Υγεία: Το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου

Μολονότι στη σημερινή εποχή έχει αναποδογυριστεί ο πίνακας των αξιών της ζωής και στην αξιολογική κατάταξη των αγαθών έχουν επέλθει τεράστιες αλλαγές όμως όσον αφορά το θέμα της υγείας η θέση των αρχαίων παραμένει ακλόνητη, αφού αξιολογείται και σήμερα ακόμα σαν το πρώτιστο και ύψιστο αγαθό του ανθρώπου. Υγεία είναι η κατάσταση του οργανισμού κατά την οποία όλα τα όργανα λειτουργούν φυσιολογικά, ενώ παράλληλα ο ψυχικός και πνευματικός κόσμος του ανθρώπου δεν παρουσιάζει συμπτώματα αρρυθμίας και ανισορροπίας. Η σύζευξη αυτή σωματικής και ψυχοπνευματικής υγείας φαίνεται και από την άποψη του Κλεάνθη που λέει ότι ‘συμπάσχει η ψυχή με το σώμα, όταν αυτό είναι άρρωστο και το σώμα με την ψυχή, γιατί, όταν ντρέπεται η ψυχή κοκκινίζει το σώμα και όταν φοβάται,  γίνεται ωχρό’.

Στο σημείο αυτό με έμφαση τονίζουμε ότι το πρόβλημα της προστασίας της υγείας φαίνεται από πρώτη όψη πως αποτελεί υπόθεση καθαρά προσωπική, αφού κάθε άνθρωπος έχει την υποχρέωση να τη διαφυλάσσει σαν κόρη οφθαλμού και να  την προστατεύει από τους πολυπληθείς κινδύνους που την απειλούν. Η διαφύλαξη όμως της υγείας δεν είναι μόνο καθήκον αλλά και δικαίωμα αναφαίρετο κάθε πολίτη που μαζί με το δικαίωμα για μόρφωση αποτελούν τις πιο έντονες διεκδικήσεις του ανθρώπου. Εξ απαλών ονύχων επιβάλλεται λοιπόν να εκδηλωθεί η στοργή της πολιτείας προς τον άνθρωπο, με τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για τη δημιουργία ανθρώπινων συνθηκών ζωής στο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στη θέση της βάναυσης εκμετάλλευσης του φυσικού χώρου προς όφελος απόλυτα χρησιμοθηρικών σκοπών, πρέπει να τοποθετηθεί η ορθολογιστική αξιοποίησή του για μια ζωή απαλλαγμένη από τις μολυσματικές και νοσογόνες εστίες που υποσκάπτουν τη σωματική υγεία και οδηγούν σε ψυχοσωματικές διαταραχές. Αφού εξασφαλιστεί λοιπόν ο κατάλληλος και υγιεινός φυσικός χώρος, το δεύτερο καθήκον της πολιτείας είναι να προστατεύσει τον ίδιο τον άνθρωπο αρχίζοντας από τη νεαρή ηλικία. Ο αυστηρός έλεγχος της υγείας των νεόνυμφων, η άγρυπνη φροντίδα του παιδιού στα πρώτα βήματά του με τα προληπτικά εμβόλια και τη σωστή διατροφή οριοθετούν το χρέος της πολιτείας απέναντι στη νέα γενιά. Θα ήταν όμως βασική παράλειψη να μη γίνει μνεία στο σημείο αυτό για τον τρομακτικό κίνδυνο που απειλεί τους νέους σήμερα από τη χρήση των ναρκωτικών και που η εξάλειψή τους συγκαταλέγεται στις βασικές υποχρεώσεις της πολιτείας.

Αν όμως η φροντίδα για την υγεία των νέων αποτελεί δείγμα της ωριμότητας της κοινωνίας, η πρόνοια για τους απόμαχους της ζωής αποκαλύπτει το αληθινό της πρόσωπο και το ποσοστό ευαισθησίας της, πράξη ευγνωμοσύνης για όσα πρόσφεραν με την πολυχρόνια και κοπιαστική εργασία τους. Πιο πολύ όμως ανθρωπιστική ενέργεια πρώτου μεγέθους είναι η δημιουργία κάθε λογής ασύλου και η συστηματική παροχή υπηρεσιών. Όμως πέρα από αυτό επιβάλλεται να υπογραμμιστεί η περίπτωση ατόμων ψυχικά διαταραγμένων. Είναι ιδιαίτερα τραγική η εικόνα η εικόνα τους ιδίως όταν τυχαίνει να κρατούν στα χέρια τους και να χειρίζονται τις τύχες ολόκληρων λαών. Η ανθρώπινη ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα ψυχικά και πνευματικά ανώμαλων ανθρώπων, σχιζοφρενών και αδίστακτων που άνοιξαν αγιάτρευτες πληγές στους λαούς και σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Σχιζοφρενείς τύραννοι με νεκρωμένα αισθήματα και πορρωμένη συνείδηση ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο εγκληματικής δραστηριότητας και ασέλγησαν κτηνωδώς σε βάρος ατόμων και λαών. Ανακεφαλαιώνοντας μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η υγεία είναι ο βασικός συντελεστής της ανθρώπινης ευτυχίας και ότι βασιζόμενος σε αυτή ο άνθρωπος είναι δυνατό να εξασφαλίσει όλα τα αγαθά.. Δυστυχώς όμως στην ανήθικη και εγκληματικά άδικη κοινωνία που ζούμε σήμερα ακόμα και στο θέμα του πόνου και της αρρώστιας υπάρχουν διακρίσεις. Το κοινωνικό σώμα όμως δεν το αποτελούν οι λίγοι και δυνατοί αλλά το σύνολο των πολιτών και αν μέσα σε αυτό υπάρχουν νοσογόνες εστίες, είναι επόμενο να επέλθει καθολική σήψη και μαρασμός. Η υγεία λοιπόν του συνόλου των πολιτών και ανεκτίμητης αξίας είναι και ανθρωπιστικό καθήκον της πολιτείας αποτελεί και δικαιωματική κατάκτηση των πολιτών πρέπει να γίνει.