιουργίας όταν γίνεται και με τον άνθρωπο που είσαι δεμένος μαζί τη χαίρεσαι εις διπλούν. Είναι πολύ πιο μαγικό.

Ο,τι κάνουμε το χαιρόμαστε διπλά. Γιατί ξέρουμε ότι και οι δυο μαζί φτιάχνουμε μια παράσταση, φτιάχνουμε ένα θέατρο, κρατάμε το θέατρο, αντιμετωπίζουμε τους ρόλους, αντιμετωπίζουμε τα οικονομικά προβλήματα, αντιμετωπίζουμε μια επιτυχία ή μια δυσκολία…

Ολα αυτά τα μοιράζεσαι! Και αυτό είναι μαγικό και πολύ σπουδαίο.

Στην τελευταία φράση της παράστασης “Αυγά μαύρα” η Μαρία θα πει στον αδελφό της τον Σπύρο: “Μην τους φοβάσαι!” Τι σημαίνει αυτό;

Α.Α.: Να αντισταθούμε σημαίνει. Να προχωρήσουμε, να μην τους κάνουμε το χατίρι να πεθάνουμε ή να μην τα παρατήσουμε.

Να μην ηττηθούμε ή τουλάχιστο να μην πιστέψουμε μέσα μας την ήττα, να συνεχιστεί ο αγώνας για τη ζωή, για κάτι καλύτερο, για κάτι πιο ελπιδοφόρο και κάτι πιο ουσιαστικό.

Με λίγα λόγια το “Μην τους φοβάσαι!” είναι η θέση του προοδευτικού ανθρώπου απέναντι σε κάτι συντηρητικό, σε ένα σύστημα απάνθρωπο – απρόσωπο – χωρίς συναισθήματα – με σκέτα νούμερα και αριθμούς.

Είναι πολύ ελπιδοφόρο αυτό το “Μην τους φοβάσαι!”

Εγώ προβληματιζόμουν στην πρόβα, εάν η «Μαρία» θέλει να το ακούσει αυτό ο «Σπύρος» που έχει ήδη κλείσει την πόρτα κι έχει φύγει.

Το φωνάζει ή του το λέει σαν μια ευχή όπως αυτήν που δίνουν σε κάποιον που φεύγει να πάει σε κάτι δύσκολο και τον σταυρώνουν ή τον ξεπροβοδίζουν; Μήπως το λέει η ίδια, το πιστεύει όμως, και φτάνει σ’ αυτόν υπογείως; Δεν είναι φωναχτό εν τέλει.

Ν.Α.: Δεν είναι. Γιατί θα του το έλεγε και πιο πριν. Δεν είναι συμβουλή, είναι ανάγκη.

Α.Α.: Το μεταφέρει με αρχέτυπες διαδικασίες. Θα το πω εγώ και εσύ θα το καταλάβεις, θα το νιώσεις.

Ν.Α.: Θα το νιώσεις! Ναι. Θα το νιώσεις.

Ενα έργο αόριστης μνήμης…

ΑΝΤΩΝΙΟΥ _ΑΣΙΚΗΔύο αδέλφια χωρίζονται βίαια μέσα στις απάνθρωπες συνθήκες ενός πολέμου.

Σήμερα συναντιούνται προσπαθώντας να κλείσουν τα κενά που δημιουργήθηκαν, ψάχνοντας να βρουν τις μνήμες και τα συναισθήματά τους που χάθηκαν για πάντα.

Το έργο του Διονύση Χαριτόπουλου ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντωνίου και σκηνικά Νίκου Κασαπάκη.

Τα μουσικά θέματα που ακούγονται στο έργο είναι από μουσικές της Ελένης Καραΐνδρου.

Τους ρόλους της Μαρίας και του Σπύρου παίζουν η Νατάσα Ασίκη και ο Αντώνης Αντωνίου. Στη «Θεατρική Σκηνή» στην Αθήνα.

Πηγή: dialogos.com.cy

Όλη η επικαιρότητα