Θεσμοφοριάζουσες σε Αρχαία Ήλιδα & Φλόκα: «Το γέλιο είναι η παρηγοριά του λαού»

Το φιλοθεάμον κοινό της Ηλείας, το βράδυ της Παρασκευής, στο θέατρο Ολύμπια, στο Φλόκα, και το βράδυ του Σαββάτου, στο θέατρο της Αρχαίας Ήλιδας, είχε την ευκαιρία να απολαύσει την πάντα επίκαιρη, κωμωδία του Αριστοφάνη, «Θεσμοφοριάζουσες», σε σκηνοθεσία Γιάννη Μπέζου.

Στις «Θεσμοφοριάζουσες» οι Αθηναίες γυναίκες ετοιμάζονται να καταδικάσουν τον Ευριπίδη που τις κατηγορεί στις τραγωδίες του. Ο ίδιος, προκειμένου να τις αποτρέψει, μεταμφιέζει σε γυναίκα τον… συμπέθερό του, Μνησίλοχο και τον στέλνει στη γιορτή των Θεσμοφορίων για να τον υπερασπιστεί.

Η διαχρονικότητα του Αριστοφανικού λόγου, μέσα από την εξαιρετική μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη (Κώστα Γεωργουσόπουλου) αναδεικνύει με έναν αποκαλυπτικό τρόπο, πολλά, αναλλοίωτα στο χρόνο, στοιχεία, των Ελλήνων. Ο «μεγάλος» Αριστοφάνης στο συγκεκριμένο έργο, καυτηριάζει τον επίσης σπουδαίο, Ευριπίδη, για τις παραξενιές του, αλλά και για τις θέσεις του απέναντι στις γυναίκες, μέσα από την κωμική του καρδιά και διάθεση, όπως τονίζει και ο σκηνοθέτης. «Το γέλιο είναι η μεγάλη παρηγοριά του λαού», αναφέρει στο σημείωμα του, και σε αυτή τη φράση θα μπορούσα να συνοψίσω όλα όσα μας άφησε η παράσταση.

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Γιάννη Μπέζου, είναι πολύ ικανοποιητική, και σταθερή. «Αγγίζει» με δεξιοτεχνία την παρωδία του Αριστοφάνη, κρατώντας τις βωμολοχίες, τα σεξουαλικά αστεία και τις στερεοτυπικές (στα όρια του κιτς) απεικονίσεις των προσώπων, χωρίς όμως να πέφτει στην παγίδα της χυδαιότητας. Μεγάλος του σύμμαχος, η υπέροχη πρωτότυπη μουσική του Φοίβου Δεληβοριά, που στηρίζει με αρμονία την αφήγηση, και «ολοκληρώνει» με έναν συγκινητικό τρόπο την παράσταση. 

Αν και μου ξενίζει εν έτη 2022, η «κλισέ» απεικόνιση ενός ομοφυλόφιλου, ως «φτερού», επιλέγω να μην εγκλωβιστώ στην «κορεκτίλα», κυρίως γιατί βρήκα πολύ ενδιαφέροντα τα κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα, ενώ πολύ ταιριαστά στην αισθητική της παράστασης είναι και τα λιτά σκηνικά του Γιώργου Γαβαλά, καθώς και οι φωτισμοί του Χρήστου Τζιόγκα, ενώ η κίνηση της Σεσίλ Μικρούτσικου, είναι για ακόμη μια φορά.. εξαιρετική.

Η έμπειρη χορογράφος, στη συγκεκριμένη παράσταση, έχει την χαρά να δουλεύει με έναν διαλεχτό θίασο, και με έναν χορό, που κάνει τη διαφορά. Γιάννα Παπαγεωργίου, Αρετή Πασχάλη, Λήδα Καπνά, Ντένια Στασινοπούλου, Κωνσταντίνα Νταντάμη, Αγγελική Γρηγοροπούλο, Eλένη Ζαχοπούλου, Μανταλένα Καραβάτου… ήταν όλες τους υπέροχες. Είχα να δω πολλά χρόνια, έναν τόσο πειθαρχημένο, και παράλληλα παθιασμένο χορό. Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό.

Η ερμηνεία του Γιάννη Μπέζου, ως Μνησίοχος ήταν ακριβώς όπως την περιμέναμε – συνυπολογίζοντας την τεράστια υποκριτική του εμπειρία – αξιοπρεπής και ευέλικτη. Στο ίδιο μήκος κύματος, και η πολύ «κεφάτη» ερμηνεία του Βλαδίμηρου Κυριακίδη. Ήταν ένας Ευριπίδης που μας χάρισε πολλές στιγμές αβίαστου γέλιου.

Η Φωτεινή Μπαξεβάνη, εκρηκτική και με την γνωστή – και λατρεμένη- πληθωρικότητα του λόγου της, «σαρώνει» την σκηνή. Η κωμικότητα ρέει στο αίμα της, και το αποδεικνύει για ακόμη μια φορά ως Κρίτυλλα. 

Τεράστια έκπληξη, ο Αλέξης Βιδαλάκης, ως Υπηρέτης, καθώς και ο Σταύρος Μαρκάλας, ως Πρύτανης, ανταποκρίνονται αμφότεροι, με κέφι και συνέπεια στους ρόλους τους. Μια πολύ ευχάριστη νότα και η εμφάνιση του Παναγιώτη Κατσώλη, ως Κλεισθένη.

Για το τέλος… άφησα την ερμηνεία του Λαέρτη Μαλκότση, ο οποίος είναι εξαίρετος στον διπλό ρόλο Αγάθωνα, Τοξότη. Το πηγαίο πολυσχιδές ταλέντο του, ενθουσίασε το κοινό που του χάρισε ένα εγκάρδιο, και πολύ θερμό χειροκρότημα. 

Συμπέρασμα….

Οι «Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη, σε μετάφραση Κ.Χ. Μύρη και σκηνοθεσία Γιάννη Μπέζου, είναι μια παράσταση που με μια φράση θα έλεγα πως «κέρδισε το στοίχημα».

Ναι μεν δεν απέφυγε κάποιες στερεοτυπικές «παγίδες», αλλά πέτυχε ένα συνολικά εύστοχο αποτέλεσμα, με σκηνοθετική συνέπεια, πολύ ωραίες ερμηνείες, έναν άψογο χορό και εξαίσια μουσική.